سلام نو-سرویس گردشگری: سلام آیا تاکنون کتیبه‌های مسجد امام اصفهان را مشاهده کرده‌اید؟! اگر بخواهیم به یکی از مهمترین بناهایی که در عصر صفویه ساخته شده است اشاره کنیم، می‌توان از مسجد امام اصفهان یاد کرد. این مسجد با نام‌های از جمله: مسجد سلطانی، مسجد جامع عباسی و یا مسجد شاه شهرت پیدا کرده است. در این مسجد می‌توان شاهد بسیاری از معماری‌های حیرت انگیز و بی نظیر بود که چشم بسیاری از بینندگان را به سمت خود خیره می‌کند. این مسجد به دستور شاه عباس بزرگ طراحی و ساخته شد. دوره به پایان رسیدن مرحله ساخت این مسجد در زمان شاه صفی بود.
یکی از آثار بسیار برجسته و خارق العاده در این بنا (که نظر بسیاری از گردشگران را به سمت خود جلب نموده است) وجود کتیبه‌های مسجد امام اصفهان می‌باشد. این مسجد دارای کتیبه‌های منحصر به فردی است که هر کدام با قلم برخی از افراد هنرمند و شایسته، طراحی و اجرا شده‌اند.
از کتیبه‌های مسجد امام اصفهان چه می‌دانید؟!
یکی از مهمترین دلایل برای محبوبیت این مسجد، وجود کتیبه‌های مسجد امام اصفهان است. این کتیبه‌ها از ارزش تاریخی بسیار بالایی برخوردار هستند. در برخی از نقاط مختلف این مسجد می‌توان شاهد درخشش این کتیبه‌های جذاب و خارق العاده بود. هر کدام از این کتیبه‌ها از قلم خاصی برخوردار هستند. همچنین این کتیبه‌ها هر کدام در بر دارنده‌ی مضمون و مفهوم منحصر بفردی خواهند بود.
ارزش و اهمیت بسیار زیاد این بنای تاریخی و خارق العاده، سبب افزایش میزان توجه مخاطبین نیز شده است. این کتیبه‌ها از جمله آثار ارزشمند تاریخی هستند که سالانه توجه بسیاری از گردشگران را به سمت خود جلب می‌کنند. تا جایی که بسیاری از گردشگران خارجی و داخلی برای بازدید از این کتیبه‌ها به این شهر مراجعه می‌کنند.
کتیبه‌های مسجد امام اصفهان
کتیبه‌های سر در ورودی:
یکی از کتیبه‌های مسجد امام اصفهان در سر در مسجد قرار گرفته است. در این کتیبه به این موضوع اشاره شده است که: شاه عباس این مسجد را از مال خالص خود، ساخته است. هدف از ساخت این مسجد نیز، اهدا ثواب آن به روح اجداد بزرگ خود، می‌باشد. (روح شاه طهماسب، جد اعظم شاه عباس) تاریخ تولید این کتیبه در سال ۱۰۲۵ رقم خورده است. این کتیبه به خط ثلث بوده و از آثار ارزشمند به جا مانده از علیرضا عباسی است.
اما این کتیبه تنها کتیبه قرار گرفته بر روی سر در مسجد، نخواهد بود. بلکه در زیر این کتیبه شاهد یک کتیبه منحصر به فرد دیگری نیز هستیم. در این کتیبه علاوه بر معرفی معماران و ناظران این مسجد، به نوعی از آنها تجلیل و تشکر، شده است. در این کتیبه می‌توان شاهد تجلیل و تشکر از مهندسین و معمارانی همچون: علی اکبر اصفهانی و محب علی بیک الله بود. این کتیبه نیز دارای خط ثلث می‌باشد. در این کتیبه شاهد قلم هنرمند معروف (محمدرضا امامی) خواهیم بود. این کتیبه نیز از جمله آثار ارزشمند در این مسجد، تلقی می‌گردد.
یکی دیگر از کتیبه‌های مسجد امام اصفهان که بر در نقره پوش ورودی مسجد خودنمایی می‌کند، سروده واهب است. این اشعار فارسی با نقش‌های تزیینی منحصر بفرد، زیبایی چشم نواز در ورودی را دو چندان نموده‌اند. بسیاری از تاریخ دانان بر این اعتقادند که این کتیبه به قلم عبدالرشید دیلمی (رشیدا) اجرا و نصب شده است. خط این کتیبه، خط نستعلیق می‌باشد.
کتیبه‌های مسجد امام اصفهان
شناخت دیگر کتیبه‌های مسجد امام اصفهان:
وجود کتیبه‌های مسجد امام اصفهان فقط به همین موارد ختم نشده است. بلکه در بسیاری از مکان‌های دیگر این مسجد نیز می‌توان شاهد انواع کتیبه‌ها بود که هر کدام در بر دارنده‌ی معنا و مفهوم خاصی هستند. این کتیبه‌ها توسط افراد بسیار معروف و توانمند در زمینه‌ی خطاطی و هنر، اجرا شده‌اند. از انواع این کتیبه‌ها که در مکان‌های مختلف این مسجد می‌توان شاهد آنها بود، عبارتند از:
- محراب‌های شبستان شرقی
- محراب شبستان زمستانی غربی
- بالای محراب اصلی
- محراب گنبد شرقی
- در جنوب غربی مسجد
- ایوان غربی
- ایوان جنوبی
- ایوان شمالی
- گنبد جنوبی
- گنبد غربی
و مواردی از این قبیل. نکته قابل توجه در این کتیبه‌ها، تالیف و اجرای آنها توسط افراد مختلف است. این نوع از کتیبه‌ها هر کدام توسط افراد خاص و هنرمندی تالیف و اجرا شده‌اند. بنابراین در هر کدام از این کتیبه‌ها می‌توان شاهد سبک خاصی از خطاطی بود.
کتیبه‌های مسجد امام اصفهان
کتیبه‌های مسجد توسط چه افرادی نوشته شده‌اند؟!
نویسندگان کتیبه‌های مسجد امام اصفهان از معروف‌ترین خطاطان و هنرمندان کشور در دوران‌های مختلف، بوده‌اند. این افراد در سبک‌های مختلف خطاطی از تجربه و دانش خاصی برخوردار بوده‌اند. از جمله افرادی که در این زمینه از تخصص و مهارت برخوردار بوده‌اند، عبارتند از:
- محمدرضا امامی
- عبدالرشید دیلمی (رشیدا)
- عبدالباقی تبریزی
- محمد صالح اصفهانی
- محمد محسن امامی
هر کدام از این افراد تخصص و تجربهی خاصی در اجرای این کتیبه‌ها داشته‌اند. یکی از موارد قابل توجه در اجرای این کتیبه‌ها، عدم استفاده از یک سبک خاص برای اجرای آنها است. در انواع این کتیبه‌ها می‌توان شاهد انواع سبک‌های مختلف خطاطی بود. از جمله سبک‌هایی که در این کتیبه‌ها می‌توان شاهد آنها بود، عبارتند از:
- نستعلیق
- ثلث
و ... . از دیگر موارد قابل توجه در کتیبه‌های مسجد امام اصفهان می‌توان به تاریخ اجرای آنها اشاره نمود. برخی از این کتیبه‌ها دارای تاریخ اجرا بوده و برخی دیگر از تاریخ برخوردار نیستند. بنابراین نمی‌توان به زمان دقیقی برای اجرا و نصب آنها، اشاره نمود. اغلب زمان تولید کتیبه‌هایی که بدون تاریخ درج شده‌اند را بر اساس زمان ساخت و اجرای بنا، تخمین می‌زنند.
نظر شما