عروس خارق‌العاده اهواز

سلام نو _ سرویس گردشگری: پل سفید به دلیل رنگ سفیدش به این نام خوانده می شود؛ اما به واسطه وجود قوس ها آن را با عنوان پل هلالی نیز می شناسند و به سبب معلق بودنش به آن پل معلق نیز می گویند. در گذشته بالا رفتن از هلال های پل یکی از تفریحات مردم به شمار می رفت. پل هلالی یا سفید، قدیمی ترین پل هلالی فلزی خاورمیانه به شمار می رود. در فهرست بزرگترین پل های معلق خاورمیانه، پل سفید در رده هشتم قرار دارد. در میان شهرهای خاورمیانه، اهواز با ۱۰ پل بیشترین پل های منطقه را دارد. در این فهرست اصفهان با هشت پل، قاهره با هفت پل، بغداد با پنج پل، استانبول با چهار پل، امان پایتخت اردن با دو پل، آنکارا با پنج پل، بیروت با دو پل و صنعا با چهار پل در رده های بعدی قرار گرفته اند. اهواز به دلیل تعدد پل ها به شهر پل ها نیز معروف است.

آشنایی با پل سفید اهواز

با قدم گذاشتن به شهر اهواز و پرس و جو از اهالی شهر به راحتی می توان به پل سفید رسید که قدیمی ترها آن را با عنوان پل معلق یا پل هلالی نیز می شناسند. این پل از سال ۱۳۱۵ خورشیدی بر روی رودخانه کارون قد علم کرده و تا به امروز پا بر جای مانده است. پل سفید عنصر نمادین اهواز است و هر کسی در سفر به این شهر محال است به آن سر نزند.

رنگ سپید این پل آن را به عروس شهر تبدیل کرده که بیش از 80 سال است که دلبری می کند و یکی از ۸ پلی است که بر روی رود کارون احداث شده و دو قسمت شرقی و غربی شهر را به ‌هم می رساند. از زیبایی های پل که بگذریم، جوش و خروش کارون از دیگر دلایل محبوبیت پل سفید است که مردم را به حاشیه خود می کشاند و لحظاتی به یاد ماندنی را به آنها هدیه می دهد.

محال است که تا به حال نام کارون به گوش تان نخورده باشد و قصه و افسانه ای از آن نشنیده باشید. حاشیه این رود خاستگاه نخستین تمدن های بشری است و نامش در سنگ نوشته های باستانی با عنوان کرن، کرنک و کوهرنگ به چشم می خورد. طول این رود ۹۵۰ کیلومتر است و طولانی ترین رود ایران به شمار می رود. کارون تنها رود ایران است که در بخشی از آن، کشتیرانی صورت می گیرد و آب آشامیدنی کلان‌شهر اهواز نیز از آن تامین می شود. این رود صد و هفدهمین اثر طبیعی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفته است.

ساختار پل سفید اهواز

آنچه که در نگاه اول توجه هر کسی را به خود جلب می کند رنگ سفید پل است که آن را به عروس شهر شبیه می کند. این پل تماما فلزی است و 501.2 متر طول و 9.8 متر عرض دارد. دو پیاده رو در این پل تعبیه شده و در وسط آن نیز مسیر اتومبیل ها قرار گرفته است.

دو دهانه (قوس) بزرگ پل ۱۳۶ و ۱۳۰ متر طول دارند و سه دهانه میانی ۴۹ متری و دو دهانه کناری به طول های ۱۲ و ۲۰ متر نیز در کنار آنها قرار گرفته اند. پل سفید را بر روی پایه بتنی ساخته اند و تمامی قطعات پل با استفاده از پیچ و مهره به هم وصل شده اند.

کاربرد پل سفید و اهمیت آن در اهواز

اهواز دو بخش شرقی و غربی دارد؛ مرکز شهر، بافت قدیمی و بیشتر کارخانه‌ها و اداره‌ های وابسته به نفت و فولاد در بخش شرقی واقع شده اند و بخش غربی بیشتر شامل مناطق مسکونی می شود. پل معلق عامل اتصال این دو بخش به یکدیگر است و امتداد خیابان طالقانی و میدان شهدا در شرق شهر را به امانیه، فلکه فرمانداری و بیمارستان رازی در غرب رودخانه کارون متصل می کند. در گذشته عبور و مرور درشکه و وسایل نقلیه سبک، انسان و احشام از طریق این پل انجام می شد و امروزه عبور عابران و وسایل نقلیه به صورت یک طرفه بر روی آن صورت می گیرد.

ثبت ملی و اولین بازسازی پل سفید

این اثر در تاریخ 26 آبان 1378 با شماره ثبت ۲۴۹۳ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت تا حفاظت های لازم از آن صورت گیرد. اولین عملیات بازسازی پل در تابستان سال ۱۳۸۹ در دستور کار قرار گرفت و قرار بر این شد که عملیات جوش‌کاری اتصالات و قطعات فرسوده و همچنین رنگ‌آمیزی پل صورت گیرد.

انجام نورپردازی نیز بخش دیگری از این عملیات بود و تجهیزات مورد نیاز برای آن با حمایت مالی بانک ملی از کشور ایتالیا تهیه شدند. هدف از این بازسازی، رفع خطرهای احتمالی به دلیل گذشت چندین سال از عمر مفید پنجاه ساله پل بود و بهینه‌سازی، مرمت و احیای سمبل تاریخی شهر نیز اهداف دیگر پروژه را تشکیل می داد.

مراحل اجرایی این پروژه نیز عبارت بودند از: تخریب بتن کف، نصب قطعات فلزی، بتن‌ریزی و کف سازی، ساخت نرده مناسب، سند بلاست و رنگ‌آمیزی مجدد کل قطعات فلزی پل و نورپردازی با استفاده از فیبر نوری. پروژه بازسازی پل سفید با اعتبار ۵/۷ میلیارد ریال و در سه فاز برنامه ریزی و اجرا شد که عبارتند از: فاز اول مربوط به سه دهانه وسطی، فاز دوم مربوط به دهانه بزرگ غربی و فاز سوم مربوط به دهانه بزرگ شرقی.

منبع: کارناوال