سلام نو _ سرویس گردشگری: مسجد کبود تبریز از برجسته‌ترین نمونه‌های معماری اسلامی در استان آذربایجان شرقی است. این بنای تاریخی در تبریز، مورد توجه بسیاری از علاقه‌مندان هنر معماری در جهان قرار دارد. گرچه متاسفانه در طول سالیان اخیر بخش‌هایی زیادی از این مسجد از بین رفته است، هنوز به‌خوبی می‌توان هنر دست معماران ایرانی را در این مسجد مشاهده کرد.
آشنایی با مسجد زیبای کبود تبریز
«فیروزه جهان اسلام»؛ این لقبی است که به سبب ظرافت و رنگ‌آفرینی کم‌نظیر (آبی و لاجوردی) در کاشی‌های مسجد کبود تبریز به آن داده‌اند. قدمت این بنای باشکوه که در قرن نهم و به شیوه معماری آذری ساخته شده است، به ۶۰۰ سال پیش بر می‌گردد، زمانی که جهانشاه از فرماندهان آق قویونلو، تبریز را به پایتختی خود انتخاب کرده بود. همسر جهانشاه، جان بیگم خاتون نظارت ساخت مسجدی را در این شهر بر عهده گرفت. این مسجد که ساختش در سال ۸۷۰ هجری قمری به اتمام رسید، یکی از شاهکارهای معماری ایران زمین و تنها یادگار باقی مانده از قراقویونلوها در تبریز به شمار می‌رود.
اگرچه زلزله سبب فرو ریختن سقف مسجد و تخریب دیواره‌های آن در سال ۱۱۹۳ هجری قمری شد اما امروزه بسیاری از قسمت‌های آن مرمت شده و مرمت باقی قسمت‌ها به دلایلی متوقف مانده است.
بیهوده نیست که به مسجد کبود، فیروزه جهان اسلام می‌گویند. معماران این بنا، آن را به گونه‌ای ساخته‌اند که با دیدنش ساعت‌ها چشمتان به زیبایی‌های منحصر به فردش خیره می‌شود. دیواره‌های بیرون و داخل مسجد با کاشی‌های معرق لاجوردی زینت یافته‌اند و از این رو به آن فیروزه جهان اسلام می‌گویند. سقف مساجد و بناهای اسلامی، اغلب شاهکارترین بخش آنها را تشکیل می‌دهد. بخشی از سقف مسجد کبود با طلا و لاجورد کار شده و آن را تماشایی و منحصر به فرد کرده است.
تلفیق نقوش پرکار و کاشی کاری معرق، استفاده همزمان از آجر و کاشی زیبایی دوچندان به آن بخشیده و خطوط زیبایی که سوره فتح را دورتا دور بالای شبستان نگاشته‌اند نیز تحسین انسان‌های صاحب ذوق را بر می‌انگیزد. سوره فتح، احتمالا به مناسبت پیروزی‌های جهانشاه بر این شبستان نگاشته شده است.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید مقبره خانوادگی جهانشاه نیز در سردابه‌ای در این مسجد قرار گرفته است، مقابری که اکنون خالی‌اند و با کاشی‌های شش ضلعی و ازاره‌های مرمری و کتیبه‌هایی با نقوش اسلیمی دیدنی‌‍‌تر شده‌اند.
این بنا که در گذشته بخشی از مجموعه‌ای عظیم به نام مظفریه بود، خانقاه، کتابخانه و مدرسه‌ای را نیز در کنار خود داشت اما اکنون تنها مسجد آن باقی مانده است. اما شاهکار معماری مسجد کبود تنها به زیبایی‌اش محدود نیست، معماران بنا با توجه به قرار گرفتنش در اقلیم سرد، آن را به گونه‌ای ساخته‌اند که در تمامی فصول بتوانید از تمام بخش‌ها استفاده کنید.
محل قرارگیری مسجد کبود
در میان آثار به‌جای مانده از دوران تاریخی گذشته در ایران، مساجد تاریخی از برجسته‌ترین نمونه آثار هستند. با بررسی و دقت در نشانه‌های تاریخی به جا مانده در این مساجد، می‌توان اطلاعات قابل توجهی از فرهنگ و تفکر حاکمان اسلامی در ایران به دست آورد. مساجد در گذشته جایگاهی فراتر از کاربرد امروزی‌شان داشته‌اند و در مساجد تاریخی ایران، نشانه‌های قابل تامل از آثار هنری وجود دارند که سبب علاقه‌مندی بیشتر گردشگران به بازدید از این بناها می‌شوند. مسجد کبود نیز با معماری زیبا و تزیینات داخلی‌اش، از جمله زیباترین مساجد تاریخی در ایران است.
اگر به بازدید از بناهای تاریخی اسلامی علاقه دارید و ساکن تبریز هستید یا قصد سفر به این شهر را دارید، حتما از مسجد کبود بازدید کنید. در گذشته مسجد کبود را با نام‌های دیگری مانند «گوی مسجد»، «مسجد شاه جهان» و «عمارت مظفریه» می‌شناختند. عنوان عمارت مظفریه از این‌رو است که در گذشته مسجد کبود بخشی از مجموعه‌ای بزرگ با کاربری‌های متفاوت بوده است.
آرامگاه سلطان جهانشاه و نزدیکانش نیز در انتهای شبستان و در سرداب مسجد، این مطلب را تایید می‌کند؛ گرچه امروزه این قبرها خالی هستند. به همین دلیل این مسجد را با نام مسجد جهانشاه نیز می‌شناختند. نام مسجد کبود تبریز در سال ۱۳۱۰ هجری شمسی، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
مسجد کبود از جاهای دیدنی استان آذربایجان شرقی است و در شهر تبریز قرار دارد. این مسجد در خیابان امام خمینی تبریز در جوار بناهای تاریخی متعددی قرار گرفته است. برای دسترسی به مسجد کبود، ابتدا باید به تبریز بروید. خیابان امام خمینی در مرکز شهر تبریز قرار دارد و برای رسیدن به مسجد کبود، کافی است خود را به میدان ساعت یا میدان شهید بهشتی برسانید.
مسجد کبود در حدفاصل بین میدان شهید بهشتی تا میدان ساعت در سمت راست خیابان و جنب پارک خاقانی قرار دارد.
آدرس مسجد کبود تبریز: تبریز، خیابان امام خمینی، نرسیده به میدان ساعت، جنب پارک خاقانی
ساعت بازدید مسجد کبود تبریز: همه روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱۷:۳۰
نظر شما