سلام نو-سرویس گردشگری: آیا می‌دانید ارگ بم در چه دوره‌ای ساخته شده است؟! در بین شهرهای تاریخی، کهن و باستانی در استان کرمان، می‌توان به شهر بم اشاره کرد. این شهر به اندازه‌ای از ارزش و اهمیت برخوردار است که سالانه با خیل عظیم باستان شناسان و تاریخ دانان مواجه است. شهرت جهانی شهر بم از لحاظ کشاورزی و تاریخی توجه بسیاری از گردشگران را به سمت خود جلب نموده است.
یکی از آثار بسیار ارزشمند و معروف در این شهر، ارگ بم است. این بنای تاریخی منحصر به فرد در نزدیکی شهر بم و در جنوب شرقی از حاشیه کویر لوت واقع شده است. این بنای خشتی چشم‌نواز و خیره کننده، علاوه بر به ثبت رسیدن در آثار ملی ایران، در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است. خصوصیات بارز این بنا موجب شده است که در طول تاریخ از آن به عنوان یکی از بهترین سازه‌ها خشتی در دنیا، یاد شود.
ارگ بم در چه دوره‌ای ساخته شده است؟
پس از مشاهده‌ی این بنای تاریخی و جذاب، اولین سوالی پیش آمده برای شما این است که: ارگ بم در چه دوره‌ای ساخته شده است؟! بسیاری از اطلاعات تاریخی حاکی از این هستند که این بنا از قدمتی بالای ۲۵۰۰ سال برخوردار می‌باشد. بنابراین نقش انکارناپذیری در فرهنگ و تاریخ کشور ما داشته است. در زمان تجاوز آقا محمد خان قاجار، می‌توان با داستان‌های شگفت انگیزی از این ارگ تاریخی مواجه شد. این بنای خشتی سالها استوار و محکم در برابر بسیاری از اتفاقات ناخوشایند، پایدار بود. تا اینکه در زلزله سال ۱۳۸۲ به شدت مورد آسیب و تخریب واقع گردید. پس از آن (سال ۱۳۸۲) شاهد استفاده از راهکارهای بازسازی و مرمت این بنا برای افزایش مقاومت و نگهداری آن هستیم.
اگر بخواهیم به دوره‌ی ساخت این بنای ارزشمند تاریخی اشاره کنیم، قطعا با اختلاف نظرهای مختلفی مواجه خواهیم شد. برخی از تاریخ دانان بر این اعتقادند که این بنا در دوره هخامنشی شکل گرفته است. برخی دیگر نیز دوره شکل گیری این بنای منحصر به فرد را مربوط به دوره اشکانی می‌دانند. گروهی نیز بر این اعتقادند که ساخت این سازه منحصر به فرد در دوره قاجار صورت پذیرفته است. با بررسی‌های مهم در این بنا، می‌توان به معماری‌های خارق العاده آن در دوره‌های متفاوت نیز اشاره نمود. برای نمونه با مشاهده ایوان‌ها و اندازه آنها، می‌توان به دوره سلجوقی نیز اشاره کرد.
ارگ بم
موقعیت جغرافیایی و مسیر دسترسی:
در کنار پاسخ به سوال: ارگ بم در چه دوره‌ای ساخته شده است؟ باید به موقعیت جغرافیایی و همچنین شرایط دسترسی این مکان نیز پی برد! همانطور که ذکر شد، این بنای ارزشمند در شهر بم از استان کرمان واقع شده است. این بنا در بالای صخره‌ای بسیار وسیع و قسمت شمالی رودخانه پشت رود ساخته شده است. از شرایط جغرافیایی و مسیرهای دسترسی این بنا، می‌توان به:
- در سمت جنوب دیوار شهربست و شهر بم
- از سمت غرب محله مزار خواجه مراد
- از سمت شرق مسجد رسول (ص)، یخچال‌های قدیمی و باغ دروازه
اشاره نمود. اطلاعات تاریخی که در نوشته‌های تاریخ وزیری و حدود العالم ثبت شده‌اند، حاکی از سابقه‌ی بیش از ۲۰۰۰ ساله‌ی این بنا، هستند. برخی از لایه‌های ساختمانی در سازه‌های این بنا، ساخت ارگ در ادوار مختلف را نشان می‌دهند.
عوامل موثر در تخمین زمان ساخت ارگ بم:
برای اینکه بتوانید به پاسخ سوال: ارگ بم در چه دوره‌ای ساخته شده است؟ دست یابید، می‌توانید به عوامل مختلفی توجه نمایید. بسیاری از تاریخ دانان و باستان شناسان با بررسی این عوامل، اقدام به تخمین زمان ساخت بناهای باستانی می‌کنند. در این بنا نیز می‌توان با توجه به عوامل مختلف، اقدام به تخمین زمان دقیق ساخت این بنا، نمود. از جمله عوامل مهم در تخمین زمان ساخت ارگ بزرگ بم، توجه به المان‌های زیر است:
- توجه به معماری: (یکی از فاکتورهای بسیار مهم برای پی بردن به پاسخ: ارگ بم در چه دوره‌ای ساخته شده است؟ توجه به معماری آن می‌باشد. معماری که در این بنا به کار برده شده است مربوط به قرن ۴ الی ۷ است همچنین طاق ورودی این ارگ مربوط به دوران ساسانی می‌باشد.)
- بررسی متریال‌های به کار برده شده: (در دوره‌های مختلف تاریخی از متریال‌های متفاوتی برای ساخت بنا استفاده میکردند. از این رو برخی از بناهای تاریخی فقط از خشت و گل، برخی دیگر از آجر و برخی دیگر دارای کاشی کاری هستند.)
- بررسی اطلاعات و دست نوشته‌های تاریخی: (یکی از مهمترین المان‌ها نیز، استفاده از اطلاعات تاریخی، کتب و دست نوشته‌ها است. در بسیاری از مجموعه‌های تاریخی نیز می‌توان شاهد کتیبه‌ها بود که بیانگر سال ساخت بنا، هستند. در این ارگ ارزشمند نیز می‌توان شاهد برخی از اطلاعات تاریخی به صورت نوشتاری، بود.)
بخش‌های جذاب ارگ بم
بخش‌های مختلف بنا:
یکی از دلایل مهم برای پی بردن به پاسخ سوال: ارگ بم در چه دوره‌ای ساخته شده است؟ شناخت بخش‌های جذاب و منحصر بفرد این ارگ باستانی است. در این بنای خارق العاده می‌توان شاهد معماری خیره کننده و بخش‌های مختلف و جذاب بود که ذهن مخاطب را درگیر خود می‌کنند. بنابراین سوال بسیاری از افراد و بازدید کنندگان (با مشاهده‌ی این حجم از جذابیت و زیبایی) این است که ساخت این بنا به چه دوره‌ای باز می‌گردد؟ برخی از افراد با دارا بودن اطلاعات تاریخی ارزشمند، معماران خلاق و هنرمند را شناخته و به دنبال شناخت سازه‌های منحصر بفرد آنها هستند.
نظر شما