سلام نو - سرویس فرهنگ و هنر: ایرج طهماسب با فصل دوم مهمونی بازگشت، بازگشتی که تا اینجا می‌تواند یکی از پرحاشیه‌ترین و پربحث‌ترین بازگشت‌های طهماسب به قاب تصویر باشد.
پس از اتفاقات شش ماهه دوم سال گذشته، بخش‌های مختلف مردم و طیف‌های مختلف سیاسی انتظارات متفاوتی از هنرمندان، اهالی علم و فرهنگ دارند؛ به خصوص چهره‌های شناخته شده جامعه. قطار این انتظار حال به ایرج طهماسب رسیده است.
انتقاد از شوخی ایرج طهماسب با جمله «خواهرم را گرفتن» در قسمت اول برنامه مهمونی شروع شد. در بخشی از قسمت اول «مهمونی» سیروس با بازی سهیل رهبر زارع در پاسخ به طهماسب که پرسید سال ۱۴۰۱ چه طور بود؟ گفت خوب بود، خواهرم را گرفتند. طهماسب که متعجب شده بود پرسید خواهرت را گرفتند؟! توی خیابان رفته بود؟! و سیروس جواب داد توی خیابان هم می‌رفت، سر کار هم می‌رفت. طهماسب پرسید کی گرفتش؟! و سیروس گفت پسری پیدا شد و گرفتنش! (یعنی ازدواج کرد.)
بسیاری از مخاطبین طهماسب شوخی او با آن چه در شش ماه گذشته در کشور گذشت را غیرقابل قبول خواندند. بخشی دیگر از بی‌اعتنایی او حیرت کردند. برخی دیگر نیز واکنش طهماسب را هنرمندانه و مناسب دانستند.
ما در ادامه پنج نکته درباره ایرج طهماسب و چهره‌های مشابه او را مرور می‌کنیم، پنج نکته‌ای که احتمالا کمک می‌کند تصویری درست‌تر از او داشته باشیم.
چهره‌هایی که سیاست بلد نیستند
واقعیت این است که بعد از شش ماه طوفانی و ملتهب در کشور انتظارات مردم از چهره‌های مختلف بالا رفته است و حداقل بخش از قابل توجهی از معترضین دیگر مواضعِ نیم‌بند، در لفافه و هنرمندانه به رخدادهای کشور را نمی‌پسندند. این گروه طعنه زدن و اشاره‌های ادبی و هنری را کافی نمی‌دانند و منتظر مواضع صریح از هنرمندان هستند؛ مواضعی که البته به جز صراحت به سیاست هم نیاز دارد.
با این همه باید پذیرفت چهره‌هایی مثل ایرج طهماسب سیاستمدار نیستد؛ یعنی عموم چهره‌هایی مثل طهماسب دانش یا حتی آگاهی بیش از متوسط جامعه نسبت به سیاست، جامعه و اقتصاد ندارند. طهماسب حتما در زمینه برنامه سازی کودک چهره درخشان و توانمندی است ولی از نظر سیاسی احتمالا چندان دانش بیشتری از ما مردم عادی ندارد. در نتیجه اساسا نمی‌تواند چندان موضع عمیق و سیاستمدارانه‌ای بگیرد.
ایرج طهماسب؛ جایی بین صفر و صد در زمین خاکستری
واقعیت دوم این است ایرج طهماسب مثل بخش مهم از مردم جایی بین صفر و صد است؛ جایی در طیف طولانی خاکستری. او اساسا یا نمی‌خواهد یا نمی‌تواند صفر یا صد مطلق باشد. دنبال داد زدن و این کارها نیست و کاری را که بهتر بلد است انجام می‌دهد.
ایرج طهماسب نه فرشته است و نه شیطان؛ او یک آدم معمولی است که هنری دارد و به واسطه این هنر شناخته می‌شود. نمی‌شود انتظار داشت او الزاما هم نظر ما باشد یا به شیوه‌ای که ما دوست داریم اظهار نظر کند.
در ستایش مشاور رسانه‌ای
واقعیت سوم اما در نقد ایرج طهماسب است. او چهره‌ای شناخته شده، محبوب و دوست داشتنی است. به درست یا غلط انتظار از چنین چهره‌هایی بالاست. به نظر می‌رسد چهره‌هایی مثل طهماسب باید از مشاوران رسانه‌ای شخصی بهره ببرند. طهماسب تا همین سال گذشته صفحه رسمی در اینستاگرام نداشت. احتمالا چندان کار کردن با این رسانه را نیز بلد نیست. بعید است مشاور رسانه‌ای ویژه‌ای به او بگوید با کجا مصاحبه کند یا نکند، چه بگوید و چه نگوید و جو جامعه را برایش ترسیم و تحلیل کند.
طهماسب در صدا و سیما بال و پرگرفت و برنامه‌ساز خوبی و مجری قابل توجهی است، اما احتمالا شناخت درستی از فضای رسانه‌ای و جامعه ندارد. به نظر با مدیوم‌های جدید خبررسانی هم غریبه است. پرسش این است که چرا چهره‌هایی در حد طهماسب مشاور رسانه‌ای ندارند و اگر دارند چنین خط و ربط پر ضرری را چطور ادامه می‌دهند؟
در ستایش سکوت
به نیاز مخاطب پاسخ دادن ضروری است. موضع گرفتن درباره اتفاقات کشور از سوی چهره‌های برجسته هم خوب است. اما آیا به هر قیمتی باید موضع گرفت؟
گاهی ما بلد نیستیم موضع درستی بگیرید. در چنین شرایطی باید به آن ضرب المثل قدیمی رجوع کرد که به درستی گفته است: حرف زدن بلد نیستید، حرف نزدن هم بلد نیستید؟
سکوت بارها و بارها بهتر، قابل درک‌تر، کم ضررتر و احترام برانگیزتر از هر حرفی است. شاید برنامه‌ای مثل مهمونی برنامه چندان مناسبی برای واکنش به اتفاقات شش ماه اخیر نباشد و ساختار برنامه اجازه واکنش درست و به جا را ندهد.
بت نسازیم؛ اما سرمایه را حفظ کنیم
ایرج طهماسب بت نیست و برنامه‌هایی هم که ساخته بی‌نقص نیست، اما حتما سرمایه این جامعه است. برنامه‌های طهماسب پر از «چاله و چوله» ی تربیتی است، به خصوص اگر با ارزش‌های تربیتی مدرن جامعه به آن نگاه کنیم. خود طهماسب هم بی‌عیب نیست.
ایرج طهماسب و برنامه‌هایش جای نقد بسیاری دارند؛ از ادبیات طهماسب با عروسک‌ها تا ظهور عروسکی مثل عروسک بچه حرف و نقد بسیار است، اما نباید طهماسب را ویران کرد. ویران کردن پی در پی سرمایه‌ها نتیجه‌ای جز صداوسیمای امروز ندارد؛ رسانه غول پیکری که بهترین سرمایه‌اش مهران رجبی، مهمان مهم شب عیدش ایرج ملکی و ویژه برنامه‌های افطارش نیمه تعطیل و کم رمق است.
نظر شما