سلام نو _ سرویس گردشگری: حمدالله مستوفی مورخ بزرگ دوره ایلخانان جایگاه ویژهای درمیان مردم قزوین دارد. نسبِ حمدالله مستوفی به حُربن یزید ریاحی میرسد و سه کتاب شامل «ظفرنامه»، «تاریخ گزیده» و «نهضتالقلوب» دارد و به دلیل احترام و علاقه مردم به او، بعد از فوتش در سال ۷۵۰ هجری قمری برای این چهره فرهنگی آرامگاهی زیبا می‌سازند که درمیان مردم قزوین به دلیل بلندی و کشیدگی بنا و گنبد مخروطی شکلش به «گنبز دراز» یا «گنبد دراز» مشهور است.
آشنایی با آرامگاه حمدالله مستوفی
شهر قزوین از گذشته تا به کنون مهد ادبا، عارفان و دانشمندان بسیاری از جمله حمدالله مستوفی، عارف قزوینی، عبید زاکانی بوده است و همین عامل باعث شده که نخبگان بسیاری از این سرزمین کهن در دوره‌های مختلف تاریخی برخیزند و هر یک با خلق آثار و اقدامات ارزشمند، تأثیر بسزایی در پیشبرد فرهنگ ملی ایران عزیزمان داشته باشند.
در این میان آرامگاه حمدالله مستوفی یکی از بناهای تاریخی و جاهای دیدنی قزوین است که هر ساله عاشقان و علاقه‌مندان بسیاری را به صورت انفرادی و یا در قالب تور قزوین به سوی خود می‌کشاند تا از این مقبره دیدن کنند و در کنار این عارفِ جغرافیدان و تاریخ نگار خاندان مستوفیان جان و روحشان را صفا دهند.
آرامگاه حمدالله مستوفی قزوین که با نام گنبد دراز نیز شناخته می‌شود با محوطه کنونی‌اش بیش از ۲۸۰ متر مربع مساحت دارد که تنها ۴۰ متر آن زیر بنای برج مقبره است و بقیه جزء حیاط آرامگاه به شمار می‌رود. درِ ورودی محوطه حمدالله مستوفی از سمت جنوب غربی مجموعه است و حصاری که در اطراف آرامگاه به چشم می‌خورد به سال ۱۳۱۹ برمی‌گردد که به همت مردم علاقمند در جهت جلوگیری از خرابی بنا به دور آن کشیده شده است.
نقشه و پلان برج آرامگاه حمدالله مستوفی در قزوین به صورت مربع است که در قسمت بالایی تبدیل به هشت ضلعی زیبا و سپس به استوانه شده است. بخش استوانه این بنای تاریخی قزوین مقرنس کاری شده است. نمای بیرونی مقبره حمدالله مستوفی قزوین از آجر ساخته شده که فاصله آجرها دارای بند کشی زیبایی بوده است که دیدن آن برای هر بیننده‌ای در تور قزوین به راستی که تماشایی است. این بنا در حال حاضر در بین دیدنی های قزوین از ساختمان‌های باشکوهی به شمار می‌آید که با گنبد مخوطی شکل خود معماری دوره مغول را برای مخاطبان یادآوری می‌کند.
مقبره حمدالله مستوفی در سردابی دارد که روی آن را با اتاق چهار گوشی پوشانده‌اند و درِ آن از جانب غرب باز می‌شود که کف آن با حیاط برابر است. جلوی این در راه پله‌ای به چشم می‌خورد که به سرداب منتهی می‌شود. ازاره اتاق روی سرداب حمدالله مستوفی از کاشی فیروزه‌ای ساده تزیین شده است که زیر پایه‌های گنبد دورتادور آن کتیبه‌ای جایگذاری شده است که در آن سوره مبارکه دهر را به خط نسخ گچ بری نگاشته‌اند. سال‌ها بعد در حین تعمیر بنا مقبره حمدالله مستوفی کتیبه‌های آنجا را رنگ آمیزی کردند و کف اتاق سرداب را با سنگ‌های معمولی فرش چین نمودند تا صاف شود.
شما در بازدید از این مجموعه در قسمت درب ورودی مقبره که با رنگ لاجوردی زیبایی نیز بندکشی شده است که جذابیت این مجموعه را دو چندان می‌کند. گردشگران در جانب شرقی و در بالای ازاره مقبره حمدالله مستوفی فضای طاقچه مانندی را می‌بینند که درِ دو لنگه نصب شده در آن زیبایی خاصی به بنا بخشیده است. در این میان نمای خارجی گنبد میل دراز قزوین سابقا آجری بوده که اکنون با کاشی‌های سبز آن را پوشش داده‌اند.
مقرنس سازی که در دور تا دور دایره پایین گنبد به چشم می‌خورد که در طی دوران‌های مختلف ریخته شده بود، در طی بازسازی‌های بعدی بازسازی گردید و در زیر مقرنس سازی کتیبه‌های آنجا از کاشی لاجوردی گردید که در این کتیبه‌ها به خط نستعلیق زندگی نامه حمدالله مستوفی را به اختصار برای گردشگران تور قزوین بیان کرده‌اند.
درباره بازدید از آرامگاه حمدالله مستوفی
آدرس آرامگاه حمدالله مستوفی هم اکنون در شهر قزوین و در خیابان طالقانی، خیابان ملک‌آباد سابق، کوچه مستوفی واقع شده است که در تمامی روزهای هفته از ساعت ۹:۰۰ صبح الی ۱۸:۰۰ آماده میزبانی از میهمانان شهر قزوین است.
معمولا بهترین راه پیدا کردن اکثر اماکن تاریخی و گردشگری در قزوین در ابتدا پیدا کردن چهارراه ولیعصر (عج) است. چرا که در ابتدا از آنجا می‌توانید به تمامی مراکز مدنظرتان دسترسی داشته باشید و ثانیا اکثر اماکن تاریخی در آن نزدیکی قرار دارند. پس در نتیجه اولین کاری که باید بکنید این است که چهارراه ولیعصر (عج) را پیدا کنید، سپس همان مسیر را مستقیم به سمت بلوار آیت‌الله طالقانی بروید و بعد سمت راست، یعنی به سمت خیابان باغ تشریف برده و همان مسیر را مستقیم ادامه بدهید تا به اولین تقاطع برسید.
سمت راستتان خیابان حمدالله مستوفی خواهد بود که اگر همان مسیر را طی کنید چند متر بعد به آرامگاه حمدالله مستوفی خواهید رسید. ناگفته نماند که می‌توانید به جای بلوار آیت‌الله طالقانی از خیابان شاهد به عنوان مسیر میان‌بر نیز استفاده کنید. به عبارت دیگر، می‌توانید به جای طی کردن مسیر مستقیم به سمت بلوار آیت‌الله طالقانی، از چهارراه ولیعصر (عج) به سمت چپ رفته و خیابان شاهد را پیدا کنید و همان راه را ادامه بدهید تا به تقاطع حمدالله مستوفی برسید.
در محوطه بنای گنبد دراز هم یک کتیبه قرار دارد که متن مختصری درباره حمدالله مستوفی و آثار او بر آن نوشته شده است. همچنین یک آب انبار خانگی هم در حیاط بنا وجود دارد که بازدید آن برای عموم آزاد است.
نظر شما