سلام نو _ سرویس گردشگری: بنای بی‌نظیر طباطبایی‌ها یکی از معروف‌ترین بناهای دوره قاجار است و در سال ۱۲۵۰قمری به دست یکی از تاجران مشهور و ثروتمند آن دوره به نام سیدجعفر طباطبایی در شهر کاشان ساخته شد. این خانه ۴۷۳۰ مترمربع مساحت دارد و ساخت آن تقریبا ۱۰ سال به طول انجامیده است. علی مریمی کاشانی، معمار سرشناس آن دوره، مسئولیت طراحی و ساخت این بنا را بر عهده داشته و بدون شک توانسته یکی از زیباترین و برجسته‌ترین آثار معماری اصیل ایرانی را همانند یک شاهکار هنری باشکوه خلق کند. معماری بنام و چیره‌دست که در سابقه خود ساخت بناهای فوق‌العاده‌ای همچون خانه بروجردی‌ها و خانه امین‌الدوله را ثبت کرده است اما بدون شک خانه طباطبایی ها بزرگ‌ترین اثر این معمار برجسته ایرانی است.
ویژگی هوشمندانه خانه طباطبایی‌ها
معماری کلی این خانه به سبک و سیاق خانه‌های دوره قاجار طراحی و اجرا شده است. خانه طباطبایی ها ۳ قسمت اصلی دارد که به نام‌های اندرونی، بیرونی و خدمه از هم جدا می‌شوند. خانه‌های این دوره عموماً به شکلی طراحی می‌شد که حیاط در میانه و مرکز قرار می‌گرفت و اتاق‌ها دور تا دور آن قرار داشتند. بدین در عین حال که اتاق‌ها به یکدیگر راه داشتند اما حریم هر اتاق هم حفظ می‌شد. این عمارت باشکوه ۴۰ اتاق با ۴ حیاط و ۴ سرداب، ۳ بادگیر و ۲ رشته قنات برای تأمین آب آن یکی از بزرگ‌ترین خانه‌های کاشان محسوب می‌شود.
این عمارت ۵ در ورودی دارد که یکی از آن‌ها ورودی اصلی است. پس از عبور از ورودی اصلی در زیر هشتی، ورودی به دو قسمت اندرونی و بیرونی تقسیم شده است. قسمت اندرونی خانه شامل اتاق پنج دری ساده در مرکز و دو حیاط در دو طرف آن و دارای سردابهایی که بادگیرها هوا را در آن جریان می‌دهند که این قسمت محل سکونت خانواده طباطبایی بوده‌است. حیاط ضلع شمال غربی بزرگتر و تعداد اتاق‌های آن بیشتر و دارای سرسرای پذیرایی مجزایی است.
اندرونی و بیرونی ویژگی جذاب خانه طباطبایی‌ها
در زیر قسمت اندرونی مخصوصاً اتاق مرکزی، سرداب بزرگی قرار دارد که دارای مشخصات منحصربه‌فرد خود است و به علل مختلفی مانند وجود بادگیر، سقف ضربی، نوع مصالح به کار رفته در بدنه، دو جداره بودن بدنه، وجود حوضی که قبلاً در مرکز سرداب بوده، اختلاف ارتفاع با سطح کوچه حدود ۸ تا ۱۰ متر و نسیم خنکی که از سطح حوض حیاط مرکزی وارد زیر زمین می‌شود، باعث شده‌است تا به خصوص در فصل تابستان ۱۵ تا۲۰ درجه اختلاف دما بین زیرزمین و بیرون آن مشاهده شود.
قسمت بیرونی خانه شامل تالار بزرگ (شاه نشین) در مرکز با نورگیرها و پنجره‌های مشبک رنگی و پنجره‌های کناری دو جداره که عمودی باز و بسته می‌شوند. این اتاق دارای تزیینات نقاشی و آینه‌کاری و گچبریهای جالب از جمله پنجره‌های مشبک گچی است که همچون پارچه توری ظریفی به نظر می‌رسد. در دو طرف اتاق شاه‌نشین اتاق‌های گوشواره بنا شده‌است. در جلوی اتاق شاه‌نشین، ایوانی با آیینه‌کاری و گچبریهای جالب دیده می‌شود. در طرفین تالار بزرگ دو حیاط خلوت و نورگیر به‌صورت قرینه یکدیگر احداث شده‌است که دارای تابلوهای بدیع نقاشی هستند و از نفایس آثار هنری این دیار به‌شمار می‌آیند.
شاه‌نشین، جلوه‌گر زیبایی‌های خانه طباطبایی‌ها
تالاری بزرگ (اتاق شاه‌نشین) در مرکز با نورگیرها، پنجره‌های مشبک رنگی و پنجره‌های کناری دو جداره که عمودی باز و بسته می‌شوند، بخش اندرونی خانه طباطبایی ها را تشکیل می‌دهند. شاه‌نشین این مجموعه مزین به نقاشی، آیینه‌کاری و گچبریهای زیبا و پنجره‌های مشبک گچی است که همچون پارچه توری ظریفی به آن جلوه چشم‌نوازی بخشیده‌اند. در جلوی اتاق شاه‌نشین، ایوانی با آیینه‌کاری و گچبریهای جالب قرار دارد. در دو طرف تالار بزرگ، دو حیاط خلوت و نورگیر به‌صورت قرینه بنا شده‌اند که دارای تابلوهای بدیع نقاشی هستند و از آثار هنری نفیس به شمار می‌روند.
اتاق شاه‌نشین مرکز بخش بیرونی است. این اتاق بزرگ طراحی بسیاری جذابی دارد که از بیرون طاق هلالی با ارتفاع زیاد خود و اتاق‌های گوشواره‌ای که در دو طرف قرار دارند، توجه شما را به خود جلب می‌کند. این اتاق هفت‌دری، زیبایی و عظمت به‌خصوصی دارد و می‌توان در جای‌جای آن ظرافت‌ها و تزئینات بی‌نظیری مشاهده کرد. آیینه‌کاری‌ها، گچ‌بری‌ها، مقرنس‌بندی‌ها همه و همه به زیباترین شکل ممکن در کنار هم قرار گرفته است. در طراحی سقف ایوان آیینه از الگوها و قالب‌های اصیل فرش ایرانی الهام گرفته شده و با وجود فانوس‌های آویز، زیبایی آن دوچندان شده است.
بخش خدمه یکی از ساده‌ترین بخش‌های این عمارت همین بخش خدمه است که به سکونت خادمین خانه تعلق دارد. در این بخش از خانه طباطبایی‌های کاشان علاوه بر اتاق‌های خدمتکاران، آشپزخانه، اسطبل و زیرزمین خدمه نیز قرار دارد. این خانه دو اسطبل تابستانی و زمستانی دارد که جوری طراحی شده‌اند که در تابستان حیوانات گرمشان نشود و در زمستان از سرما اذیت نشوند. خانه طباطبایی‌ها در کاشان یکی از شاهکارهای بی‌نظیر معماری ایرانی است. این عمارت به عنوان یکی از اصلی‌ترین جاذبه‌های گردشگری کاشان شناخته می‌شود و همواره گردشگران و توریست‌های بسیاری را به‌سمت خود می‌کشد. شهرت اصلی خانه طباطبایی‌ها به‌دلیل ریزه‌کاری‌ها و ظرافت‌های ویژه به‌کار رفته در طراحی و ساخت آن است.
نظر شما