سلام نو _ سرویس گردشگری: میدان ساعت یزد که با نام میدان وقت الساعت نیز شناخته می‌شود، قدیمی‌ترین و اولین ساعت شهری ایران را در خود جای می‌دهد. برج ساعت یزد ساختمانی خشتی و به شکل مکعب مستطیل است که ساعتی در بالای خود دارد. این ساعت ساخته‌ی فردی به نام ابوبکر است که در شهر یزد، ساعت‌ساز بود. ساخت برج ساعت به زمان قاجار برمی‌گردد و طاق، قوس‌ها، تزیینات آجری و کاشی‌کاری‌های منقوش به خطوط آیات به آن جلوه‌ای خاص داده‌اند. این ساعت در سال ۷۲۵ هجری قمری در مدرسه رکنیه، کنار یکی دیگر از جاذبه های گردشگری یزد، یعنی مسجد جامع یزد نصب شد. این میدان در تاریخ ۱۳۷۸، با شماره ۲۶۵۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
میدان ساعت یزد؛ قدیمی و تماشایی
شاید اهمیت اطلاع از وقت و ساعتِ شبانه‌روز اکنون برای ما چندان مشخص نباشد؛ زیرا بسیاری از دستگاه‌های دیجیتال و آنالوگی که در نزدیکی‌مان وجود دارند، ما را از آن باخبر می‌کنند؛ از ساعت‌های مچیِ ارزان و گران گرفته تا گوشی‌های موبایل و حتی تلویزیون و برخی اجاق‌گازها. اما در گذشته چنین نبوده و «ساعت» وسیله‌ای نبوده که همه آن را در اختیار داشته باشند.
به همین دلیل، «بلدیه»ها یا شهرداری‌های قدیم، در میدان‌های اصلی و بزرگ شهر، بر فراز برج‌های بلندی که مخصوصاً برای همین کار طراحی شده بودند، ساعت‌هایی بزرگ را طوری نصب می‌کردند که در معرض دید تمام مردم باشد. بهترین نمونه‌ی جهانیِ این میدان‌ها برجِ ساعت بیگ‌بِن در لندن است و بهترین نمونه‌ی ایرانی آن، میدان وقت و ساعت یزد؛ که البته تلفظ و نگارشِ صحیح‌ترِ آن، «وقت الساعت» است. بنای اصلیِ میدان، باور کنید یا نه، در سال ۷۲۵ هجری ساخته شده و از این حیث، قدیمی‌ترین ساعت شهریِ جهان است.
عجیب است که انگلیسی‌ها میدان بیگ‌بن را این‌قدر به شهرت رسانده‌اند و ما برای معرفیِ جهانیِ میدان وقت و ساعت یزد کاری نکرده‌ایم. این میدان از همتای انگلیسیِ خود بسیار قدیمی‌تر و البته دیدنی‌تر است. در برجِ کنونیِ بنا آثار معماری زیبای سبک قجری را می‌توان مشاهده کرد؛ هم از نظر مصالح و هم طاق‌نماهای بسیار زیبا. در بالاترین قسمتِ این برجِ زیبا، چهار ساعتِ بزرگ و سفیدرنگ نصب کرده‌اند. گردشگران تور یزد به هنگام بازدید از این جاذبه تاریخی، بنایی خشتی را می‌بینند که ساخت آن به زمان قاجار بر می‌گردد.
اولین و دیدنی‌ترین ساعت شهری ایران
این بنای کهن در بافت تاریخیِ خیابان مسجد جامع شهر جهانی یزد قرار گرفته است و بازدید از آن می‌تواند سفرتان را به یکی از به یادماندنی‌ترین سفرها تبدیل کند. از جذابیت‌های برج ساعت میدان وقت و ساعت یزد، می‌توان به معماری زیبای آن اشاره کرد که با کاشی‌های منقوش به همراه خطوط و آیات این بنا را پر ارزش کرده‌اند. جلوه این برج خشتی به هنگام شب با نورپردازی‌هایی که دارد، به قدری تماشایی است که افراد بسیاری به کنار برج ساعت یزد می‌آیند تا آن را از نزدیک ببینند. میدان وقت الساعت، مجموعه‌ای از حسینیه، آب انبار، ساباط قدیمی را در میان خود جای داده است که تماشای هر کدام از آن‌ها برای گردشگران یزد آن هم در شب های یزد می‌تواند لذت‌بخش باشد. پس از گشتی که میان این مجموعه قدیمی زدید، برای استراحتی چند راهی کافه رستوران‌های اطراف میدان ساعت شوید و لحظاتی پر خاطره را در کنار همراهانتان برای خود رقم بزنید. جاهای دیدنی یزد تمامی ندارد، می‌توانید به بازارگردی میان بازار خان یزد بپردازید که دارای راسته بازارهای بسیار است.
با قدم زدن بین این راسته بازارها، می‌توانید سوغاتی به رسم یادگار برای عزیزانتان تهیه کنید و با خود به خانه ببرید. جاذبه های یزد کم نیست، مسجد جامع کبیر، باغ دولت آباد، خانه لاری ها، موزه آیینه و روشنایی، موزه آب، موزه وزیری، آب انبار گیو، حمام خان یزد و میدان امیرچخماق دیگر دیدنی‌های این دیار تاریخی محسوب می‌شود.
قدمت برج مورد نظر مربوط به سال ۷۵۲ هجری قمری می شود و به دلیل اینکه ساختمان آن بسیار قدیمی است، آن را جزو قدیمی ترین میدان های برج ساعت دنیا محسوب می کنند. با این حال ساعت برج در زمان قاجاریه ساخته شده است.
طبق منابع تاریخی شخصی به اسم ابوبکر ساعت ساز یزدی، مسئول ساخت این ساعت بوده است. در حال حاضر ۴ ساعت دیگر هم در کنار این برج وجود دارند که به جای مانده از زمان قاجار هستند.
معماری میدان ساعت یزد
همان طور که پیش از این هم ذکر کردیم، ساعتی که در میدان یزد قرار گرفته است، طرحی شبیه یه زمان قاجار دارد و در نتیجه در آن از قوس، کاشی کاری، بخش های آجری و طاق استفاده شده است.
یک طاق در پایین ساعت قرار دارد که سبب می شود تا ارتفاع برج ساعت بیشتر دیده شود. همچنین تعدادی طاق کوچک هم در اطراف این ساعت واقع شده است. کاشی هایی به رنگ آبی در کناره برج قرار گرفته که باعث می شود رنگ آسمان بیشتر دیده شود.
فردی به اسم مرتضی اعظم سید رکن الدین محمد بن نظام‌الدین حسینی الریاضی که از دانشمندان آن دوره تاریخی بوده، فرمان ساخت این ساعت را صادر کرده است. میدان برج ساعت حالتی مربع شکل دارد و در آن بخش های مختلفی مانند ساباط، آب انبار و حسینیه قرار گرفته اند.
نظر شما