سلام نو _ سرویس گردشگری: چه اهل تاریخ باشید چه اهل ادبیات، بیتردید نام بیستون را حداقل یک بار شنیدهاید. بیستون یکی از قدیمیترین قسمتهای ایران است که حتی آثاری از حضور انسانهای اولیه نیز در آن دیده میشود. امروز قصد داریم تا شما را هر چه بیشتر با بیستون کرمانشاه ، یکی از قدیمیترین محوطههای تاریخی ایران آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
معرفی بیستون کرمانشاه
محدوده شهر بیستون و کوه بیستون همواره از هر نظر یک منطقه عالی برای زندگی محسوب میشده است. این منطقه فاصله کمی تا بینالنهرین دارد و از طرفی بهدلیل وضعیت کوهستانی و وجود غارهای متعدد، حتی انسانهایی که در دوران پارینه سنگی زندگی میکردند نیز این منطقه را برای سکونت خود بر میگزیدند. این روند صدها و هزاران سال ادامه داشت و همواره این منطقه برای پادشاهان اهمیت بسیاری داشت. به همین خاطر در هر دوره تاریخی، شاهد وجود آثاری از تمدن و انسان در بیستون هستیم. از این رو حتی جادهها و مسیرهای مهمی همانند جاده ماد به بابل و جاده ابریشم که به ترتیب در دوران هخامنشی و دوران اشکانی و ساسانی ایجاد شدند نیز فاصله کمی تا منطقه بیستون داشتند.
بهصورت کلی باید گفت که دشت بیستون از هر نظر برای حاکمان و مردم منطقه مهمی بوده و نوعی کانون به حساب میآمد. همه این مسائل دستبهدست هم دادند تا همواره حضور تمدنهای بشری در منطقه بیستون کرمانشاه احساس شود. به همین خاطر است که میتوان آثار بسیار مهم و ارزنده تاریخی را فقط در همین مکان مشاهده کرد. آثاری از جمله سنگ نوشته برجسته داریوش اول از دوران هخامنشی، نقش برجسته هرکول از دوران سلوکی و نقشهای برجسته اشکانی مهرداد دوم و گودرز دوم از دوران ساسانی را در این مکان یافت که هر یک جزء مهمترین آثار تاریخی در تمام ایران به حساب میآیند.
جالب است بدانید که آثار نامبرده، فقط بخشی از ۱۷۰ اثر شناساییشده در محوطه تاریخی شهر بیستون هستند که ۱۰۰ عدد از آنها در فهرست آثار تاریخی و ملی به ثبت رسیدهاند. بیستون جزء معدود اماکنی است که آثاری تاریخی از دوران پارینه سنگی تا قرن بیستم میلادی را در محوطه آن میتوان یافت.
ثبت بیستون در بین آثار ملی
کشف آثار مختلف باعث شد تا نهتنها این منطقه و آثار آن در فهرست آثار تاریخی و فرهنگی ملی به ثبت برسد، بلکه در ۱۳جولای سال ۲۰۰۶، مصادف با ۲۲تیرماه۱۳۸۵، در سیامین اجلاس جهانی یونسکو، محوطه تاریخی بیستون را در فهرست آثار جهانی به ثبت برسانند. البته پیش از آن در هفتم مهرماه سال ۱۳۸۱، بیستون با شماره ۶۴۶۳ در فهرست آثار ملی ایران نیز قرار گرفت. پس باید بدانید که کوه بیستون کرمانشاه یکی از مهمترین و منحصربهفردترین آثار تاریخی در تمام ایران و دنیا محسوب میشود.
معنای بیستون
هر بخش از آثار تاریخی مهمی همانند کوه بیستون، حائز اهمیت است و درباره آن باید تحقیق کرد. بهعنوان مثال حتی در همان ابتدا باید نام بیستون را نیز بررسی کرد تا بدانیم ریشه این کلمه به کدام زبان باز میگردد و چه معنایی دارد؟ جالب است بدانید بر اساس اسناد تاریخی به دست آمده، نام بیستون در ابتدا «بغستان» بوده که از ترکیب دو واژه «بغ» و «ستان» ایجاد شده است. بغ به معنای خدا و ستان بهمعنای جایگاه است و از کنار هم قرار دادن این واژهها، کلمه بغستان یا همان جایگاه خدایان بهوجود میآید.
اگر دقت کنید، واژه بغ در نام شهر بغداد نیز بهکار رفته است. پس از آن، این مکان مقدس را بهستون نامیدند که در گذر زمان به بیستون تبدیل شد. البته لازمبهذکر است که در دوران پهلوی، آن را به بهیستان و بهیستون نیز نامیدند که امروزه آن را فقطبا همان نام بیستون میشناسیم.
آشنایی با سنگ نبشته بیستون
سنگ نوشته بیستون یکی از مهمترین بخشهای تاریخی این شهر بهحساب میآید. سنگ نوشته بیستون در کنار کتیبه داریوش، جزء مهمترین بخشهای بیستون بهشمار میآید. نقوش برجسته حجاریشده روی سنگ یا همان کتیبهها و سنگنبشتهها، جزء مهمترین اسناد تاریخی هستند که حتماً باید مدنظر قرار بگیرند. در ادامه شما را با دو سنگنوشته بسیار مهم بیستون آشنا خواهیم کرد.
سنگ نوشته بیستون، یکی از دو سنگ نوشته بسیار مهم و تاریخی دشت بیستون است که در ارتفاع ۱۰۰متری از سطح زمین حجاری شده است. بله، تعجب نکنید، این سنگ نوشته در ارتفاع ۱۰۰متری از سطح زمین واقع شده است و همین مسئله آن را به یکی از مهمترین سنگنوشتهها در تمام دنیا و تاریخ تبدیل میکند.
سنگ نوشته بیستون بر صخرهای آهکی و به دستور مستقیم داریوش اول در دوران هخامنشی ایجاد شده است. این کتیبه شش متر طول و ۲.۳ متر عرض دارد. در سمت چپ این حجاری، میتوانید شاهد تصویری تمام قد از داریوش به ارتفاع ۱.۷۸ متر باشید که بر اساس نظر کارشناسان، با ابعاد واقعی ایجاد شده است.
تصویر کوروش با تاج گنگرهای شکل خود، در سمت چپ کتیبه به چشم میخورد. در این کتیبه، داریوش دست راست خود را به نشانه پرستش فر کیانی به سوی آسمان دراز کرده است. حلقهای در دست چپ او به چشم میخورد که به نوعی نماد طلب دعای خیر است. در مقابل داریوش، ۹ اسیر با دست و پاهای بسته دیده میشود که ۸ تن از آنها غاصبان تاج و تخت پادشاهی هستند و نفر نهم، پیشوای قبیله سکاها یا همان تیگرا خائود است. با حجاری اشکال این اسرا بر روی سنگ نوشته بیستون، داریوش قصد داشته تا اقتدار خود را به تمام دنیا نشان دهد و تأکید کند که غاصبان تاج و تخت او، کار به جایی نمیبرند.
منبع: ره بال آسمان
نظر شما