سلام نو _ سرویس گردشگری: اردبیل مقصدی برای علاقه‌مندان به طبیعت و چشمه‌های آبگرم این شهر است، طبیعت و مسیر بسیار زیبای منتهی به این استان از جاده پر پیچ‌وخم و کوهستانی گردنه حیران می‌گذرد و تا قله سبلان ادامه دارد. اما امروز از این طبیعت زیبا می‌گذریم و به شهر یئری مشگین شهر می‌رویم تا کمی بیشتر با جاذبه‌های تاریخی این استان آشنا شویم. محوطه باستانی شهر یئری که در مشگین شهر قرار دارد این شهر در منطقه‌ای جذاب برای دوستداران تاریخ این مرزوبوم خواهد بود. دیدن آدم‌های سنگی شهر یئری اردبیل که روزگارانی دور در این‌جا می‌زیسته‌اند خالی از لطف نیست.
محل قرارگیری و دسترسی به شهر باستانی یئری
آدرس: اردبیل، ۶۵ کیلومتری شهر اردبیل، ۳۱ کیلومتری شرق مشگین شهر، روستای ارجق، روستای پیرازمیان، شهر باستانی یئری
دسترسی: اگر از سمت شهر تهران به سمت اردبیل می‌روید با گذر از شهرهای اسلام شهر، قزوین، ابهر، زنجان، اردبیل به مشگین شهر و در نهایت به شهریری خواهید رسید. به‌طور کلی بهترین مسیر برای رفتن به شهریری جاده اردبیل-مشگین شهر است.
چند کیلومتر بعد از شهر لاهرود، در سمت چپ جاده تابلوی روستای پیرآزمیان قرار دارد. این روستا حدود ۲ کیلومتر جاده آسفالته فرعی دارد، از روستا تا شهر یئری حدود یک کیلومتر فاصله است که در این مسیر جاده خاکی اما نسبتا صافی پیش روی شماست. این جاده با هر ماشینی قابل دسترسی است و نیاز به پیاده‌روی اجباری ندارد.
ساعات بازدید: محوطه دیوار ندارد و یک نگهبان در آنجا مستقر و در هر ساعتی از روز قابل بازدید است.
اواسط بهار تا اواخر تابستان بهترین زمان سفر به اردبیل و مشگین شهر است. آب‌وهوای مناسب این فصول برای بازدید از جاهای دیدنی مشگین شهر و اردبیل از جمله شهر یری بسیار مناسب است. امکاناتی در شهر یئری وجود ندارد، بهتر است لوازم ضروری را همراه خود ببرید یا آن‌ها را از روستاها و شهرهای اطراف تهیه کنید.
پیشینه تاریخی جذاب شهر یئری اردبیل
شهر یئری مشگین شهر، منطقه‌ای تاریخی به وسعت ۴۰۰ هکتار است که در هفت مهرماه ۱۳۸۱ هجری شمسی با شماره ۶۱۶۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
از ویژگی‌های جالب این منطقه، حدود ۵۳۷ سنگ‌افراشت باستانی است که ارتفاعی بین ۷۰ تا ۲۶۰ سانتی‌متر دارند و اکثرا منقوش به اشکال انسان هستند.
در واقع، روی این سنگ‌افراشت‌ها اشکال افرادی دست‌به‌سینه و معمولا بدون دهان به‌چشم می‌خورد. البته در میان این سنگ‌افراشت‌های بی‌دهان تنها یک مجسمه زن با دهان وجود دارد. کلیه نقوش بر اثر ضربه‌های منظم و دقیقی با سنگ‌ها و فلزات سخت و استخوان حیوانات به وجود آمده‌اند. نقش‌هایی از بز کوهی، انسان در حالت‌های مختلف و چندین نقش نامشخص دیگر قابل‌مشاهده هستند که تعداد آن‌ها محدود است.
در مورد تاریخچه شهر یئری بین باستان‌شناسان اختلاف‌نظرهایی وجود دارد؛ برخی ادعا دارند که پیچیدگی‌های یک تمدن قدیمی در این محوطه وجود دارد و برخی آن را یک رصدخانه در دوران باستان می‌دانند.
شهر باستانی یئری نخستین بار در سال ۱۹۶۶ توسط چارلز برنی باستان‌شناس مورد کاوش قرار گرفت و به‌عنوان «قلعه ارجق» معرفی شد. سپس او همراه با رابرت بولی، مایکل لوید اینگراهام و جفری سامرزه در سوم اوت ۱۹۷۶ میلادی مطالعاتی در منطقه انجام داد و شهر یئری را به جهانیان شناساند.
چارلز برنی تاریخ اکثریت گورهای این محل را هزاره دوم و اول قبل از میلاد می‌دانست و حتی پیش‌بینی می‌کرد که این تاریخ به هزار سال قبل‌تر یعنی هزاره سوم قبل از میلاد نیز برسد؛ اما چون نتوانست آثاری از عصر برنز پیدا کند، بر این نظریه اصرار نکرد. سرانجام در کاوش‌های سال ۱۳۸۲ که توسط هیئت دکتر نوبری انجام شد، اشیای با ارزشی از داخل گورها به دست آمد که این نظریه را تایید کرد.
شهر یئری اواخر هزاره دوم و اوایل هزاره نخست پیش از میلاد از آبادی‌های مهم منطقه محسوب می‌شد. این محوطه باستانی در حال حاضر در جهت شمالی جنوبی امتداد یافته است و در کناره قره سو قرار دارد. پیش از هزاره اول در دوره نوسنگی، شهر مزبور برای سکونت استفاده می‌شد و بخشی از تمدن منطقه در این نقطه وجود داشت.
این شهر تا سال ۱۳۸۱ در زیر خاک مدفون بود و در این سال تنها بخش بسیار کوچکی از معبد، محل راز و نیاز و عبادتگاه آن حفاری و از زیر خاک بیرون کشیده شد. در سال ۱۳۸۵ قرار بر این بود تا حریمی برای شهر یئری ایجاد شود که در سال ۱۳۸۶ به‌دلیل عدم تامین بودجه این کار متوقف شد و هیچ‌گونه اقدامی جهت حفاظت از سنگ‌افراشت‌ها صورت نگرفت.
یئری در زبان آذری به معنی شهر است. افراد محلی به این شهر باستانی مکتب اوشاغلاری نیز می‌گویند. مکتب اوشاغلاری به معنی کودکان مکتب است و به نظر می‌رسد سنگ‌های افراشته انسان‌نما را مشابه کودکان یک مکتب می‌دانند.
نظر شما