سلام نو _ سرویس گردشگری: ابیانه روستایی خاص و یکی از دیدنی‌های و تفریحات استان اصفهان است. از معدود روستاهایی است که ساکنان آن پوشش سنتی خود را حفظ کرده و هنوز آن را به تن دارند. از روستاهای مورد توجه گردشگران خارجی است. امکانات خوبی برای مسافران دارد و ساعات خوشی را برای آنها رقم می‌زند.
آشنایی با روستای ابیانه
اگر گذرتان به آزادراه خلیج فارس بیفتد، تابلویی را در میانه راه کاشان-نظنز خواهید دید که نام ابیانه بر روی آن نقش بسته است و شما را به خارج از آزادراه راهنمایی می‌کند. با خروج از مسیر به راهی پیچ‌درپیچ می‌رسید که در بهار و پاییز چهره‌ای افسونگر پیدا می‌کند و شما را به خود خیره می‌سازد. در نهایت جلوه سرخ رنگ روستای ابیانه پدیدار می‌شود و چشم‌اندازی زیبا را پیش‌رویتان قرار می‌دهد. روستایی در ۳۵ کیلومتری شمال‌غربی نطنز که در دامنه کوه کرکس آرمیده است. ارتفاع این روستا از سطح دریا به ۲۲۲۲ متر می‌رسد و به همین دلیل از آن با عنوان یکی از بلندترین نقاط مسکونی در ایران یاد می‌شود.
طول بافت تاریخی این روستا ۹۰۰ متر و عرض آن حدود ۳ متر است. در این روستای سرخ‌رنگ، حال‌وهوای خاصی جریان دارد؛ معماری بومی ابیانه جالب توجه است و بناهای تاریخی آن نیز بسیار متنوع‌اند. از نظر مذهبی نیز المان‌های مختلفی در این روستا می‌بینید؛ بقایای یک آتشکده، مسجد جامع و امامزاده‌ای که از قداست و احترام خاصی در منطقه برخوردار است؛ پوشش مردم روستا نیز از جاذبه‌های دیگر آن به شمار می‌رود. بر اساس برخی شواهد قدمت روستا را تا ۱۵۰۰ سال نیز تخمین می‌زنند و ابیانه را یکی از قدیمی‌ترین سکونتگاه‌های حاشیه دشت کویر ایران می‌دانند.
آثاری از دوره‌های ساسانی، سلجوقی، صفوی و قاجار در روستا وجود دارد که می‌توانند گواهی بر قدمت این روستا باشند. گفته می‌شود ابیانه محل اقامت شاهان صفوی و نزدیکان آنها هنگام سفر به ییلاق نطنز بوده است. ابیانه ۳ محله اصلی دارد: هِرده _ پایین ده، محله یوسمون، محله پَل _ بالاده. محله یوسمون و محله پل، محلات بالای ده و به قولی ارباب‌نشین بوده‌اند. محله هرده در شرق ده واقع شده است و از میان ده (میون ده) تا غرب و جنوب ده نیز محلات بالای ده خوانده می‌شود.
ثبت ملی: وجود آثار تاریخی، فرهنگی و ارزش معنوی آنها باعث شده تا نام ابیانه از تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸۸ در فهرست آثار ملی ایران قرار گیرد.
معماری ابیانه
اولین چیزی که در ورود به ابیانه و حتی با دیدن دورنمای آن شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد، خانه‌های سرخ‌رنگ روستا است؛ سازه‌هایی ساخته شده از کاهگل قرمز با زیر طاقی‌های سفید که پنجره‌های مشبک چوبی دارند و ظاهر سنتی‌شان را تا حدودی حفظ کرده‌اند. نمای خارجی خانه‌ها پوشیده از خاک سرخی است که معدن آن در کنار روستا قرار دارد.
به‌واسطۀ رنگ این خاک و جلوه زیبای این خانه‌ها، ابیانه به روستای سرخ مشهور شده است. قرارگیری ابیانه در دامنه کوه نیز باعث شده تا ساختاری نیمه پلکانی داشته باشد و وقتی از دور به آن نگاه می‌کنید روستایی چند طبقه به چشم‌تان می‌آید. از بعضی زوایا حتی می‌توان تا چهار طبقه را در این روستا مشاهده کرد. این ویژگی‌های متمایز، خود جاذبه‌ای جالب توجه برای گردشگران به شمار می‌روند و ساعت‌ها شما را به خود مشغول می‌کنند.
ساختار، خانه‌های ابیانه در دوره‌های تاریخی مختلف
خانه‌های دوره سلجوقی: این خانه‌ها فاقد حیاط‌اند و یک ایوان جنوبی به ارتفاع ۵ متر دارند. یک فضای باز به‌عنوان یک حیاط مسقف در خانه‌ها تعبیه شده که صفه نام دارد و برای عروسی و عزا مورد استفاده قرار می‌گرفته است. خانه در اطراف ایوان مذکور در دو طبقه و اتاق‌ها پیرامون صفه قرار گرفته‌اند.
خانه‌های دوره صفوی: در این دوره، صفه‌ها بیشتر مورد توجه قرار گرفته و خانه‌های چهار صفه‌ای پیشرفت کرد. قرینه‌سازی در این خانه‌ها به‌خوبی رعایت شده و تزئینات داخلی فضاها نیز کاملا متمایز از دوره پیش است.
خانه‌های دوره قاجاریه: از اواخر دوره صفویه در وضع عمومی روستا رکودی به وجود آمد که تا اواخر دوره قاجار ادامه داشت. بنابراین تغییر خاصی در این دوره مشاهده نمی‌شود. در هر دو لنگه درِ خانه‌های ابیانه، دو کوبه آهنی زنانه و مردانه دیده می‌شود؛ کوبه سمت راست (چکشی شکل) برای در زدن مردان و کوبه سمت چپ (به شکل حلقوی) برای در زدن زنان است تا صاحب‌خانه بداند فرد پشت در محرم است یا خیر.
ملاقات با مردم محلی
در ابیانه همه دیدنی‌ها به آثار تاریخی ختم نمی‌شود؛ در اینجا فرهنگ هم جلوه خاصی دارد و در هر کوچه‌ای می‌توان تفاوت آن را حس کرد. مردم این روستا پس از گذشت سال‌ها هنوز هم به پوشش سنتی خود پایبندند و رنگ و جلایی ویژه به ابیانه بخشیدهاند. در هر کوچه زنانی را می‌بینید که چارقد سفید با گل‌های رنگین بر سر انداخته‌اند و با زبان محلی سخن می‌گویند. مردان با شلوارهای گشاد مخصوص در هر جایی دیده می‌شوند و همین‌ها بر جذابیت ابیانه می‌افزایند. فرقی نمی‌کند که اهالی پیر باشند یا جوان و یا حتی کودک، آنها اگر سال‌ها هم از ابیانه دور باشند باز هم با لباس سنتی خود قدم به روستا می‌گذارند و تلاش در حفظ فرهنگ غنی خود دارند.
منبع: کارناوال
نظرات