تفاوت رم و روم

سلام نو _ سرویس گردشگری: قبل از شروع متن، بهتر است یک باور رایج در مورد اصطلاح رم باستان را تصحیح کنیم. همه، پایتخت کنونی ایتالیا که شهر رم است را کم‌وبیش می‌شناسیم. زمانی که از «رم باستان» حرف می‌زنیم، معمولاً شهر رم در دوران باستان مقصودمان است و اگر بخواهیم از امپراطوری باستانی که این شهر را در مرکزیت حکمرانی خود قرار داده بود بگوییم، باید آن‌را با عبارت «روم باستان» ذکر کنیم. اما به دلیل شباهت این دو عبارت، همچنان در بسیاری از منابع این‌دو را به جای هم به کار می‌برند و نمی‌توانیم این مورد را یک اشتباه بزرگ تلقی کنیم. ضمن اینکه دیکته لاتین برای امپراطوری روم و شهر روم، Rome، یکسان است.

رم؛ شهری باورنکردنی

شهر رم در مرکز ایتالیا، ناحیه‌ی «لاتزیو» (Lazio) و در کرانه‌ی رود تایبر در ارتفاع چهار کیلومتری از سطح دریا واقع شده است. رم، پایتخت کشور ایتالیا و بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهر این کشور است.

قدمت پیدایش این شهر تاریخی بر اساس مستندات به قرن ۷ پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد و در نتیجه یکی از قدیمی‌ترین شهرهای جهان در طول زندگی بشر محسوب می‌شود.

برای نام شهر رم نظریه‌های متفاوتی مطرح است به‌عنوان مثال در برخی نظریه‌ها، این واژه از اسم اولین پادشاه این شهر «رومولوس» (Romulus) یا بر اساس نظریه‌ای دیگر، این اسم از واژه‌ی باستانی (Rhome) به‌معنای «قدرت» گرفته شده است و در یکی دیگر از نظریه‌ها، به نام باستانی رودخانه‌ی «تایبر» (Tiber) اشاره دارد زیرا در زمان باستان نام این رودخانه (Rumon) یا (Rumen) بوده است.

طبق افسانه‌ها، شهر رم که قدمتی ۲۷۶۶ ساله دارد، توسط دو برادر دوقلو به نام‌های «رمولوس» و «رموس» پایه‌گذاری شده است. این دو برادر فرزندان «مارس» خدای جنگ بوده‌اند و پس از تولد، داخل سبدی قرار داده شده و به امواج رودخانه سپرده شدند و سپس ‌توسط یک گرگ ماده نجات پیدا کردند و نگه‌داری می‌شوند. به همین دلیل، گرگ ماده‌ای که رمولوس و رموس را شیر داد و بزرگ کرد، در نزد مردم شهر رم از هزاران سال پیش تاکنون، مورد احترام بوده و از آن زمان نماد شهر رم است.

کشور واتیکان به‌عنوان کوچک‌ترین کشور جهان با وسعت ۴۴ هکتاری و جمعیتی یک هزار نفری، در شهر رم قرار گرفته است. رم علاوه بر پایتخت ایتالیا، مرکز اقتصادی این کشور نیز محسوب می‌شود.

بسیاری از کارخانه‌ها، دفاتر و شرکت‌های این کشور در شهر رم واقع شده‌اند. صنایع ماشین‌آلات، کامپیوتر و هوافضا از جمله صنایع پررونق در این شهر به شمار می‌روند. جالب است بدانید رم به‌عنوان چهارمین مرکز مد، پس از شهرهای میلان، نیویورک و پاریس شناخته می‌شود و شهرهای رم و تهران با یکدیگر پیمان خواهرخواندگی دارند. مقر اصلی سازمان جهانی غذا و کشاورزی (FAO) نیز در رم قرار دارد.

جمعیتی بالغ بر ۲,۸۶۸ میلیون نفر در مساحت ۱٬۲۸۵ رم زندگی می‌کنند و با توجه به ۹۰۰ کلیسای کوچک و بزرگ در این شهر، مسیحیت دین غالب مردم رم محسوب می‌شود. زبان مردم این شهر، ایتالیایی و واحد پول‌شان یورو است.

روم؛ تمدنی باستان

قدمت تمدن روم باستان به ۸ قرن پیش از میلاد مسیح باز می‌گردد که نخستین بار در شبه جزیره ایتالیا شکل گرفت و از قدیمی ترین کشورهای دنیا محسوب می‌شود. در عنوان قبلی، درباره وسعت امپراطوری روم گفتیم؛ اما برخلاف آنچه پنداشته می‌شود، امپراطوری روم بزرگ‌ترین و قدرتمندترین امپراطوری در تاریخ به‌شمار نمی‌رود. دست کم ۲۰ امپراطوری دیگر در طول تاریخ تشکیل شده است که از نظر قدرت و کشورگشایی، برتر از رومیان بوده‌اند.

با این وجود، هیچ‌یک از این‌ها ابهت امپراطوری روم را زیر سؤال نمی‌برد. روم باستان دو قرن بعد از میلاد مسیح، تمام کشور ایتالیای امروزی، تمام سرزمین‌های اطراف مدیترانه و کشورهایی مثل انگلیس و ولز را تحت سلطه خود قرار داده بود. حدود سه قرن بعد از این اوج‌گیری روم باستان، بربرهای سرزمین آلمان این امپراطوری بزرگ را درهم شکستند و بیشتر تاریخ نویسان، این مرحله را آخرین نفس‌های روم باستان می‌دانند.

از آن‌جایی که این امپراطوری بزرگ فراز و نشیب‌های بسیاری را تجربه کرده است، تنها بر حسب یک مدت زمان معین از تاریخ می‌توانیم بگوییم که کشور روم کجاست؛ اما اگر کنجکاوید بدانید آثار باستانی به جا مانده از روم در کدام کشور است، قطعاً ایتالیا بیش‌از هر جای دیگری جلب توجه می‌کند. در ادامه، سه مورد از جالب‌ترین حقایق کشور روم در مورد وسعت آن را مطرح می‌کنیم:

روم در اوج کشورگشایی‌، حدود ۵ میلیون کیلومتر مربع از وسعت خشکی‌های جهان را به زیر سلطه خود درکشید. این حد از عظمت روم در سال ۱۱۷ پس از میلاد مسیح، رقم خورد.

قلمرو روم در قرن دوم میلادی، دور تا دور دریای مدیترانه را شامل می‌شد. بنابراین برخی از کشورهای شمال آفریقا، اعم از مصر، لیبی و تونس را هم از آنِ خود کرده بود.

حدود ۴۰ تا ۵۰ کشور در دنیای امروز، روزگاری جزوی از امپراطوری روم بوده‌اند. این قلمرو عظیم، از شرق به ترکیه و ارمنستان منتهی می‌شدند.

کلئوپاترا یکی از مرموزترین، تأثیرگذارترین و قدرتمندترین شخصیت‌های تاریخ است که در تاریخ مصر دیده می‌شود، اما به دلیل وسعت قلمرو روم و هم‌مرز بودن با مصر باستان، این شخصیت در تاریخ روم هم نقش مهمی داشته است.