ضرغامی: در کشور به جای شادی همه متخصص به گریه در آوردن هستند / پادشاهان هخامنشی به دنبال شادی بودند

 وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در گردهمایی پایگاه‌های میراث ملی و جهانی که از روز یکشنبه ۲۲ مردادماه به مدت دو روز در ساختمان این وزارتخانه برگزار شده است، وظایف مدیران این پایگاه‌ها را یادآور شد و اظهار کرد: مشخص است که ماموریت ما حفاظت از میراث فرهنگی است، بنابراین تمام پایگاه‌ها باید همیشه گزارش دهند و طرح و برنامه داشته باشند، مثلا درباره فرسایش که موضوعی مهم در بناها و آثار تاریخی است، باید روند آن را کُند کنیم. علاوه‌بر این بناهای تاریخی با حوادث طبیعی نیز مواجهند، گاهی که به پایگاه میراثی می‌روم کتیبه‌هایی را می‌بینم که هیچ حفاظتی نمی‌شوند و در جاهایی درحال تخریب ناشی از فرسایش طبیعی هستند. لازم است مرتب ارزیابی کنید و تا جایی که می‌شود حفاظت فیزیکی را مورد توجه قرار دهید.

او معرفی و تفسیر و انتقال درست پیام به صورت جهشی را از دیگر وظایف پایگاه‌های میراث ملی و جهانی دانست و افزود: بهترین موقعیت‌های تاریخی و تمدنی در اختیار ما است، ولی ما در معرفی ضعیفیم. با خیلی از نخبگان و مدعیان که صحبت می‌کنم، اطلاعاتشان درباره میراث فرهنگی در حد صفر است و اصولاً چیزی نمی‌دانند.

استیضاح  ضرغامی کلید خورد؟

ضرغامی با انتقاد از پایگاه‌ها در انتقال نادرست محتوا و پیام، به بی‌اطلاعی برخی مسؤولان و نمایندگان مجلس اشاره‌ای داشت و گفت: برخی می‌خواهند استیضاح کنند و می‌گویند مردم می‌خواهند در کنار میراث فرهنگی ساخت‌وساز کنند، چرا ما به فکر آن‌ها نیستیم. قطعا که حریم‌ها باید منطقی تعیین شود، اما وقتی می‌گوییم بافت تاریخی با هویت شهری تعارض ندارد، خیلی‌ها متوجه نیستند و فکر می‌کنند بافت تاریخی بافت فرسوده است و با یک بولدوزر می‌توانند، تخریب کنند.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی افزود: دلیل بخشی از این اتفاقات به این برمی‌گردد که فرهنگ ناملموس و ارزش‌های بشری مورد غفلت قرار می‌گیرد. ما باید برای معرفی درست برنامه داشته باشیم. مثلا هفته‌های گذشته که به گنج‌نامه (همدان) رفته بودم، دو کتیبه را دیدم که در کنار آن دو جمله خوب که ارزش فرهنگی ناملموس را ترویج دهد، دیده نمی شد.

او ادامه داد: همین کتیبه داریوش را که می‌بینم چند عبارت دارد، مثلا نوشته «به نام اهورامزدا، به نام خداوندی که شادی را آفرید.» شادی مهم است، در جمهوری اسلامی رابطه‌مان را با شادی تعریف نکردیم، متخصص گریه در آوردن هستیم، همه هم متبحر و متخصص‌اند، البته که درست است، تعزیه هم اگر داریم آن را ثبت جهانی می‌کنیم، اما شادی هم مهم است به خصوص الان که با فقر و مشکلات اقتصادی مواجهیم. برخلاف آن‌هایی که فکر می‌کنند شادی لاکچری است، اتفاقا اینطور نیست. فرهنگ ناملموس ما منتقل نمی‌شود بعد می‌بینم شادی نداریم.

تفسیر ضرغامی از فیلم تایتانیک

ضرغامی در ادامه این بحث فیلم تایتانیک را مثال زد و گفت:‌ همین فیلم تایتانیک که در زمان مدیریت ما در صدا و سیما امکان پخش نداشت، اما با مدیریت آقای دارابی (قائم مقام ضرغامی در وزارت میراث و یکی از مدیران هم‌دوره او در صدا و سیما) ‌ با روتوسکوپی (Rotoscoping)، این فیلم نمایش داده شد، غیر از جنبه های منفی فرهنگی در غرب، درس های زیادی دارد. در این فیلم خانمی هست که در طبقه بالای کشتی است که به طبقه اشراف اختصاص دارد و همه نوع امکاناتی دارد، اما شاد نیست و حتی در سکانسی می‌خواهد خودکشی کند تا این‌که قهرمان فیلم دستش را می‌گیرد. این کنتراست به نفع طبقه فرودست است.

داریوش و خشاریار شاه هم می‌گفتند شادی خوب است

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ادامه داد: فقط ما نمی‌گوییم شادی؛ خشاریارشاه و داریوش هم می‌گویند شادی خوب است، آن‌ها هم موحد بودند و اهورامزدا را قبول داشتند. وقتی توضیحات همکاران را می‌شنوم، می‌بینم چقدر نشانه‌های وحدت و یکتاپرستی در آن دوره وجود داشته است، اصلا یک دلیل که مردم ایران آنقدر زود اسلام را پذیرفتند، به خاطر پیشینه و تمدن ما بوده است، این‌ها گمشده ما است.

او در ادامه از مدیران پایگاه‌های میراث ملی و جهانی خواست که مجتهد درجه اول میراث فرهنگی باشند، صفحات مجازی داشته باشد و هر پایگاه تولید محتوای ارزشمندی داشته باشد.

ضرغامی با انتقاد از بازنشر اطلاعات کپی شده، بیان کرد: وقتی می‌خواهم موضوعی را پیدا کنم، صفحات زیادی را می‌بینم که همه کپی شده است، هیچ محتوای جدید و متفاوتی تولید نمی‌شود، برای همین می‌گویم ما ملت آپلود بودیم و الان ملت دانلود شده‌ایم.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یکی از مشکلات پایگاه‌ها را در راهنماها دانست و پیشنهاد کرد که دو نوع راهنمای مقدماتی و پیشرفته آموزش داده شود و در ادامه گفت: هر کجا رفتم نمونه‌هایی را از سرگردانی مردم در پایگاه‌هایی که مخصوصا بزرگ است، دیده‌ام. گاهی هیچ تابلو و نوشته‌ای در پایگاه‌ها دیده نمی‌شود. گاهی تابلویی را روی زمین چسبانده‌اند که با خط ریز توضیحاتی داده شده و روی آن را هم خاک گرفته و مردم هم اطراف آن سرگردان هستند. ممکن است گفته شود پول نداریم. در بعضی کشورها دیده‌ام که از جوانان کم سن، داوطلبانه استفاده می‌کنند، برخوردشان نشان می‌دهد آموزش دیده‌اند. پرسیده‌ام چقدر به این جوانان حقوق می‌دهند، گفتند هیچی، ‌این جوانان یا داوطلبانه در پایگاه‌های میراث حضور دارند و یا با هماهنگی مدارس که به عنوان سابقه کار این جوانان محسوب خواهد شد، در عین حال که برای آن‌ها شخصیت و منزلت اجتماعی می‌آورد، این همان نقطه ضعفی است که برخی گروهک‌های منافقین از آن سواستفاده می‌کنند و ما بلد نیستیم. با آموزش و پرورش مذاکره کنید و دو سطح راهنما تربیت کنید. بسیاری از کارها هم بدون پول حل می‌شود.

تجربه تلخ مرمت گنبد مسجد امام تکرار نشود

او درباره مرمت نیز اظهار کرد: از تجربه مرمت مسجد امام باید استفاده کرد. اصلا دنبال این نیستم تقصیر را گردن کسی بیاندازم. ۱۲ سال داربست زده شده بود و روی جزییات کار کرده بودند. اما تجربه مرمت مسجد امام می‌گوید باید نظارت در مرمت را مستمر کنیم. مدیر پایگاه‌ها دقت کنند، دیگر نباید موارد تلخی مثل مسجد امام داشته باشیم.

ضرغامی با تاکید بر این‌که باید خدماتی که به مردم عرضه می‌شود شایسته جمهوری اسلامی و پایگاه تاریخی باشد، افزود: در پایگاه‌ها خیلی مشکل داریم از پارکینگ، راه دسترسی و برخی پول‌های بیخود که معلوم نیست برای چه گرفته می‌شود، از سرویس بهداشتی تا خدمات دیگر، هیچ‌کدام درست نیست. خیلی جاها طراحی نکرده‌ایم، مردم خسته می‌شوند. مردم در خیلی از پایگاه‌ها یک ساعت می‌مانند خسته و رنجور می‌شوند، این مسأله خیلی مهمی است. همین الان با هشت دستگاه تفاهم‌نامه امضا کردیم، می‌توانند کمک کنند.

دنبال سرویس‌های بهداشتی هستم

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ادامه داد: دنبال موضوع سرویس‌های بهداشتی برای کشور هستم. آنقدر این پروژه مهم است که خودم چند جلسه تشکیل دادم. در بعضی از پایگاه‌ها عمدا از دستشویی استفاده می‌کنم واقعا خجالت‌زده می‌شوم، حالا ما دنبال این هستیم که در جاده دستشویی نیست. پایگاه‌های میراث ملی و جهانی اولین پولی که به دستتان رسید را روی سرویس بهداشتی هزینه کنید. مساله دیگر این است که در پارکینگ‌ها اصلا نباید پول گرفت، به هر بهانه که نباید از مردم پول گرفت. راه‌های دسترسی در بعضی محوطه‌ها و پایگاه‌ها نابود شده است. مدیر پایگاه آنقدر باید نامه بزند و پیگیری کند تا این مشکلات حل شود. در تخت جمشید ۹۰ تا دوربین وی‌آر دارند، اما خانواده‌ها و مردم در صف زیر آفتاب می‌ایستند تا از آن دوربین استفاده کنند. به مردم احترام بگذارید، حداقل یک سایه‌بان برای این صف‌ها می‌زدید. من روی این موضوعات تمرکز می‌کنم، چون برای ما، وزارتخانه و پایگاه‌ها زشت است.

او همچنین با مثال‌هایی درباره کنسرت ـ نمایش سی‌صد در کاخ سعدآباد و اجرای کنسرت سالار عقیلی در ارگ بم کرمان، گفت: فضای اکثر پایگاه‌ها وسیع است، باید هم‌افزایی ایجاد کنیم و از طریق برنامه‌های هنری، حضور مردم را افزایش دهیم. در کرمان کنسرت می‌گذارید حدود بیست هزار نفر می‌آیند، ‌ حتی یک مسأله امنیتی ایجاد نمی‌شود. یا کنسرت ـ نمایش سی‌صد در کاخ سعدآباد که خیلی کار سنگینی بود، چون بخشی از فضای سعدآباد در اختیار ریاست‌جمهوری است و بعضی وقت‌ها مهمانان آن‌ها شب را در سعدآباد می‌گذراندند و می‌گفتند سر و صداهای سیصد، باعث می‌شد آن‌ها نتوانند بخوابند.

ضرغامی تاکید کرد: تمام پایگاه‌ها باید ترویج دهنده صنایع دستی ایران باشند و بازار پررونق کنار پایگاه‌ها ایجاد شود. در کنار آن، کارهای علمی، آموزشی و تضارب افکار را رونق دهید. اجازه دارید این کارها را انجام دهید. جایی مثل حسینیه ارشاد را قبل از انقلاب داشتیم، اما چقدر مثل حسینیه ارشاد تولید کردیم. پایگاه های میراث می‌توانند این کار را انجام دهند.