فعالیتهای مدیریتی شامل تنظیم استراتژی سازمان و ایجاد هماهنگی در میان انرژی صرف شده توسط کارکنان برای دستیابی به این اهداف از طریق استفاده از منابع موجود میباشد. برای اینکه یک مدیر در سازمان خود مؤثر باشد، باید مجموعهای از مهارتها از جمله برنامهریزی، ارتباطات، سازماندهی و رهبری را در فرآیندهای سازمانی کنترل کند؛ این دقیقاً جایی است که اهمیت و ضرورت مدیریت در سازمانهای مختلف نقش ویژهای پیدا میکند. یک مدیری برای رساندن اعضای سازمان خود به اهداف باید ضمن داشتن تجربه کافی، از دانش کافی برای مقابله با حواشی و مشکلات مختلف برخوردار باشد.
برای بهدست آوردن دانش کافی شما باید ابعاد مختلف مدیریتی را نزد اساتید مجرب و مدیران برجسته بیاموزید. یکی از مراکزی که آموزشهای حرفهای در زمینه مدیریت را در اختیار عموم قرار داده است، فرادرس است. با مراجعه به لینک زیر میتوانید مجموعه آموزش مدیریت فرادرس را به صورت ویدیویی مشاهده کنید:
تا به اینجا با تعریف مدیریت آشنا شدیم. در ادامه در مورد اهمیت و ضرورت مدیریت در سازمانها و گروههای مختلف با هم صحبت خواهیم کرد.
اهمیت و ضرورت مدیریت
میتوان گفت که مدیریت مهمترین نقش را در شکل دادن به فرهنگ یک سازمان دارد و بقای هر سازمان تجاری به مدیریت و تصمیمات آن بستگی دارد. پیتر دراکر که از برجستهترین نظریهپردازان مدیریت در جهان است، در این رابطه میگوید:
مدیریت خاصترین عضو یک نهاد مدرن است؛ عضوی که عملکرد و بقای سازمان به طور صد در صد به عملکرد آن بستگی دارد.
در تفسیر صحبت بالا باید بگوییم که جامعه مدرن برای بقای خود به سازمانها وابسته است و هر سازمانی برای انسجام و حیات خود وابسته به مدیریت آن است. برای درک بهتر این موضوع باید ابتدا سازمانها و نقش آنها را در جامعه مورد بررسی قرار دهیم. سازمانها به روشهای زیر به جامعه کمک میکنند:
- سازمانها در دستیابی به اهداف فردی به تکتک اعضای سازمان کمک میکنند.
- سازمانها همواره در مرز مشترک دانش مدرن و تجربیات بهدست آمده فعالیت میکنند و نتایج بهدست آمده را به صورت دانش مدرن به نسلهای بعد منتقل میکنند.
- با فعالیتهای تجاری صورت گرفته در سازمانها، امکان ایجاد شغل برای افراد مختلف مهیا میشود.
یک سازمان با مدیریت خوب میتواند از منابع خود (انسانی، فیزیکی و مالی) به طور مؤثر استفاده کند و به سمت اهداف مشخص خود حرکت کرده و در کنار آن نیازهای جامعه را برآورده سازد. اثربخشی و در کنار آن استفاده حداکثری از منابع و فرصتها در هر سازمانی کلید موفقیت مدیریتی در آن مجموعه است و از آن میتوان به عنوان یک متر مناسب برای سنجش میزان موفقیت استفاده کرد. با این اوصاف برای یک مدیر که قصد دارد تا با استفاده از امکانات موجود به بیشترین اثربخشی را داشته باشد، سؤال مهم این نیست که چگونه کارها را به درستی انجام دهیم، بلکه این است که چگونه کارهای درست را پیدا کنیم و منابع لازم را روی آنها متمرکز کنیم.
امروزه علاقه به مدیریت به طور گسترده در همه کشورهای جهان گسترش یافته است و در نتیجه آن تعداد بسیار زیادی از مؤسسات و مدارس، دورههای مدیریت را به صورت جدی و تخصصی به دانش آموزان خود تدریس میکنند. در ادامه تنها بخشی از مهمترین دلایل اهمیت و ضرورت مدیریت را به را سازمانهای مختلف تشریح میکنیم:
دستیابی به اهداف سازمانی
مهمترین دلیل اهمیت و ضرورت مدیریت را میتوان دستیابی به اهداف سازمانی دانست. مدیریت به سازمانها کمک میکند تا به طور مؤثر اهداف خود را طراحی کرده و برنامههای خود را برای دستیابی به آنها به طور مؤثر برنامهریزی کنند.
استفاده بهینه از منابع سازمانی
مدیریت به سازمان کمک میکند تا از حداقل منابع (منابع انسانی، فیزیکی و مالی) به نحو احسن استفاده کرده و از آنها برای رسیدن به اهداف سازمان بهره ببرد. منابع انسانی افرادی هستند که با استعداد، مهارت، دانش، تجربه و تواناییهای خود برای تبدیل ورودیها به خروجیهای اثر بخش تلاش میکنند و منابع مادی یا فیزیکی مواد خام یا کارخانه و ماشین آلات مورد نیاز برای تولید کالاها و خدمات هستند. منابع مالی نیز عبارت است از پول یا وجوه مورد نیاز برای تأمین نیازهای کوتاه مدت و بلندمدت سازمان به مواد خام، نیروی کار، ماشین آلات و سایر داراییهای جاری و ثابت.
نقش تحلیل گری مدیران
مدیریت به تجزیه و تحلیل مشکلات سازمانی، پیوند آنها با سایر امور سازمانی و دستیابی به راه حلهای متناسب با اهداف سازمان کمک میکند و با استفاده از تحلیلهای منطقی خود از شرایط، سازمان را در مقابله با هر کدام از تهدیدها و مشکلات ایمن میسازد.
تعادل بین اهداف چندگانه
در برههای از زمان، مدیران با اهداف متعددی روبرو میشوند که نمیتوان به طور همزمان به همه آنها دست یافت. تصمیم گیری در مورد اینکه چه چیزی مهمتر است و چگونه باید از منابع سازمانی موجود برای دستیابی به آن اهداف استفاده کرد، از طریق یک مدیر قابل انجام است.
توسعه اقتصادی و اجتماعی
اگر دانش مدیریت از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه منتقل شود، کشورهای در حال توسعه توانایی کارآفرینی، تعالی مدیریتی، میزان پس انداز، تشکیل سرمایه و در نتیجه توسعه اقتصادی و اجتماعی سازمان و جامعه را در پی خواهد داشت. بدون وجود موضوع مدیریت، ممکن است این انتقال دانش به صورت نادرست منتقل شود و نه تنها باعث رشد سازمان و جامعه نباشد، که ضررهای جبران ناپذیری نیز در پی داشته باشد؛ بنابراین یکی وجوه اهمیت و ضرورت مدیریت برای رسیدن به توسعه اقتصادی و اجتماعی است. پیتر دراکر در این ارتباط میگوید:
پسانداز و سرمایهگذاری باعث توسعه مدیریت و اقتصادی نمیشود. برعکس، مدیریت باعث توسعه اقتصادی و اجتماعی و به همراه آن پسانداز و سرمایهگذاری میشود.
هماهنگی بین اهداف فردی و سازمانی
مدیریت مؤثر میتواند اهداف فردی را با اهداف سازمانی در یک راستا قرار دهد. این موضوع کارکنان را برمیانگیزد تا نهایت تلاش خود را برای کمک به اهداف سازمانی به کار گیرند و از این طریق به اهداف شخصی خود دست یابند. یک مدیری میتوان به خوبی منابع انسانی خود را هدایت کند و با آنها ارتباط مؤثر و مثبتی بگیرد. اگر مایل هستید تا در زمینه مدیریت منابع انسانی به صورت جامع آموزش ببینید، پیشنهاد میکنیم از آموزش مرتبط با این موضوع در فراردس دیدن کنید. برای شروع یادگیری کافی است تا وارد لینک زیر شوید:
فعالیت موثر در فضاهای رقابتی
در دنیای کنونی رقابتهای سختی در میان سازمانها وجود دارد و هر کدام با توجه به منابع موجود به دنبال رسیدن به اهدافی هستند که ممکن است حتی یکسان به نظر بیاید. مدیریت به شرکتها کمک میکند تا مواجهه درستی در این فضای رقابتی داشته باشند. شرکتهایی که در این فای رقابتی با استفاده از مدیریت خود به صورت مؤثر عمل میکنند، سهم بیشتری از بازار را نسبت به سایر سازمانها به خود اختصاص میدهند. موضوع دیگر این است که مدیریت صحیح باعث ترویج نوآوری میشود؛ فناوری، فرآیندهای اجتماعی و ساختارهای سازمانی به سرعت در حال تغییر هستند و این موضوع باعث شده است تا نوآوری به بخشی اجتناب ناپذیر از کار سازمانی تبدیل شود. نوآوری به سازمانها کمک میکند تا تغییرات پیچیده محیطی را اتخاذ کنند و سطح شایستگی خود را ارتقا دهند و این نوآوری تنها با استفاده از استراتژیهای صحیح مدیریتی ممکن است.
ارتقای شرایط اجتماعی
مدیریت با تولید و هدایت انرژیهای انسانی به سمت نیازهای جامعه از جمله مراقبتهای بهداشتی، آموزشی، محیط زیست پاک و غیره، موجب توسعه اجتماعی میشود. در صورتی که سازمان فاقد مدیر باشد، توانایی رسیدن به اهداف سازمان ممکن نیست و افراد حاضر و فعال در آن سازمان را میتوان افراد شکست خورده نامید. در نتیجه آن این افراد در جامعه نمیتوانند اثر مثبتی داشته باشند و جامعه از توسعه بازخواهد ماند.
اصلاحات در سازمان و جامعه
یکی دیگر از جنبههای مدیریتی، احترام به ارزشهای فردی، سنت و فرهنگ اجتماعی است. هر چه مدیریت یک سازمان به سنتها، آداب و رسوم، ارزشها و باورهای جامعه بیشتر باور داشته باشد، آن سازمان بیشتر مورد پذیرش جامعه و دولت قرار میگیرد. پیتر دراکر در این باره میگوید:
مدیریت به صورت گسترده به بیان باورها و ارزشهای اصلی جامعه خود میپردازد و در این مسیر به دستیابی به نتایج اهمیت ویژهای میدهد. این موضوع به صورت گسترده بر روی کیفیت زندگی افراد مرتبط با سازمان در جامعه اثر مثبتی خواهد داشت.
یک مدیر توانا به روشهای زیر موجب ایجاد اصلاحات در زندگی اجتماعی و فردی افراد مرتبط با سازمان خود میشود:
- استفاده مفید و مؤثر از منابع سازمان و کسب سود
- تضمین بقای فعالیت سازمان در مواجهه با تغییر مسیرهایی که در هدفگذاری به وجود میآید
- بهره برداری از ایده و نوآوریهای جدید به نفع سازمان و جامعه
- توسعه استعدادها و قابلیتهای کارکنان در حین کار و ترغیب منابع انسانی به تلاش حداکثری
نوآوری اجتماعی
نوآوریهایی که در سطح اجتماعی انجام میشود به صورت گسترده موجب توسعه اجتماعی و اقتصادی جامعه میشود. نیازهای جامعه ما، آموزش، مراقبتهای بهداشتی، محیط زیست پاک، کارآفرینی، بهرهوری و غیره از طریق مدیران توانا و ماهر برآورده میشود؛ بنابراین دانش مدیریت نقش مهمی در توسعه کیفیت زندگی جامعه دارد.
ایجاد زیرساخت سازمانی
یکی از وظایف اصلی مدیر که موجب بروز هر چه بیشتر اهمیت و ضرورت مدیریت میشود، ایجاد زیرساختهای اساسی و اصلی در سازمان است. با ایجاد این زیرساختها و برنامه ریزی صحیح از تکرار و سردرگمی در فعالیتهای سازمانی جلوگیری شده و وظایف درستی به هر فرد محول میکند که متناسب با توانمندیهای او است.
تجزیه و تحلیل محیطی
مدیریت سازمان را قادر میسازد تا نقاط قوت و ضعف خود را تجزیه و تحلیل کند و از این تحلیلها رد مقابله با تهدیدها و فرصتهای موجود بهره لازم را ببرد. این تجزیه و تحلیل با کمک تحلیل SWOT انجام میشود. SWOT به مدیران کمک میکند تا ریسکها را به حداقل برسانند و فرصتهای محیطی و دستاوردهای تجاری را به حداکثر برسانند.
نتیجه گیری در مورد اهمیت و ضرورت مدیریت
مدیریت در هر سازمانی را میتوانی عنصری نامید که موجب پویایی سازمان و ادامه حیات آن میشود. یک مدیر توانا با استفاده از منابع محدودی انسانی، فیزیکی و مالی که در دست دارد، بهترین هدفگذاری را انجام داده و به صورت مؤثر باعث رشد و پویایی سازمان و جامعه خود میشود. این عملکرد مؤثر با استفاده از برنامهریزی صحیحی برای جلوگیری از اتلاف منابع موجود ممکن است. یک مدیر خوب، توانایی همراه کردن منابع انسانی خود را به نحوی خواهد داشت که رسیدن به هدف سازمان را در راستای رسیدن به اهداف زندگی تکتک منابع انسانی موجود در سازمان قرار دهد. در تمام سطوح سازمانی موجود در تمام شرکتها نیاز به کار گروهی یکی از اساسیترین و اصلیترین موضوعات است. ایجاد برنامه ریزی صحیح، ارتباط سالم و مؤثر در میان بخشهای مختلف و ایجاد چارت سازمانی درست را میتوان از اصلیترین وظایف مدیر و دلیل اهمیت و ضرورت مدیریت برای هر سازمانی دانست. هر سازمانی تنها با وجود یک مدیر توانا معنا پیدا میکند و بدون داشتن مدیری که حلقه ارتباط بین تمامی فعالیتهای سازمان است، هیچ چیزی ممکن نخواهد بود.
برخی از شرکتها و سازمانها ممکن است به دلیل بودجه ناکافی، بازاریابی نامناسب، طراحی محصول ناکارآمد و بسیاری از دلایل دیگر با شکست روبرو شوند. دلیل شکست این سازمانها دقیقاً مرتبط با تصمیمهای مدیریتی و عدم استفاده از منابع کافی و هدفگذاری نادرستی است که توسط مدیریت مجموعه انجام میشود.
در غیاب مدیریت، کار یک شرکت و رسیدن به اهداف ماهیتی تصادفی و احتمال گونه خواهد داشت. در چنین سازمانی که رسیدن به اهداف در هالهای از ابهام قرار دارد، کارمندان احساس امنیت ندارند. مدیریت باعث میشود تا تلاش گروهی به صورت مؤثر اتفاق بیافتد و کارمندان از کار کردن در کنار هم احساس رضایت داشته باشند؛ این همان چیزی است که از آن تحت عنوان اهمیت و ضرورت مدیریت یاد میشود. مسائل مدیریتی باید به صورت کلی به مدیران تدریس شود و آنها در کنار آموختههای خود، از تجارب موجود در سازمان استفاده کنند. آموزش اصول مدیریت میتواند نگاه شما را برای سرپرستی و مدیریت یک مجموعه آماده کنید. در صورتی که علاقهمند هستید تا اصول مدیریت را به صورت کامل آموزش ببینید، پیشنهاد میکنیم از آموزش اصول مدیریت فرادرس که لینک آن در زیر آمده است، دیدن کنید:
نظر شما