آنچه درباره فرهنگ عامه شیراز باید بدانید!

سلام نو _ سرویس گردشگری: فرهنگ بومی شیراز بسیار غنی و دارای جایگاه ویژه‌ای است. لباس محلی شیراز، بازی محلی شیراز، آهنگ‌ محلی شیراز، زبان مردم شیراز و مراسمات مختلف مانند عروسی‌ها، عید نوروز و دیگر رسم و رسومات و آیین‌های شیراز نشانه فرهنگ غنی و دیرین این شهر است. شیراز بعنوان یکی از کلان شهرهای ایران و مرکز استان فارس، در جنوب کشور به سبب جاذبه‌های گردشگری، تاریخی و فرهنگی فراوان همواره پذیرای گردشگران بسیاری بوده است. به جرات می‌توان گفت شیراز یکی از زیباترین شهرهای ایران و شهر شعر، غزل، عشق، عاشقی، گل و بلبل است.

مردمان شیراز و فرهنگ غنی ‌آنها

اگر جهان در برابر تمدن‌هایی همچون تمدن باستانی یونان و رم انگشت حیرت به دهان گزیده است، در این سمت ماجرا شیراز با فرهنگی غنی و چند هزارساله هم‍پای این تمدن‌های بزرگ بوده و همردیف آنان قرار می‌گیرد. فرهنگی که تاریخی غنی و افتخارآمیز را پشت سر گذاشته و از گذشته‌ای پر از افتخار خبر آورده است. امروزه شیراز یکی از مهم‌ترین شهرهای ایران بوده و از نظر تاریخی و مذهبی، جایگاه بسیار ویژه‌ای دارد.

یکی از مباحث مهم در فرهنگ بومی شیراز، خصوصیات اخلاقی مردم این شهر است. شیرازی‌ها مردمانی بسیار خونگرم و مهمان‌نواز هستند. مردم این شهر عاشق گشت‌وگذار در دل طبیعت و خوشگذرانی بوده و از هر فرصتی برای رفتن به دل طبیعت استفاده می‌کنند. آن‌ها به معنای واقعی کلمه در لحظه زندگی می‌کنند و هر فرصتی را برای دور هم بودن و لذت بردن از آن غنیمت می‌شمارند. همین ویژگی باعث شده تا مردم شیراز همواره سرزنده و شاداب باشند و این حال خوش را به مهمانان خود نیز انتقال دهند. اگر تنها یکبار به این شهر سفر کرده باشید قطعا خاطره‌ای خوش از مهمان‌نوازی مردم شیراز و اخلاق خوش آن‌ها خواهید داشت.

آداب و رسوم شیراز

نوروز: مردم شیراز به خصوص شهر شیراز از ۱۵ روز پیش از تحویل سال نو، به استقبال نوروز می‌روند. به این صورت که مردان با تهیه شیرینی و تنقلات و زنان با دوختن و تهیه لباس‌های نو برای خود و فرزندان و همچنین خانه تکانی مقدمات ورود به سال جدید را فراهم می‌کنند. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در گذشته مردم شیراز خودشان شیرینی عید را درست می‌کردند و عمدتا انواع نان‌هایی که طعم شیرینی داشتند را می‌پختند.

نان شیرین را بعد از این که از تنور بیرون می‌آوردند تا هنوز نرم و تازه بود، چند بار تا می‌زدند تا به صورت یک مربع به اندازه کف دست درآید. این نان بعد از چند دقیقه تـُرد و بسیار شکننده می‌شد که بسیار خوشمزه و بی‌نظیر بود. همچنین در کنار نان شیرینی از وسایل پذیرایی دیگر عید به مانند تنقلاتی مثل برنجک، اَخُرِک و دنگو نیز استفاده می‌کردند که آن‌هم توسط زنان هنرمند شیرازی تهیه می‌شد.

از بامداد عید نوروز، دید و بازدیدهای مردمان خونگرم شیراز آغاز می‌شود و در همه خانواده‌ها رسم بر این است که به دیدار کسی که از نظر سن و شخصیت بر دیگران مزیت دارد، بروند و دست او را ببوسند و تبریک بگویند و او نیز عیدی که شامل سکه یا پول است به آنها بدهد. بعضی افراد نیز صبح عید نوروز یک بشقاب گندم برشته که شامل کنجد، گندم، شاهدانه، نخودچی و کشمش است به اضافه یک بشقاب نان شیرینی به اضافه تخم مرغ رنگی یا سکه به کوچک‌ترها هدیه می‌دهند.

سیزده بدر

تمامی مردم کشورمان سیزده بدر را پذیرفته و در این روز بیشتر طبق یک سنت دیرینه سعی می‌کنند از خانه‌ها بیرون زده و به دامان طبیعت سرسبز پناه ببرند و این روز را با شادی و خوشی و لحظات خوب به شب برسانند. در شیراز نیز مرسوم است که روز دوازده فروردین همه وسایل تهیه می‌شود و هر چه از شیرینی‌ها و آجیل‌ها باقی مانده عید برای صبح سیزده آماده می‌شود که البته همراه آن سرکه و کاهو نیز وجود دارد. صبح روز سیزده فروردین همه دسته دسته عازم کوه و باغ‌های اطراف شیراز می‌شوند و معتقدند در روز سیزده فروردین نباید در خانه ماند، زیرا این روز نحس و بدیمن است، این روز که از پیش از طلوع آفتاب و تا پاسی از شب ادامه دارد و در عصر آن روز ویژه سبزی گره زدن دختر و پسرهاست که در واقع برای گشایش بخت خود این کار را می‌کنند و ترانه‌هایی می‌خوانند.

آب مقدس حوض ماهی‌ها

در این مراسم که در چهلمین روز بعد از عید نوروز انجام می‌شود، مردم دور حوض جمع شده و با پختن آش دیگ جوش به جشن و شادی می‌پردازند. آن‌ها معتقدند که یک ماهی قرمز که یک حلقه طلایی به بینی دارد، در حوض بالا و پایین می‌پرد. مردم این ماهی را ماهی مقدس می‌نامند و کسی حق صید آن را ندارد. امروزه در این مراسم مردم به داخل حوض سکه می‌اندازند و اعتقاد دارند این کار باعث برآورده شدن آرزوهایشان خواهد شد. همچنین معتقدند اگر دختر و یا پسری دست و روی خود را در این آب بشوید، بختش باز شده و ازدواج خواهد کرد.