به نوشته نیچر محققان و کارشناسان حقوقی نقش یک مشاور علمی مستقل که منجر به عفو و آزادی زنی بی‌گناه پس از ۲۰ سال شد را تحسین کردند. کاتلین فولبیگ که در سال ۲۰۰۳ به خاطر اتهام قتل چهار فرزند خردسالش زندانی شد، در ۵ ژوئن پس از اینکه تحقیقات به این نتیجه رسید که «تردید منطقی در مورد گناهکار بودن خانم فولبیگ برای هر یک از جرایمی که در ابتدا به خاطر آنها محاکمه شده بود وجود دارد» آزاد شد.
ماجرای کاتلین فولبیگ و قتل ۴ فرزند خردسالش
نخستین فرزند کاتلین که جان سپرد، کالب ۱۹ روزه بود. کاتلین یک شب که از خواب بیدار شده بود متوجه شد فرزندش نفس نمی‌کشد و فریاد زد: «بلایی سر بچه آمده» شوهرش بلافاصله به سوی او دوید و سعی کرد بچه را احیا کند، اما زمانی که آمبولانس رسید، بچه مرده بود.
دومی پاتریک ۸ماهه بود. بعدی سارای ۱۰ماهه و آخری نیز لورای ۱۸ماهه بود که جان سپرد. دلیل مرگ دو تن از فرزندان او «سندرم مرگ ناگهانی نوزاد» بود.
غم از دست‌دادن فرزندان بسیار سنگین بود و سبب تیره و تار شدن رابطه کاتلین و همسرش شد. آن دو سپس تصمیم به جدایی گرفتند.
چند سال بعد، همسر سابق خانم فولبیگ دفتر خاطرات شخصی او را پیدا کرد. برخی از یادداشت‌های کاتلین زنگ خطری را در سر شوهر سابقش به صدا درآورد. کاتلین در جایی در مورد مرگ سارا نوشته بود: «او با اندکی کمک رفت.» همسر سابق خانم فولبیگ از خواندن این خاطرات شوکه شد و یافته‌هایش را با پلیس در میان گذاشت.
اگرچه مدرکی علیه کاتلین وجود نداشت اما در آن زمان به نظریه «قانون میدو» اهمیت بسیاری دادند. این نظریه که اکنون منسوخ شده توسط روی میدو، پزشک اطفال بریتانیایی بنیان نهاده شده است. او معتقد بود یک مرگ ناگهانی نوزاد دردآور، دو مرگ مشکوک و سه مرگ قتل است مگر اینکه خلافش ثابت شود. نظریه او بعدتر به صورت گسترده‌ای رد شد و جواز طبابت وی در بریتانیا برای سال‌ها لغو شد.
فولبیگ که حالا ۵۵ سال دارد، گفت که از آزادی خود «سپاسگزار» است. او در یک بیانیه ویدئویی گفت: «در بیست سال گذشته که در زندان بودم، همیشه به فکر فرزندانم بوده و خواهم بود و سوگوار فرزندانم هستم.»
ورود مشاور علمی به پرونده قتل
دانشمندان درگیر در این تحقیق اکنون خواستار اصلاحات قانونی هستند تا روندی رسمی در استرالیا برای ارائه شواهد علمی در حال ظهور وجود داشته باشد.
صدای علم شنیده شد، این را مایکل تافت اورگارد، دانشمند علم پروتئین دانشگاه آلبورگ دانمارک که شاهد تحقیق بود، می‌گوید. او می‌افزاید: برای ما به عنوان دانشمند این پرونده مقداری سورئال بود.
شواهد ژنتیکی که در زمان محکومیت فولبیگ در دسترس نبود، نشان داد که جهش‌های نادر در پروتئین کالمودولین می‌توانست باعث مرگ دو دختر او شود و یک اختلال عصبی ژنتیکی می‌توانست به مرگ یکی از پسرانش منجر شود. کالمودولین غلظت کلسیم را در سلول‌ها کنترل می‌کند و از جمله نقش‌های دیگر به تنظیم انقباضات قلب است.
کارولا وینوسا، متخصص ژنتیک در مؤسسه فرانسیس کریک در لندن، در مورد عفو فولبیگ، می‌گوید: "من برای او بسیار خوشحالم." وکلای فولبیگ در سال ۲۰۱۸ با وینوسا تماس گرفتند تا ژنوم فولبیگ و ژنوم فرزندان متوفی او را توالی‌یابی کنند تا ببینند آیا توضیح ژنتیکی برای مرگ ناگهانی آنها که بین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۹ اتفاق افتاد وجود دارد یا خیر.
وینونسا جهش‌هایی را در ژنی به نام کالمودولین ۲ در ژنوم فولبیگ و همچنین در ژنوم دو دخترش شناسایی کرد که می‌توانست مرگ دختران را توضیح دهد. اما این شواهد برای متقاعد کردن کمیسر تحقیق اول که محکومیت فولبیگ را تایید کرد کافی نبود. بنابراین در سال ۲۰۱۹، وینوسا با آکادمی علوم استرالیا تماس گرفت و آکادمی استرالیا حمایت‌های لازم برای درخواست از فرماندار نیو ساوت ولز برای عفو فولبیگ، بر اساس کار بعدی اورگارد که نشان داد چگونه جهش‌ها عملکرد پروتئین را مختل می‌کند، جلب کرد.
در این مرحله، تمام راه‌های قانونی دیگر تمام شده بود. فرماندار دستور داد تا تحقیقات جدیدی انجام شود و کمیسر آن، قاضی سابق ایالتی توماس باتر است، آکادمی را به عنوان مشاور علمی منصوب کرد.
به عنوان مشاور علمی آکادمی علوم استرالیا متخصصان علمی را توصیه کرد و در مورد دامنه تخصص هر کدام نیز توضیحاتی داد. آکادمی حدود ۳۰ محقق را معرفی کرد که حدود نیمی از آنها شواهدی را در این تحقیق ارائه کردند. سایر کارشناسان نیز توسط تیم‌های بازپرسی و دفاعی فراخوانده شدند. مدیر اجرایی آکادمی، آنا ماریا عربیا، می‌گوید که در این تحقیق "به‌روزترین یافته‌های علمی از واجد معتبرترین دانشمندان جهان" مورد توجه قرار گرفتند. عربیا می‌گوید که متخصصان ناظر هم از دادستان و هم از دفاع مستقل بودند و برای بازجویی در اختیار هر طرفی بودند.
پیتر شوارتز، متخصص قلب در مؤسسه اکسولوژی ایتالیایی در میلان ایتالیا و یکی از رهبران جهانی جهش‌های کالمودولین که باعث مرگ ناگهانی می‌شود، یکی از متخصصان شاهد بود. او در مورد نزدیک به ۴۰ پرونده پزشکی - حقوقی، عمدتاً در ایالات متحده، مشاوره داده است و می‌گوید که داشتن مشاوره مستقل از آکادمی به جای تکیه بر یک یا دو کارشناس محلی، به اطمینان از ارائه شواهد پیشرو جهانی توسط کارشناسان مربوطه به تحقیق کمک کرده است. او می‌گوید: «به یاد نمی‌آورم که هرگز چنین محاکمه‌ای را دیده باشم. این به اعتبار سیستم قضایی استرالیا می‌افزاید.»
اورگارد می‌گوید که به او و دیگر کارشناسان زمان داده شد تا زمینه لازم را بچینند تا وکلا به طور کامل مسائل علمی را درک کنند. در یک مورد، او بیش از پنج ساعت را صرف توضیح چگونگی جهش در پروتئین کالمودولین و نسبت این جهش با اختلال عملکردش کرد. این تحقیق همچنین در یک مرحله به حالت تعلیق درآمد تا اورگارد و تیمش بتوانند شواهد خود را با نتایج آزمایش‌های بیشتری که به دست آمده بود به‌روزرسانی کنند.
زمان اصلاحات است
جیسون چین، یک حقوق‌دان آکادمیک در دانشگاه ملی استرالیا در کانبرا، می‌گوید که می‌توان از مشاور علمی مستقل بیشتر استفاده کرد، به‌ویژه در تحقیقات قضایی که دارای اختیارات بیشتری در طول فرایند هستند.
عربیان می‌گوید که این پرونده نشان می‌دهد که چگونه علم و نظام‌های قضایی می‌توانند با هم کار کنند و باید اصلاحات قانونی را برای ایجاد یک «نظام حقوقی حساس‌تر به علم» انجام داد. او و دیگران خواستار ایجاد یک کمیسیون بررسی پرونده‌های جنایی، مثل کمیسیون مشابه در بریتانیا هستند که می‌تواند پرونده‌ها را زمانی که پیشرفت‌هایی در علم صورت می‌گیرد و شواهد جدیدی آشکار می‌شود، بررسی کند.
اورگارد می‌گوید: «امیدوارم که آنها موفق شوند و در نهایت کارشناسان با دانش خاص مرتبط با هر پرونده فراخوانی شوند.»
نظر شما