آشنایی با عوامل تخریب بتن و راه های ترمیم آن

همانطور که اطلاع دارید بتن همواره در معرض تغییرات آب و هوایی و همینطور متغیرهای محیطی بوده و همین امر موجب شده بیش از هر ماده ای دیگری در معرض تخریب باشد. این نکته را هم نباید فراموش کنید که تخریب و برش بتن، مقاومت آن را از بین برده و کاهش مقاومت بتن در سازه تاثیر داشته و مقاومت آن را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.

در این گزارش کارشناسان ما در شرکت مقاوم سازی پایون شما عزیزان را با عوامل تخریب بتن و راه های ترمیم آن بیشتر آشنا خواهند کرد. با ما همراه باشید.

مشکلات طراحی سازه؛ ازمهم ترین عوامل تخریب بتن

یکی از عوامل تخریب بتن یا تخریب ستون بتنی، نه مولفه های محیطی بلکه وجود عیب ها و مشکلاتی در طراحی سازه بتنی است که مشکلات زیادی را به وجود می آورد. برای مثال پوشش ناکافی بتن بر روی شبکه های آرماتور بندی شده یکی از این عوامل است.

پوشش ناکافی بتن باعث می شود تا آرماتورها دچار خوردگی و زنگ زدگی شوند و اکسید آهن تولید می کنند. افزایش حجم با تولید اکسید آهن باعث فشار بر بتن و ترک خوردگی آن می شود. اما یک دلیل دیگر در این مورد، عدم استفاده از مفاصل انقباضی کافی و رعایت نکردن درزهای انبساطی است.

همچنین فلزاتی که در تماس با بتن هستند در اثر انقباض و انبساط می توانند بتن را تخریب کنند. برای مثال بیس های فلزی راه آهن، جعبه تقسیم فلزی برق، گارد ریل ها، لوله هایی که در دل بتن جایگذاری می شوند و... همگی از عوامل تخریب بتن هستند. نکته مهم در این مورد عدم تاثیر مرمت و بازسازی بتن در دراز مدت است. در این شرایط ابتدا بهتر است دلیل ایجاد اختلال در استقامت بتن را برطرف نمود و سپس به اصلاح آن عمل کرد.

راه ترمیم بتنی که مشکل طراحی دارد چیست؟

یکی از راه های ترمیم بتن در این شرایط برداشتن قطعات فلزی، استفاده از نرده های لغزشی و... است. اگر سطح و میزان بتن استفاده شده در آرماتوربندی کم باشد باید از مواد خاصی استفاده کرد که مقاومت در برابر خوردگی ها را افزایش دهد.

برای آب بندی بتن باید از پوشش های آب بند استفاده کرد. اگر درزهای انبساطی در بتن کم است می توان با کاتر بخش هایی از آن را برش داد. به طور معمول اشکالات موجود در طراحی سازه با چسب اپوکسی و ملات های تعمیر برطرف می شود.

تخریب بتن به دلیل آب اضافه

یکی از مهمترین علل تخریب بتن وجود آب اضافه در مخلوط بتن می باشد. اگر در مخلوط بتن بیش از اندازه از آب استفاده گردد، می تواند باعث تخریب بتن شود. آب اضافی خسارت هایی را ایجاد می کند که تشخیص آن به راحتی ممکن نیست. ترک خوردگی در اثر انجماد و انقباض از آسیب های بتن به دلیل وجود اب اضافه است. برای رفع این مشکل باید به میزان آب مخلوط شده با بتن توجه کافی داشت تا دوام و مقاومت بتن کاهش نیابد.

دلایل تخریب بتن

تخریب بتن به دلیل کربناتی شدن

اگر بتن در شرایطی باشد که دی اکسید کربن به آن نفوذ کند، هیدروکسید کلسیم با بتن واکنش نشان می دهد. نتیجه این واکنش کربنات کلسیم است که باعث کربناتی شدن بتن می شود. در این وضعیت پی اچ بتن به کمتر از 9 می رسد.

این فعل و انفعالات باعث می شود کربنات به میلگردها برسد و باعث زنگ زدگی آنها شود. راه های ترمیم بتن کربناتی شده نیز متفاوت است. بتن در هنگام ساخت باید از نسبت آب به بتن کمتری برخوردار باشد تا نفوذ ناپذیرتر باشد. همچنین ضخامت لازم از بتن بر روی میلگرد ها یک موضوع بسیار مهم است.

نقص هایی در هنگام ساخت سازه

اگر بخش هایی از بتن متخلخل باشد، باعث می شود که فضاهایی که در اطراف سنگدانه ها وجود دارد خالی بماند. در این وضعیت اگر از زمان باز کردن قالب ها بیش از یک شبانه روز نگذشته باشد، می توان از ترمیم بتن به روش ملات سیمانی استفاده کرد. اما اگر بیش از 24 ساعت از آن گذشته باشد و سطح کرمو شده زیاد باشد، در درجه اول باید بتن های معیوب برداشته شده و و سپس با استفاده از ملات ترمیم بتن کرمو و چسب اپوکسی آن قسمت از بتن را تعمیر و ترمیم نمود. در مواردی نیز می توان از بتن جدید جایگزین استفاده نمود.

تخریب سولفاتی بتن

در برخی از بتن ها که با استفاده از سیمان پرتلند ساخته می شوند، تخریب سولفاتی رخ می دهد. این تخریب نتیجه ترکیب سولفات و تری کلسیم آبدار است. در نتیجه آن نیز نمک اسید آلومینیک تولید می شود که نمکی مضاعف و حجیم است. هر چه سطح بتن تر و خشک شود، اثر این مشکل بیشتر دیده می شود. بتن هایی که دچار این مشکل می شوند معمولا از گوشه ها شروع به ریزش و تخریب می کنند و در صورت عدم رسیدگی ممکن است بتن از داخل دچار پوسیدگی و ترک شود. علت این موضوع در برخی موارد واکنش سیمان با برخی سنگ ها و مواد معدنی است.

تخریب بتن به دلیل سیکل انجماد و ذوب

اگر آبی درون سیمان و بتن محبوس باشد، با یخ زدگی و ذوب شدن مداوم خود می تواند باعث تخریب بتن شود. این اتفاق معمولا در مناطق سردسیری بیشتر از سایر مناطق روی می دهد. علاوه بر این سایش و فرسایش بتن نیز می تواند باعث مشکل دار شدن و تخریب آن شود.

اصطکاک و فشار اجسام سخت مثل چرخ ها و کف های صنعتی منجر به ایجاد سایش می شود. بتن هایی که تخلخل زیادی داشته و مقاومت کمی دارند، در برابر سایش بسیار آسیب پذیر هستند.

برای جلوگیری و پیشگیری باید توجه داشت که نسبت آب به سیمان کم دانه بندی شده نهایتا باید 25 میلیمتر باشد. در این شرایط حداقل منافذ ایجاد شده و مقاومت بتن در برابر سایش بیشتر می شود و باید ترمیم بتن کف صورت گیرد.

ترمیم بتن تخریب شده

خلازایی بتن

سطح بتن با خلازایی دچار خوردگی و کندگی می شود. جالب است بدانید که حتی بتن های بسیار مقاوم نیز در برابر تخریب ناشی از خلازایی بسیار آسیب پذیر هستند. راه های ترمیم بتن در این مورد پیشگیری است. به شکلی که باید عوامل خلازایی را از بین برد.

برای این منظور باید بتن با مقاومت فشاری قابل توجه و سنگ دانه هایی استفاده کرد که حداثر قطر آن ها 20 میلیمتر باشد. استفاده از پلیمرها یا بتن الیافی نیز موثر است. برای جلوگیرری از پدیده خلازایی می توان مقاومت بتن را با پوشش هایی مثل نئوپرن و پلی یورتان افزایش داد.

خوردگی آرماتورها و قرار گرفتن در معرض اسید

به طور کلی می توان گفت که در بتن هایی که آسیب دیده اند، شبکه آرماتوربندی شده معمولا دچار خوردگی شده است. در مجاورت اسید قرار گرفتن معمولا در سازه های بتنی دیده می شود که در اطراف معادن زیر زمینی قرار دارند. به این علت که آب های خارج شده از این معادن حاوی اسید هستند و پی اچ پایینی نیز دارند.

این خوردگی بیشتر سطحی است و اسید هر چه بیشتر بر روی بتن بماند با گذشت زمان خنثی می شود. برای ترمیم این نوع اسیب دیدگی بتن باید بتن های آسیب دیده جدا شده و با مواد و بتن ترمیمی جایگزین شوند.

خوردگی کلروی و نفوذ نمک باعث خوردگی بتن می شود

در سازه های نزدیک دریا این اتفاق بیشتر روی می دهد. با نفوذ یون کلراید به بتن، آرماتورها دچار خوردگی و زنگ زدگی می شوند. این نوع خوردگی در زمانی ایجاد می شود که میزان کلرید موجود در بتن از 600 گرم در متر مکعب بیشتر شود. نفوذ نمک به داخل خلل و فرج بتن نیز دیگر عوامل تخریب و خراب شدن بتن می باشد. این اتفاق باعث تشکیل بلور و افزایش حجم در داخل بتن شده و از داخل فشار زیادی را به آن وارد می کند.

سخن پایانی

در این گزارش شما عزیزان را با عوامل تخریب بتن و راه های ترمیم آن آشنا کردیم و دریافتید کاهش و یا افزایش مقاومت بتن در مقاومت سازه نیز تاثیرگذار است. شما عزیزان می توانید جهت انجام هر یک از فعالیت های مربوط به مقاومت سازه ای خود به شرکت پایون (www.payon-group.com) مراجعه کنید.

شرکت مقاوم سازی پایون از شرکت های شناخته شده در زمینه مقاوم سازی انواع سازه در تهران می باشد. این شرکت خدمات مختلفی مثل محاسب اضافه بار و مقاوم سازی سازه در برابر آن، مقاوم سازی در برابر زلزله، افزایش بار و... را نیز ارائه می دهد.

گروه مقاوم سازان پایون با سالها تجربه موفق به اجرای پروژه های متعدد افزایش استحکام بناهای بتنی و غیره شده است. به منظور رفع عوامل تخریب بتن و بهبود شرایط سازه از نظر استحکام و مقاومت در برابر زلزله و غیره می توانید از خدمات پایون استفاده کنید.