سلام نو - سرویس گردشگری: فرهنگ بومی اصفهان، از خلاقیت و ذوق هنری مردم این شهر باصفا خبر میدهد. این شهر به دلیل برخورداری از معماریهای زیبا، پلهای سرپوشیده، مساجد و منارههای منحصر به فردش، زبانزد عام و خاص است. این بناهای تاریخی زیبا سبب شدهاند که اصفهان در فرهنگ عامه نصف جهان لقب گیرد. سخن گفتن درباره فرهنگ بومی مردم اصفهان، بسیار گسترده و طولانی است؛ چرا که اصفهان یکی از شهرهای باستانی ایران بوده و اتفاقاتی که در طول تاریخ برای مردم این شهر افتاده، بخشی از فرهنگ بومی این شهر را دستخوش تغییراتی کرده است. فرهنگ بومی اصفهان مانند سایر شهرهای ایران، مراسمات و اعتقادات ارزشمند این ملت را دربرمیگیرد. این رسوم که سینه به سینه از نسلهای گذشته تا به امروز انتقال یافتهاند، دارای جنبههای زیبا و جالب و بعضا عجیب هستند.
فرهنگ مردمان استوار اصفهان
خلاصه فرهنگ مردم اصفهان را میتوان در اقتصاد موفق شهر، پاکیزگی شهر، آتار زیبای هنری و تاریخی، صنعت موفق آن و پایبندی مردم به مذهب و سنت دید. مردم اصفهان گرچه در تصمیماتشان عقل را بر احساس مقدم میکنند و سود و زیان را همیشه مد نظر دارند اما در هنگام بحران یک خانواده میشوند. مهمانپذیر و مهماننوازند و به شهر و فرهنگ خود میبالند. خلاقیت را در چهار چوب منطق و ریاضیات به آثار هنری برجسته تبدیل کردهاند و آنچنان به نظم و ترتیب اهمیت میدهند که گاهی خشک و انعطاف ناپذیر میشوند. اما پیگیری، سختکوشی و پشتکارشان همواره انسانهای موفقی در زمینههای هنری و علمی تقدیم ایران کرده است.
در کنار تمام این منطق خشک، طناز نیز هستند. طنز اصفهان خاص است و هوش مخاطب را به چالش میکشد. رندی مشخصه بارز آنهاست و به راحتی نمیتوان آنها را شناخت. به راحتی اعتماد نمیکنند و بسیار محتاطند. خودی و غیرخودی دارند و هر کسی به راحتی در دایره اعتمادشان قرار نمیگیرد اما فریبکار نیستند و منفعت خود را در زیان دیگری جستجو نمیکنند. ریسک پذیری کمی دارند اما پر تلاش و بلند پروازند. اصفهانیها دور اندیش و خلاقند. برای خلاصه فرهنگ مردم اصفهان میشود به تاریخ استناد کرد که آنها از نادر کسانی بودند که با صبر و اتحاد و دوراندیشی خود توانستند کسی چون تیمور لنگ را به زانو در آورند.
آداب و رسوم اصفهانیها
هر آنچه که امروز در اصفهان می بینید نمایانگر فرهنگ غنی اصفهان در گذشته و تا کنون بوده است. معماری، هنر، تاریخ و آداب و رسوم این استان و این شهر نشان دهنده این است که اصفهان فرهنگی اصیل داشته و دارد. مطمئن باشید به همین دلایل است که از اصفهان با نام نصف جهان هم یاد می شود. در اصفهان همه چیز خاص اصفهان است.
آداب و رسوم مردمان اصفهان نیز مانند دیگر مناطق ایران، خاص و متنوع خود است. از جمله آداب و رسوم مردمان اصفهان میتوان به مراسمهای گلابگیری، شب اسفند، آتش افروزی و جل جلانی، چله بزرگ و چله کوچک، چهارشنبه سوری و عید نوروز اشاره کرد. گلابگیری از دیرباز جزء آداب و رسوم مردمان اصفهان و به خصوص مردم شهر کاشان بوده است. در اواخر اردیبهشت بوی عطر گل محمدی همه جا را پر کرده و دیگ های بزرگ گلاب گیری بر آتش قرار میگیرند. شب اسفند قراری است که مردم آبادی و شهر برای برگزاری جشن شب اول اسفند میگذارند تا ماه را سی روزه کنند. و از یک ماه تا چهل روز پیش این قرار را تعیین می کنند. آتش افروزی و جل جلانی در نطنز و آبادیهای اطراف آن شب های هفدهم هجدهم و نوزدهم دی ماه کودکان در دسته های مختلف جمع شده و هر دسته به بالای تپه یا بلندای آبادی خار و هیزم جمع کرده و آتش میزنند به طوری که شعله ان سرتاسر آبادی دیده شود. آنها معتقدند روشنایی اگر به درخت برسد آن سال آفت نمیزند و میوه و بار خوبی میدهد.
در اصفهان برای زمستان تقسیم بندی مخصوص دارند: ده روز اول زمستان و چهل روز بعد از آن را "چله بزرگ" و بیست روز بعدی را "چله کوچک" میدانند و به ده روز بعد "امن وبهمن" میگویند. از ده روز باقی مانده هفت روز را "سرما پیرزن" و سه روز "سرما عجوزه" است. و هر کدام آداب خاص خود را دارد.
لباس ها و پوشش محلی
خوشبختانه با وجود اینکه لباس ها و پوشش سنتی و محلی در بسیاری از شهرهای بزرگ محو شده و اثری از آن ها وجود ندارد، اما همچنان در برخی از شهرها و روستاهای اصفهان شاهد استفاده از پوشش محلی هستیم. لباس های محلی اصفهان در نوع خود بی نظیرند و نشان دهنده فرهنگ جذاب مردم این سرزمین هستند. پوشش سنتی زنان از دامن های کوتاه مخملی قرمز با چین های زیاد، پیراهن های گلدوزی شده و شلوار مشکلی تشکیل می شود. پوشش سنتی آقایان نیز تشکیل شده از شلوار های مشکی گشاد، پیراهن سفید، جلیقه های مشکی و کلاه های نمدی است. در فصل های سرد نیز از شال های ابریشمی برای بستن کمر و قبای بلند بر روی لباس های اصلی استفاده می شود.
لباس مردم اصفهان در گذشته نشان دهنده مذهب، عوامل محیطی، شیوه زندگی و رتبه اجتماعی بوده است. امروزه به دلیل شهرنشینی وگرایش مردم شهر به مدرنیته دیر زمانی است که دیگر در شهرها از جمله اصفهان لباس سنتی و محلی دیده نمیشود. اما هنوز در برخی روستاها و شهرهای کوچک اطراف میتوان یافت. لباس مردم اصفهان امروزه مدرن و غربی شده اما لباس سنتی آنها در حدود ۳۰۰ سال پیش بیشتر از نخ سفید یا شیری رنگ بوده است. لباس اصیل زنان اصفهان شامل یک دامن مخمل قرمز و کوتاه با چینهای فراوان بوده که زیر آن شلوار گشاد مشکی یا شیری میپوشیده اند. همچنین یک پیراهن گلدوزی شده شیری و یک چارقد گلدوزی شده شیری رنگ که با سنجاق زیر گلو بسته میشده است. لباس مردان از یک شلوار مشکی گشاد با پیراهن یقه ساده و آستینهای گشاد تشکیل میشده که جلیقه کوتاه مشکی روی آن میپوشیدهاند همراه کلاه نمدی بر سر. در زمستان نیز یک قبای ساده بلند بر روی لباس اصلی پوشیده میشده و شال ابریشمی دور کمر استفاده میشده است.
نظر شما