سلام نو-سرویس گردشگری:در مورد آرامگاه ابوسعید ابوالخیر، نظرات مختلفی وجود دارد. برخی بر این اعتقاد هستند که مزار شیخ در مهنه دشت خاوران در جمهوری ترکمنستان قرار دارد. برخی دیگر نیز مزار شیخ را واقع در مهنه شهرستان مه ولات تربت حیدریه می‌دانند. طبق منابع معتبر، ازجمله نویسنده اسرارالتوحید که نوه شیخ بوده است، آرامگاه شیخ ابوسعید ابوالخیر به شیوه خانقاهی و براساس سبک معماری عارفانه در دشت خاوران ترکمنستان نزدیک عشق‌آباد واقع شده است. اما در این نوشتار قصد بر این است که آرامگاه منسوب به شیخ در تربت حیدریه مورد بررسی قرار گیرد، زیرا این مکان نیز در نزد کسانی که به شیخ ارادت دارند، مکان مقدس و مهمی محسوب می‌شود.در مورد این آرامگاه سند معتبری وجود ندارد. اما در بالای آن اشعاری نوشته شده است که آن را به نام مزار شیخ ابوسعید معرفی می‌کند. باستانی پاریزی احتمال را بر این می‌گذارد که شاید این مکان در گذشته قدمگاه شیخ ابوسعید بوده است.
هنر معماری
آرامگاه ابوسعید ابوالخیر مهنه که از مقاصد گردشگری و مکان های دیدنی استان خراسان رضوی به شمار می‌آید، به‌صورت یک مجموعه ساخته شده است. معماری آرامگاه به‌صورتی است که محل آرامگاه در سمت شمالی مجموعه قرار گرفته است. قسمت شرق ساختمان، اتاق‌های مربوط به خدمتکاران، نمازخانه و مسجد قرار گرفته‌اند. مجموعه دارای شبستان‌هایی در سمت شمال نیز است که در حدود هشت سال پیش بازسازی شدند. کف شبستان‌ها نیز با آجر فرش شده است. شبستان‌ها دارای گنبدخانه‌هایی هستند که بازسازی و مرمت شده‌اند. در سال ۸۹ نیز قرار شد که برای صحن آرامگاه محوطه‌هایی در نظر گرفته شود. گفته شده که معماری آرامگاه به شیوه معماری دوره سلجوقی است، اما قدمت آن را به دوره قاجار می‌رسد. به نظر می‌رسد که گنبدخانه‌ها در دوره قاجار ترمیم شده‌اند.با توجه به کتاب اسرارالتوحید نوشته محمد بن منور، نواده شیخ، ابوسعید ابوالخیر به شهرهای مهم و معروف خراسان بر قدم تجرید و توکل، سفرهایی کرده و به زیارت تربت مشایخ و اولیاء پرداخته است. بنابراین می‌توان از این طریق به سخن باستانی پاریزی استناد کرد و قدمگاه بودن این مکان را پذیرفت.
عارف شوریده و وارسته
ابوسعید ابوالخیر عارف بنام خراسان در اواخر قرن چهار و اوایل قرن پنجم هجری در میهنه متولد و در۴۴۰ هجری قمری در زادگاهش منسوب به میهنه از روستاهای خاوران از دنیا رفت. ابوسعید سنی و شافعی مذهب بود. ابوسعید از کودکی به همراه پدرش در مجالس صوفیان حضور داشت. از کودکی قرآن و ادب آموخت و نخستین تعلیمات صوفیانه را نزد بشر یاسین یاد گرفت. ابوسعید برای آموختن فقه به مرو رفت. بعد از آن به سرخس برای آموختن تفسیر و اصول رفت. در آن شهر با لقمان سرخسی آشنا شد و به خانقاه او رفت، شوق مصاحبت با سرخسی سبب شد که در خانقاه وی بماند. بعد از آن ابوسعید به خواست سرخسی به مهنه بازگشت. وی مدت هفت سال در سلوک بود. به اعتقاد برخی منابع ابوسعید ابوالخیر در حدود چهل سالگی دوره مجاهدت و سلوک را پایان برد. از وقایع مهم زندگی ابوسعید علاوه بر سفرها و دیدارهای مختلف می توان به دیدار با شیخ خرقانی اشاره کرد که گفته شده ابوسعید سخنی نگفت و در پی استماع و کشف اسرار بود. ابوسعید سپس به بسطام به دیدار بایزید رفته است. پس از آن شیخ به نیشابور برگشت و در همان‌جا تا زمان پیری اقامت کرد. طبق گفته نوادگان وی ابوسعید سال‌های پایانی عمرش را در زادگاهش گذرانده و در همان‌جا وفات یافته است.
نظر شما