سلام نو _ سرویس گردشگری: پارک جنگلی سرخه حصار یکی از بزرگترین پارک های ملی و جزو قدیمی ترین شکارگاه های جنگلی حفاظت شده از دوران قاجار است که مساحتی در حدود ۹۲۰۰ هکتار دارد و در شرق پایتخت و در منطقه ۱۳ تهران واقع شده است. قدمت استفاده از این منطقه به دوران قاجار یعنی حدود ۲۰۰ سال پیش برمیگردد که در آن زمان به عنوان شکارگاه قلمداد می‌شد. پس از انقلاب اسلامی نام این پارک به تصویب شورای شهر در سال ۱۳۵۹ به پارک ملی تغییر نام داد.
درباره پارک ملی سرخه حصار
پارک سرخه حصار منطقه ای کوهستانی است که از پستی و بلندی هایی از ارتفاع ۱۲۲۰ متر تا ۲۱۴۷ متر تشکیل شده است و یکی از جاذبه های توریستی و گردشگری شرق پایتخت به شمار می‌رود. این پارک با توجه به نزدیک بودنش به دو منطقه جاجرود و ناحیه گرمسیری ورامین، دارای پوشش های گیاهی متفاوتی است و گونه های جانوری مختلفی هم در آن زندگی می‌کنند. این بوستان جنگلی در سال ۱۳۵۹ به دستور وزیر وقت آن دوران که هوشنگ ضیایی نام داشت به عنوان پارک ملی انتخاب شد.
طی مصبوه شورای عالی حفاظت محیط زیست با عنوان پارک ملی سرخه حصار به مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست درآمد. این پارک جنگلی از همان سال ۱۳۴۹ که تاسیس شد در اختیار عموم مردم قرار گرفت. پارک جنگلی سرخه حصار با وجود گستردگی و مساحت بسیار زیادی که دارد، در بخش های مختلف آن امکانات تفریحی، ورزشی، هنری و گردشگری به چشم می‌خورند. امکانات ورزشی نظیر سالن های کشتی، پیست دوچرخه سواری، سالن های والیبال در این پارک زیبا وجود دارند.
چند گونه گیاهی زیباتر در سرخه حصار
پارک سرخه حصار به‌علت نزدیکی به ناحیه گرمسیری ورامین از یک سو و متاثر از ارتفاعات البرز مرکزی از سوی دیگر و به‌دلیل داشتن پستی و بلندی‌های بسیار از نظر پوشش گیاهی دارای سیمای متفاوتی است. البته تیپ عمومی منطقه شامل درمنه می‌شود و در ارتفاعات کوه‌های پارک ملی سرخه حصار، پوششی از درختان بنه، ارس و انواع بادام کوهی را می‌توان مشاهده کرد.
پوشش گیاهی منطقه گرمسیری شامل گز، تاغ، گون، خارشتر و اسپند؛
پوشش گیاهی استپی کوهپایه شامل درمنه و گونه‌های بالشتکی مانند کلاه حسن، گون، چوبک و گیاهان دارویی مانند آویشن، قدومه، بومادران، کاکوتی و پونه کوهی؛
درختان و درختچه شامل زالزالک، گوجه وحشی، سرو کوهی.
در پارک ملی سرخه حصار ۳۲ جامعه گیاهی به‌صورت طبیعی، نیمه‌طبیعی و دست‌کاشت وجود دارند. بیش از ۲۶۰ گونه گیاهی در سه حالت گراس، فورب و چوبی در پارک ملی سرخه حصار شناسایی شده‌اند. گونه‌های گیاهی نادر در حال انقراض در پارک‌های ملی خجیر و سرخه حصار عبارت‌اند از:
گون (کتیرا)، نخود وحشی، فستوک، جو دو سر، عدس وحشی، نخود، گل کتانی، یونجه و ماش.
از گونه‌های دارویی، صنعتی و خوراکی مشخص پارک ملی سرخه حصار می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
بابونه، بومادران، خاکشیر، بارهنگ، سنبل الطیب، سیرک، شیرین بیان، آویشن، کاکوتی، والک، سیر، آب تره، سماق، زرشک.
زیباترین گونه‌های جانوری پارک ملی سرخه حصار
منابع آب کافی، پناهگاه زیاد، و پوشش گیاهی متناسب با نیاز گونه‌ها، مجموعا زیستگاه مناسبی در دو پارک ملی خجیر و سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود فراهم کرده است و حیواناتی همچون کل، بز، قوچ، میش البرز مرکزی، آهو، گراز، پلنگ، کفتار، روباه قرمز، شغال، گربه وحشی، گورکن، تشی و خرگوش در آن زیست می‌کنند. گونه شاخص منطقه بزمجه بیابانی تعیین شده است.
البته در منطقه گونه‌های با اهمیت دیگری نظیر لاک‌پشت مهمیزدار غربی وجود دارد. این‌گونه علاوه بر اینکه حمایت شده است، در طبقه‌بندی IUCN نیز تحت عنوان آسیب‌پذیر قرار دارد. سایر گونه‌های با اهمیت دیگر از قبیل افعی البرزی، افعی شاخدار، بزمجه دشتی در منطقه وجود دارند که در لیست IUCN به‌عنوان گونه‌های در معرض خطر انقراض هستند.
پارک‌های سرخه حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود به علت برخورداری از زیستگاه های مختلف اعم از رودخانه، کوهستان، استپ، دارستان، کشتزار، باغات وهمچنین قرارگیری در مسیر مهاجرت تعداد زیادی از گونه‌های مهاجر از موقعیت بسیار خوبی جهت زندگی پرندگان برخوردار است و به همین دلیل گونه‌های متنوعی از پرندگان در زیستگاه‌های مختلف آن مشاهده می‌شود.
در مجموع پرندگان پارک‌های ملی خجیر و سرخه‌حصار و منطقه حفاظت شده جاجرود ۱۱۵ گونه هستند که ۲۲/۶ درصد پرندگان ایران را تشکیل می‌دهد. پرندگان موجود در سرخه‌حصار شامل حواصیل خاکستری، حواصیل شب، بوتیمار، اگرت بزرگ، سرسبز، اردک ارده‌ای، خوتکا، اردک نوک پهن، فیلوش، عقاب ماهی‌گیر، کورکور، قرقی، طرلان، عقاب طلایی، عقاب شاهی، سارگپه، کرکس، دال سیاه، دلیجه، بالابان، بحری، شاهین، آبچلیک و آبیا می‌شود.
خزندگان و دوزیستان مار کرمی، کور مار دوسر، مارآتشی، مارپلنگی، ماردستی، مار آبی، مارشتری، شترمار،یله مار، تیرمار،سوسن مار، افعی شاخدار ایرانی، افعی کوفی، قورباغه معمولی و وزغ سبز در این پارک زندگی می‌کنند. گونه‌های حفاظت شده و در خطر انقراض این پارک شامل پلنگ، آهو، پازن، قوچ وحشی است.
پلنگ در سال ۱۳۵۶ به تعداد ۳۲ قلاده در منطقه وجود داشت که در سرشماری سال ۱۳۸۰ به ۲ قلاده رسید. در سال ۱۳۵۶ قوچ و میش تعداد ۱۸۰۰۰ شمارش شد و در سال ۱۳۸۰ تعداد آن به ۲۷۶۵ رسید. بز و پازن که در ۱۳۵۶ تعداد ۳۰۰۰ بود در سال ۱۳۸۰ به ۳۲۷ رسید. در سال ۱۳۵۶ تعداد آهوان ۴۵۰ راس بود در سال ۱۳۸۰ به ۳۵ راس رسید.
نظر شما