سلام نو - سرویس گردشگری: جزیره هنگام، جزیرهای کوچک و دیدنی در خلیج فارس است که با سادگی خود شما را متحیر خواهد کرد. این جزیره با چهرهای بومی و سنتی، میزبان سواحلی کمنظیر، دلفینهای بازیگوش، حیات وحش تماشایی، دریای بیکران، نخلستانهای دیدنی، کوههای آهکی و بازاری جذاب است؛ جاذبههایی که طبیعتگردان بسیاری را بهسمت هنگام میکشانند.
ویژگیهای جزیره
جزیره هنگام، جزیرهای کوچک با آبادیهای کوچک با وسعت حدود ۳۶٫۶ کیلومتر مربع در خلیج فارس است که از دیدنی های هرمزگان به حساب میآید و در دو کیلومتری جنوب شرقی جزیره قشم قرار دارد. این جزیره بخشی از شهرستان قشم و یکی از دهستانهای این شهرستان به مرکزیت روستای ماشی (هنگام جدید) است.
جزیره هنگام با ۹ کیلومتر طول و ۶ کیلومتر عرض بهشکل یک مخروط ناقص به چشم میآید. جزیره هنگام ارتفاعات آهکی (تشکیل شده از سدیم کربنات) دارد و بلندترین نقطه آن، کوه ناکس با ۱۰۶ متر ارتفاع است. طولانیترین قطر این جزیره نیز از «روستای هنگام کهنه» تا «روستای هنگام جدید» حدود ۹ کیلومتر و و کوتاهترین قطر جزیره پنج کیلومتر طول دارد. فاصله جزیره هنگام تا بندرعباس حدود ۴۳ مایل دریایی (۷۹٫۶ کیلومتر) و تا شهر قشم حدود ۲۹ مایل دریایی (۵۳٫۷ کیلومتر) است.
سرگذشت
جزیره هنگام در میان آبهای خلیج فارس قرار دارد و به تنگه هرمز و جزیره قشم نزدیک است؛ یک موقعیت جغرافیایی خاص و استراتژیک که اهمیت راهبردی و نظامی شایان توجهی را به این جزیره اعطا میکند. جزیره هنگام از گذشته مورد توجه بیگانگان بود و دوره حکومت صفویان به اشغال پرتغالیها درآمد.
انگلیسیها نیز اعتقاد داشتند که جزیره هنگام، با داشتن سواحل عمیق و مناسب و البته چاههای آب برای انداختن لنگر کشتیهایشان، مکان مناسبی به شمار میآید. علاوه بر این، کارشناسان نظامی آنها این جزیره را بهدلیل واقع شدن در منطقه استراتژیک بهلحاظ نظامی و ژئوپلیتیک مهم ارزیابی کرده بودند. به همین دلیل، «سر جان ملکم» در سال ۱۷۹۹ به ایران آمد و ضمن ارائه تحلیلی از اوضاع ایران و رفتار ایرانیان، مقدمات حضور استعماری انگلیس را فراهم آورد. در آن زمان، کریم خان زند حاکم ایران بود و انگلیسیها موفق به تصاحب هنگام نشدند؛ اما آنها دست نکشیدند و در نهایت در دوره قاجار این جزیره را تصرف کردند.
دولت انگلیس روشی سیاستمدارانه را برای اشغال جزیره هنگام در پیش گرفته بود؛ این دولت در حرف، هنگام را متعلق به ایران میدانست و همواره بر مالکیت دولت ایران نسبت به این جزیره تاکید میکرد؛ اما در عمل با مستقر کردن دائمی نیروهای نظامی خود در این منطقه از اعمال حاکمیت دولت ایران بر این بخش از کشور ممانعت به عمل میآورد.
همزمان با حضور نیروهای نظامی انگلیس، یک شیخ عرب قبیله بنی فلاسی و سنی مذهب با گرایش وهابی نیز بر جزیره هنگام حکمفرمایی میکرد. جالب است بدانید که حتی سلطان مسقط (پایتخت کشور پادشاهی عمان) نیز چشم طمع به هنگام داشت و همواره تلاش میکرد تا بر این جزیره تسلط پیدا کند. در این میان، دولت انگلیس از یک طرف بر حاکمیت ایران بر جزیره هنگام تاکید داشت و از سویی دیگر از نافرمانیهای شیخ هنگام نسبت به دولت ایران و مداخلات سلطان مسقط پشتیبانی میکرد. در واقع تمام تلاشهای دولت انگلیس برای این بود که دولت ایران در هنگام قدرتی نداشته باشد. این شرایط برای سالها ادامه داشت تا زمانی که رضاشاه بر تخت سلطنت نشست.
دولت ایران در اردیبهشت ماه ۱۳۰۷ درصدد اعمال حاکمیت بر جزیره هنگام برآمد. پس از این تصمیمگیری، سه کشتی نظامی ایران به نامهای گیلان، آذربایجان و پهلوی به فرماندهی ریاست ساخلوی (پادگان) در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ماه ۱۳۰۷ از بندرعباس به سوی هنگام حرکت کردند تا این جزیره را از اشغال نظامیان انگلیسی درآورند. سفارت انگلیس در تهران، یادداشتی را در تاریخ ۱۹ آبان ماه ۱۳۱۱ به وزارت امور خارجه ایران میفرستد و از مسئولان وقت میخواهد که از تقاضای تخلیه جزیره هنگام از نظامیان و کشتیهای انگلیسی صرفنظر کنند؛ اما درخواست وی، مورد قبول واقع نمیشود و چارهای جز خروج از هنگام و تحویل جزیره به دولت ایران برای نظامیان انگلیسی باقی نمیماند.
محلهای دیدهبانی یکی از آثار جالبی هستند که بقایای آنها در جزیره دیده میشود؛ مکانهایی که در گذشته برای نگهبانی از جزیره استفاده میشدند و این روزها چیزی جز بناهای متروکه از آنها باقی نمانده است.
علت نامگذازی
جزیره هنگام در گذشته با نامهای هنجام و هنیام شناخته میشد. این جزیره در زبان پارسی باستان «هنگاما» نام داشت و در ارمنی نیز به «انگام» مشهور بود. نام جزیره هنگام از دو بخش «هن» و «گام» بهمعنای وقت، زمان و گاه تشکیل شده است.
نظر شما