به گزارش سلام نو، در این مقاله قصد داریم ابعاد حقوقی رابطه نامشروع و سقط جنین را بررسی کنیم و پیامدهای سقط جنین نامشروع را عنوان کنیم و همچنین بررسی کنیم بر اساس قانون مجازات اسلامی مجازات سقط جنین از رابطه نامشروع و سقط بچه نامشروع چیست.
رابطه نامشروع و سقط جنین همواره پیوستگی مداوم با هم داشته اند و بیشترین آمار سقط جنین مشرق زمین به دلیل بارداری پس از رابطه نامشروع اتفاق می افتد .
در کشور ما نیز با توجه به سنتی بودن و عدم پذیرش رابطه نامشروع و سقط جنین در فرهنگ ما این همبستگی بسیار اتفاق می افتد و پس از بارداری های ناخواسته افراد مجبور به سقط جنین می شوند.
تعریف سقط جنین
سقط جنین در لغت عبارت است از ختم حاملگی قبل از اینکه جنین قابلیت زندگی پیدا کند و در قوانین جزایی تعریفی از سقط جنین ارائه نشده است.
لیکن از دیدگاه حقوقدانان و وکیل پایه یک دادگستری متخصص سقط جنین بدین گونه تعریف می شود که انجام هرگونه اعمال مجرمانه ای که منجر به توقف حیات جنین و یا سلب حیات از جنین و اخراج قبل از موعد طبیعی آن گردد.
دکتر گلدوزیان در این رابطه گفته اند : سقط جنین عبارت است از خاتمه دادن به دوران حاملگی خواه از راه سلب حیات از جنین در حالی که در رحم مادر است خواه از طریق اخراج آن پیش از موعد طبیعی به نحوی که قابل زیستن نباشد.
سقط جنین نامشروع
همانطور که گفتیم رابطه نامشروع و سقط جنین همواره با هم در ارتباط هستند و معمولاً افراد برای دوری از از پیامدهای رابطه نامشروع به سقط جنین روی می آورند مخصوصاً در کشور ما که رابطه نامشروع خلاف دین شرق و عرف ماست.
بر این اساس اداره حقوقی دادگستری در مورد رابطه نامشروع و سقط جنین نامشروع چنین بیان کرده است که سقط جنین ناشی از زنا مانند سقط جنین ناشی از رابطه حلال دارای کیفر و مجازات می باشد.
مجازات سقط جنین از رابطه نامشروع
قانون مجازات اسلامی جدید در بخش تعزیرات خود به مجازات های سقط جنین از رابطه نامشروع پرداخته است:
بر اساس ماده ۶۲۲ قانون مزبور هرکس عالماً و عامداً به واسطه ضرب یا اذیت و آزار زن حامله موجب سقطجنین وی گردد علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص بر حسب مورد به حبس از یک سال تا سه سال محکوم خواهد شد .
همچنین در ماده ۱۲۳ قانون مزبور می گوید هر کس به واسطه دادن ادویه یا وسایل دیگری موجب سقطجنین زن گردد به شش ماه تا یکسال ۷ محکوم می‌شود اگر عالماً و عامداً زن حامله را دلالت به استعمال ادویه و یا موارد دیگری نماید که جنین وی سقط شود به حبس از سه ماه تا شش ماه محکوم می شود و حکم پرداخت دیه مطابق مقررات مربوط صورت خواهد پذیرفت.
مجازات طبیب یا ماما یا داروساز برای سقط جنین
اگر طبیب یا ماما یا داروساز به طور کلی اشخاصی که به عنوان طبابت یا مامایی یا جراحی یا داروفروشی اقدام می کنند وسایل سقط جنین را فراهم و یا مباشرت به آن نمایند به حبس از ۲ تا ۵ سال محکوم خواهد شد و حکم به پرداخت دیه مطابق مقررات مربوطه صورت خواهد پذیرفت .
در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲ در ماده ۳۰۶ قانون جدید آمده که سقط جنین عمدی حتی پس از دمیده شدن روح در آن قصاص ندارد و محکوم به پرداخت دیه است و در صورتی که بدون مجوز قانونی باشد طبق مقررات تعزیر می شود.
سقط جنین توسط مادر
در قوانین جزایی جدید بر خلاف قانون مجازات قدیم ، زن حامله را از تحمل مجازات تعزیری برای سقط فرزند خود مبرا میکند و طبق ماده ۴۸۹ قانون مجازات اسلامی عنوان شد که مجازات سقط جنین از رابطه نامشروع و یا به طور کلی مجازات سقط جنین از رابطه نامشروع بدون مجوز علاوه بر مسئولیت زنی که مرتکب سقط جنین می شود وی را مسئول پرداخت دیه جنین می‌دانند و در تبصره ذیل آن بیان کرده است که در جایی که سقط جنین به منظور حفظ سلامت مادر انجام می گیرد دیه نیز ثابت نمی شود.
قصاص برای سقط جنین عمدی
وفق قانون مجازات اسلامی سقط جنین حتی پس از دمیده شدن روح نیز قصاص ندارد:
ماده ۳۰۶ مقرر داشته سقط جنین عمدی حتی پس از دمیده شدن روح که در آن قصاص ندارد و محکوم به پرداخت دیه است و در صورتی که بدون مجوز قانونی باشد طبق مقررات تعزیر می شود.
همچنین در بخش دیات مواد ۷۱۶ تا ۷۲۱ دیه سقط جنین را بیان میکند.
سقط بچه نامشروع
به طور کلی فقها سقط بچه نامشروع خواه در اثر تجاوز به اکراه و عنف باشد یا در اثر زنا با رضایت ، تفاوتی قائل نشده اند و سقط جنین را جایز ندانسته اند.
در این باب مقام معظم رهبری سقط جنین نامشروع را جایز نمی دانند و بیان می کنند سقط جنین حرام است هر چند بر اثر زنا باشد و درخواست پدر باعث جواز آن نمی شود.
مرحوم فاضل لنکرانی فرمودند زن اگر جنین خود را که از زنا باردار شده سقط کند مرتکب گناه کبیره شده است و اموری را باید انجام دهد از جمله اینکه :
باید فوراً توبه کند .
دیه جنین سقط شده را بپردازد.
اگر جنین به چهار ماهگی رسیده باشد کفاره بدهد.
در بالا از نظر شرعی سقط جنین نامشروع را بررسی کردیم و از حیث قانونی نیز دربند های قبل مجازات سقط جنین از رابطه نامشروع را مطرح کرد به طور کلی جرم سقط جنین از جمله جرائم مخصوص زنان می باشد که در قانون مجازات جدید قصاص از این مورد حذف گردید
شرایط لازم برای سقط جنین
برای سقط جنین شروط ذیل لازم است :
جنین کمتر از ۴ ماه باشد.
مادر راضی باشد.
با بچه ناقص الخلقه باشد ( به طوری که موجب سختی مادر شود ) و با زایمان و بارداری خطر جانی برای مادر داشته باشد.
نکته: سقط جنین بالای ۴ ماه حتی اگر دارای شرایط فوق باشد باز هم غیر قانونی خواهد بود.
نکته دوم : برای درخواست سقط جنین، والدین قانونی باید با جلب نظر پزشک متخصص، معرفی نامه ای از وی دریافت کنند. این معرفی نامه به پزشکی قانونی ارسال می شود و دو مشاور تخصصی آنرا تایید می کنند. بعد از انجام سونوگرافی و مشخص شدن سن دقیق جنین مادر می تواند برای سقط جنین اقدام کند.
ارکان تشکیل دهنده جرم سقط جنین نامشروع
عنصر قانونی جرم سقط جنین عمدی دارای روح
عملی که مرتکب انجام میدهد تنها در صورتی قابل مجازات است که قانون جزا جرم شناخته شده و برای آن مجازات تعیین شود .
ماده ۲ قانون مجازات اسلامی بیانگر اصل قانونی بودن جرم است .
در مورد سقط جنین هم وضعیت چنین است:
این و تنها در صورتی این عمل جرم است که قانون آن را جرم دانسته و برای مرتکب آن مجازات قائل شده باشد از این جهت در این مقاله قوانین مربوط به سقط جنین باید بررسی شود:
در قانون مجازات سال ۱۳۷۰ کتاب پنجم تعزیرات جرم استخراج جنین مورد حکم واقع شد در ماده ۶۲۲ قانون فوق الذکر عنوان شد هر کس عالماً و عامداً به واسطه ضرب و یا اذیت و آزار زن حامله موجب سقط جنین وی شود علاوه بر پرداخت دیه یا قصاص حسب ب مورد به حبس از یک تا سه سال محکوم می‌شود.
ولی در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲ که به تصویب مجلس و شورای نگهبان رسیده است در بخش قصاص مقرر شده که سقط جنین حتی پس از دمیده شدن روح نیز قصاص ندارد .
ماده ۳۰۶ قانون مجازات جدید مقرر داشته سقط جنین عمدی حتی پس از دمیده شدن روح در آن قصاص ندارد و محکوم به پرداخت دیه است و در صورتی که بدون مجوز قانونی باشد طبق مقررات تعزیر می شود.
در بخش دیات تغییری در دیه سقط جنین داده نشده و ماده ۷۱۶ تا ۷۲۱ دیه سقط جنین را بیان می کند و در بخش تعزیرات مواد ۶۲۲ تا ۶۲۴ به بیان تعزیر سقط جنین عمدی پرداخته اند.
عنصر مادی سقط جنین عمدی دارای روح
برای تحقق عنصر مادی جرم سقط جنین انجام هر نوع فعل مثبت مادی در غالب ایراد صدمه و آزار و اذیت زن حامله دادن دارو و ادویه هدایت به استعمال وسایل ترساندن و غیره صورت گیرد بر روی زن حامله خواه از طریق مباشرت و خواه از طریق معاونت کافیست.
محرز است که در پی شکل‌گیری نیت مجرمانه و فکر ارتکاب جرم در شخص مجرم لازم است این نیت انعکاس ظاهری و خارجی پیدا کند و صورت فعل یا ترک فعلی ظاهر شود تا بالقوه قابل مجازات باشد.
نتیجه گیری:
جرم سقط جنین از جمله جرائم مخصوص زنان می باشد که امروزه گریبان گیر کشورهای دنیا شده است این معضل اجتماعی بازتاب زیادی بر دیدگاه‌های حقوقدانان و جامعه‌شناسان داشته است .
پس از پیروزی انقلاب اسلامی قوانین به پیروی از منابع فقهی تغییر کردند و به نحوی درآمدند که در بالا عنوان کردیم به طور کلی رابطه نامشروع و سقط جنین در ایران رابطه تنگاتنگی با هم دارند و سقط جنین نامشروع در شرایطی اتفاق می افتد که یک رابطه ای بدون رعایت اصول قانونی و شرعی شکل می گیرد و با وعده و وعید های ازدواج معمولا اتفاق می افتد .
بسیاری از افراد بدون اطلاع از مجازات سقط جنین از رابطه نامشروع اقدام به سقط بچه نامشروع می‌کنند و بدون اطلاع از عواقب آن که می‌تواند گریبانگیر شان باشد چنین اقدامی می کنند .
توصیه ما این است قبل از هرگونه اقدام حتماً با وکلای پایه یک متخصصین امر صحبت کنید تا حتی سقط جنین را در صورت امکان به صورت قانونی و با گرفتن مجوزهای لازم انجام دهید.
سوالات متداول:
آیا سقط جنین طبق قانون جدید مجازات قصاص دارد؟
خیر طبق قانون جدید سقط جنین شامل دیه می شود.
برای سقط جنین قانونی چه کنیم؟
برای سقط جنین شروط ذیل لازم است :
جنین کمتر از ۴ ماه باشد.
مادر راضی باشد.
با بچه ناقص الخلقه باشد ( به طوری که موجب سختی مادر شود ) و با زایمان و بارداری خطر جانی برای مادر داشته باشد.
مجازات سقط جنینی که روح دارد چیست؟
ماده ۳۰۶ مقرر داشته سقط جنین عمدی حتی پس از دمیده شدن روح که در آن قصاص ندارد و محکوم به پرداخت دیه است و در صورتی که بدون مجوز قانونی باشد طبق مقررات تعزیر می شود.
نظر شما