سلام نو _ سرویس گردشگری: در روستای ورکانه همدان، سنگهای لاشه که تمام کوچههای آن را احاطه کردهاند، زیر نورهای موضعی به رنگ قهوهای سوخته در میآیند. تابش نور خورشید به سنگها و بازتاب آن، باعث درخشندگی زیبایی در سطح کلی روستا میشود و در کوچهپسکوچههای روستا جذابیتی خاص را ایجاد میکند.
ورکانه؛ روستایی با بافتی تماشایی
روستای ورکانه همدان در دامنه جنوبی زاگرس مرکزی قرار گرفته است و عموما بهدلیل اقلیم کوهستانی و برخورداری از طبیعت زیبا، از مناطق بسیار بکر به شمار میرود. این روستا یکی از ۶ روستای گردشگری همدان بهحساب میآید که نام آن در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده و بهعنوان منطقه ویژه گردشگری کشور مطرح شده است.
مردم روستای ورکانه به زبانهای ترکی، فارسی و کردی سخن میگویند. این روستا با موسیقی محلی خود شهرت یافته است که شامل ترانههایی با اشعار باباطاهر عریان و بیاتیهای ترکی با موسیقی عاشیقی میشود که در مراسم شادی و عروسیها مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین نوعی موسیقی محلی به نام سربازی و سهپا در میان مردم روستا رواج دارد.
غذاهای محلی روستا مشتمل بر آبگوشت، انواع کباب و آش مانند آش اوماج، آش پلته، آش واره، آش جو و ترخینه، از جمله شاخصههای ورکانه به شمار میروند. پیشینه روستای ورکانه در استان همدان به بیش از ۴۰۰ سال میرسد و آثاری از دوره صفوی در آن کشف شده است.
در گذشته نظام تصمیمگیری و قدرت بر اساس ارباب رعیتی بوده است. در آن زمان «نقیخان قراگوزلو»، خان روستا بود و بعد از او نیز دخترش ارباب و حاکم روستا شد. در حال حاضر نیز در روستای ورکانه مانند سایر روستاهای استان، ریشسفیدان جایگاه خاصی دارند و تصمیمگیری آنها از نقش تعیینکنندهای برخوردار است.
هسته اولیه روستای ورکانه که پیرامون قنات روستا شکل گرفته است، قدمتی نسبتا طولانی دارد و سابقه تاریخی آن به اوایل دوره صفوی مربوط میشود. سنگ، سنگ لاشه، سنگ مالون، خشت و آجر انواع مصالح متعارف ساختمانی در بناهای روستای ورکانه است و عنصر سنگ بهعنوان اصلیترین مصالح در ابنیه روستای ورکانه بیش از هر چیز به چشم میخورد. به نظر میرسد کاربرد زیاد سنگ بهعلت فراوانی این عنصر در منطقه و سختی و مقاومت آن در برابر تغییرات جوی و همچنین کمبود آجر و خشت در ناحیه بوده است؛ البته این موضوع در معماری ایران در بسیار از مکانها وجود دارد؛ یعنی از مصالح بوم آورد در ساخت بناها استفاده میشود.
محل قرارگیری روستای سنگی ورکانه
آدرس: استان همدان، ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی همدان، بعد از سد اکباتان
روستای ورکانه در حوالی سد اکباتان، یکی از مقاصد گردشگری و جاهای دیدنی همدان به شمار میآید. این روستا از شمال شرقی به کوه سردره، از غرب به روستای سیمین، از جنوب غربی به کوه سرخ بلاغ، از شرق به کوه قره داغ و از جنوب و جنوب شرقی به دره بارانی و دره قشلاق محدود میشود. از روستای ورکانه تا همدان ۲۰ کیلومتر فاصله است.
برای رسیدن به روستای ورکانه باید به شهر همدان بروید. ابتدا جاده همدان به ملایر را انتخاب کنید و در این محور به فرعی سد اکباتان وارد شوید. پس از عبور از سد اکباتان و روستاهای یلفان، شمسآباد و علیآباد از طریق جاده ورکانه به روستای ورکانه خواهید رسید. محور ارتباط اصلی روستا از شهر همدان دارای مناظر و چشماندازهای زیبایی است که میتواند بهعنوان محوری توریستی مطرح شود.
وارد جاده همدان به ملایر شوید و با استفاده از تابلوهای راهنما، جاده سد اکباتان را پیدا کنید.
پس از ورود به این جاده فرعی و پشت سر گذاشتن سد اکباتان و روستاهای یلفان، شمس آباد و علیآباد به جاده ورکانه میرسید که شما را به این روستای زیبا میرساند. یادتان باشد که در ابتدای روستای ورکانه، پارکینگی برای وسایل نقلیه وجود دارد، در این محل باید از خودروی خود پیاده شوید و سپس به گشت و گذار در روستا بپردازید.
وَرکانه از دو بخش «وَر» به معنی کنار و «کانه» به معنی چشمه تشکیل شده است و به معنی قرار گرفتن در کنار آب و چشمه به کار میرود. از سوی دیگر برخی علت این نامگذاری را، وجود معادن سنگ فراوان در پیرامون روستا بیان میکنند و نام ورکانه را معادل محلی که در نزدیکی معدن یا ورکان است، در نظر میگیرند.
روستای ورکانه از سنگ، سنگ لاشه (سنگ تراشیده و چکش خورده)، سنگ مالون (سنگ های مربع یا مستطیل)، خشت و آجر و انواع مصالح متعارف ساختمانی ساخته شده است. فراوانی سنگ در روستا، سختی و مقاومت آن در برابر تغییرات جوی و کمبود آجر و خشت از دلایل استفاده از سنگ در ساخت و ساز روستا هستند.
بیشترین سنگ مورد استفاده، سنگهای لاشه هستند که توسط ملات گِل، روی هم قرار گرفتهاند. خانههای قدیمی ورکانه دیوارهای قطوری دارند تا از سرما در امان بمانند و پهنای دیوارهای سنگی روستا در طبقه همکف به یک متر هم میرسد. خانهها رو به جنوب ساخته شدهاند تا بیشترین استفاده را از نور آفتاب ببرند و از گرما و نور آن استفاده کنند. پنجرههای کوچک و مشبک چوبی، جلوهای خاص به خانههای روستا دادهاند.
نظر شما