سلام نو _ سرویس گردشگری: قطعا یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی تهران را باید تئاتر شهر بدانیم. ساختمانی دایره‌ای شکل که میراث هنرهای نمایشی کشور را در دل خود جای داده است و هنوز یکی از تاثیرگذارترین مراکز تئاتر و هنر تهران محسوب می‌شود. این ساختمان در قلب تهران و یکی از شلوغ‌ترین مناطق پایتخت مرکزی واقع شده است که بزرگ‌ترین اهالی تئاتر کشور معمولا در کارنامه کاری خود نمایش یا نمایش‌هایی را در سالن‌های این مجموعه به روی صحنه برده‌اند. در ادامه به تعدادی از بخش‌ها و فضاهای جذاب و دیدنی تئاتر شهر تهران می‌پردازیم.
درباره تئاتر شهر تهران
تئاتر شهر تهران مجموعه‌ای از شاخص‌ترین معماری‌های هنری ایران به شمار می‌رود که به دلیل امکانات مناسب به مهم‌ترین ساختمان فرهنگی کشور در حوزه نمایش تبدیل شده است. اهالی فرهیخته تئاتر، نمایش‌های بسیاری در این محل به روی صحنه می‌برند و این مجموعه سالانه از رویدادهای مهم و گروه‌های مختلف نمایشی میزبانی می‌کند.
پیش از ساخت تئاتر شهر تهران، مهمان‌خانه بلدیه یا کافه شهرداری در مکان فعلی تئاتر شهر قرار داشت که در سال ۱۳۰۹ ساخته شده بود و اهالی شهر برای گذراندن اوقات فراغت خود به این مکان می‌آمدند.
در کافه شهرداری افراد برجسته‌ای همچون فروغ فرخزاد و جلال آل‌احمد گرد هم می‌آمدند و آخر هفته‌ها در این مکان، شعبده‌بازی و برنامه‌های مفرح اجرا می‌شد. کافه شهرداری تا سال ۱۳۴۵، بخشی از خیابان ولیعصر تهران بود تا اینکه به خواست فرح پهلوی، ساختمان تئاتر شهر تهران در سال ۱۳۴۶ توسط مهندس علی سردار افخمی طراحی و پنج سال بعد در سال ۱۳۵۱ توسط مهندسان ایرانی ازجمله شاگردان هوشنگ سیحون ساخته شد.
بخش‌های مختلف و تماشایی تئاتر شهر
سالن‌ها، بخش‌های مختلف و همچنین محوطه اطراف تئاتر شهر به‌مرور زمان به این مجموعه افزوده شدند. این مجموعه در تاریخ هفت بهمن ۱۳۵۱ با نمایش باغ آلبالو نوشته آنتوان چخوف با حضور بازیگرانی همچون داریوش فرهنگ، سوسن تسلیمی، فهیمه راستکار، مهدی هاشمی و پرویز پورحسینی افتتاح شد.
نظارت این مجموعه به عهده سازمان جشن هنر شیراز و فرح پهلوی بود که سپس به سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران واگذار شد. در سال ۱۳۵۷ و بعد از پیروزی انقلاب، نظارت بر تئاتر شهر به وزارت فرهنگ و آموزش عالی و پس از مدت کوتاهی به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سپرده شد.
حسین پاکدل، علی رفیعی و حسین پارسایی از صاحب‌نامانی بودند که سرپرستی بخش‌های مختلف تئاتر شهر را بر عهده داشتند. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به سایت تئاتر شهر تهران مراجعه کنید.
در حال حاضر چند سالن مختلف برای اجرای نمایش در مجموعه تئاتر شهر وجود دارند. سالن‌های تئاتر شهر فضاها و امکاناتی متفاوت دارند و هرکدام مناسب برای نمایش‌های مخصوص به خود طراحی شده‌اند. سالن‌های تئاتر شهر شامل تالار اصلی نمایش، تالار سایه، تالار قشقایی، تالار چهارسو و کارگاه نمایش می‌شوند. فضای باز جلوی ساختمان تئاتر شهر نیز مناسب برای اجرای تئاتر محیطی است.
در گذشته دو سالن دیگر به نام‌های تالار کوچک و تالار شماره دو نیز برای اجرای نمایش وجود داشتند که به‌دلیل تعمیر و بازسازی چند سالی است تعطیل هستند و برنامه‌ای برای بازگشایی آن‌ها وجود ندارد، اما در حال حاضر تالار شماره دو را به تالار مشاهیر تبدیل کرده‌اند.
تالار مشاهیر تئاتر شهر تهران سالنی برای برگزاری همایش‌ها و سمینارهای تئاتر، برگزاری جلسات نقد و بررسی نمایش‌ها، نشست‌های خبری و بزرگداشت مشاهیر فرهنگی تئاتر ایران است. جلسات رسمی جشنواره‌های بین‌المللی مانند جشنواره تئاتر فجر نیز، در تالار مشاهیر برگزار می‌شوند.
به‌جز سالن اصلی تالار نمایش، بقیه تالارها در طبقه زیرین ساختمان تئاتر شهر قرار گرفته‌اند و ورودی آن‌ها از داخل ساختمان اصلی و اطراف آن در محوطه بیرونی است. سالن چهارسو امکان تغییر ظرفیت دارد و بسته به دکور نمایش می‌توان صندلی‌های تماشاگران را کم و زیاد کرد.
نایش خیابانی یا اجراهای محوطه باز بخش قابل توجهی از نمایش‌های تئاتر دانشجویی را تشکیل می‌دهند. محوطه باز روبه‌روی ساختمان تئاتر شهر در پارک دانشجو از معروف‌ترین و مناسب‌ترین فضاها برای اجرای نمایش محیطی به شمار می‌رود. در طول زمان نمایش خیابانی به شاخه‌ای مجزا و قابل اعتنا در حوزه تئاتر تبدیل شده است.
در سالن اصلی و سالن چهارسو کافه تریاهایی تعبیه کرده‌اند که تماشاگران و هنرمندان در آن‌ها به استراحت می‌پردازند. گاهی در این کافه‌ها جلسه نقد و بررسی آثار نمایشی و نمایشنامه‌خوانی نیز انجام می‌شود.
کتابخانه تئاتر شهر تهران
در طبقه چهارم ساختمان تئاتر شهر، کتاب‌خانه‌ای تخصصی قرار دارد که در آن از کتاب‌ها و اسناد نمایشی کشور نگهداری می‌شود. این کتابخانه منبع تحقیقی بسیار مناسبی برای دانشجویان تئاتر و هنرهای نمایشی به شمار می‌رود.
کتابخانه تئاتر شهر در حدود ۲۵ هزار جلد کتاب و بیش از هزار عضو فعال دارد. زمان تاسیس کتابخانه تئاتر شهر به سال ۱۳۶۶ برمی‌گردد؛ اما در زمان مدیریت دکتر علی رفیعی و به همت منصور خلج، مدرس و محقق تئاتر سامان‌دهی شد. در این کتابخانه بروشورهای مربوط به نمایش‌های اجرا شده و فهرست کاملی از تمام نمایش‌های تئاتر شهر در طول سال‌های گذشته، وجود دارند.
نظر شما