سلام نو _ سرویس گردشگری: تکیه معاون الملک از آن دسته جاهای دیدنی است که به رغم گذشت سالیان دراز، هنوز هم حال‌وهوای ایران قدیم را در ذهن گردشگران زنده می‌کند. این تکیه در طول زمان ناملایمتی‌های زیادی دیده و روزگار دشواری را پشت‌سر گذاشته است. با این حال اکنون شرایط خوبی دارد و به گل سرسبد جاهای دیدنی کرمانشاه تبدیل شده است. تکیه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم بیشتر از یک سده عمر دارد. به همین دلیل در کنار جاذبه‌های دیدنی، به لحاظ تاریخی نیز یکی از آثار مهم استان کرمانشاه به حساب می‌آید. برای اینکه گردشگری در این تکیه بیشتر به شما خوش بگذرد، اطلاعات جالبی از تکیه معاون کرمانشاه فراهم کرده‌ایم. به شما قول می‌دهیم مطالعه این متن تا انتها هوس گردشگری به استان کرمانشاه را در سرتان خواهد انداخت.
معرفی تکیه معاون الملک کرمانشاه
گردشگرانی که تاکنون سری به کرمانشاه زده‌اند با ما هم عقیده‌اند که این شهر به اندازه‌ای جاهای دیدنی و تاریخی دارد که در یک سفر بعید است بتوانند به تمامی آن‌ها سر بزنند.
به همین دلیل بهتر است قبل از سفر جاهای دیدنی نزدیک به هم را مشخص کنید تا در یک نوبت به چندین مکان سر بزنید. خوشبختانه تکیه معاون به لحاظ مسیر در سر راه چندین جای دیدنی کرمانشاه قرار دارد. این تکیه در خیابان حداد عادلِ شهر کرمانشاه واقع شده است. این خیابان از یکی از محله‌های قدیمی کرمانشاه می‌گذرد. جالب است بدانید کرمانشاهی‌های قدیم، این منطقه را آبشوران می‌نامند. تکیه‌ای که از آن صحبت می‌کنیم نسبت به دیگر مکان‌های اطراف در سطحی پایین‌تر از خیابان قرار دارد. به همین دلیل برای ورود به تکیه باید از چندین پله به سمت پایین بروید.
تکیه معاون کرمانشاه یکی از آثار دیدنی دوره قاجار است. تاریخ ساخت این بنا به ۱۱۴ سال گذشته بر می‌گردد. همان‌گونه که از نام این مکان پیداست، برای برگزاری مراسم عزاداری استفاده می‌شد. عاشقان امام حسین (ع) از گوشه و کنار کرمانشاه به این تکیه می‌آمدند تا برای مولایشان اشک بریزند. به همین دلیل نیز در بیشتر قسمت‌های داخل تکیه کاشی‌کاری‌های زیبایی از امام حسین (ع) و یارانش خودنمایی می‌کند.
قدمت این تکیه آن را به یکی از آثار باستانی کرمانشاه تبدیل کرده است. اگر اهل گردشگری در موزه های کرمانشاه هستید و می‌خواهید از آثار باستانی این دیار سر در بیاورید، تکیه معاون انتخاب مناسبی برای شماست.
برای قدمت تکیه معاون کافی است به این نکته اشاره کنیم که این اثر، مهم‌ترین بنای تاریخیِ باقیمانده از دوران قاجار است. ماجرای ساخت تکیه معاون به ۱۲۷۰ خورشیدی باز می‌گردد. قضیه از این قرار است که در آن زمان ۴ برادر با نام‌های اکبرخان معاون لشکر، حسین خان معین الرعایا، حسن خان معاون الملک و شیخ علی عسکر، پول‌های خود را روی هم گذاشتند و زمینی در محله‌ای با نام آبشورانِ کرمانشاه خریدند. حسین خان معین الرعایا به همراه برادرانش از اصغر معمار، یکی از بناهای معروف کرمانشاهی، درخواست کردند تا حسینیه‌ای در این مکان بسازد. اصغر معمار که یدطولایی در ساخت بناهای مذهبی داشت، این پیشنهاد را با جان و دل قبول کرد و حسینه‌ای با نام معین الرعایا در سال ۱۲۸۲ بنا کرد. کرمانشاهی‌ها در این حسینه دور هم جمع می‌شدند و به عزای مولایشان می‌نشستند.
این حسینه در کنار مکانی برای عزاداری، محلی برای حل اختلاف‌های کرمانشاهی‌ها بود. به همین دلیل نیز در دوران مشروطه به توپ بسته شد. در این حادثه حسین خان معین الرعایا ترور شد و خانه‌اش با خاک یکسان گشت. از این ماجرای ناگوار سال‌ها گذشت تا اینکه در سال ۱۳۲۰، میرزا حسن خان معاون الملک، برای مرمت و بازسازی این حسینیه آستین بالا زد.
معاون الملک از بهترین معماران و هنرمندان آن زمان مانند حسین نقاش تهرانی، استاد محمد بنا، حسن تهرانی و حسین کاشی‌پز تهرانی میناچی کمک گرفت. میرزا حسن خان معاون الملک در کنار مرمت این حسینیه، مکان‌های اطراف آن را هم خرید و به عباسیه و زینبیه تبدیل کرد. مدتی بعد روزگار سر ناسازگاری با میرزا حسن خان معاون الملک برداشت. به همین دلیل قسمت عباسیه به مدت ۳۰ سال به مدرسه علوم اسلامی اجاره داده شد. در نهایت تکیه معاون الملک کرمانشاه در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست بناهای ملی کشور ثبت شد.
معماری تکیه معاون الملک کرمانشاه
همان‌گونه که در جریان قرار گرفتید، تکیه معاون در طول تاریخ بارها بازسازی شده است. به لطف این رسیدگی‌ها، تکیه معاون یادگاری زیبا از معماری دوران پهلوی است که خاطره‌های قدیم را زنده می‌کند.
معماری این تکیه از هر منظری که به آن نگاه کنید، زیباست. ورودی اصلی تکیه معاون از خیابان حداد عادل باز می‌شود. این ورودی حدود ۶ متر پایین‌تر از خیابان است. در این ورودی ۱۸ پله وجود دارد که پس از گذشتن از آن‌ها به حیاط زیبا و دلباز تکیه معاون می‌رسید. سمت راست این حیاط، سقاخانه‌ای قدیمی با کاشی‌های آبی خودنمایی می‌کند. در این کاشی‌کاری‌ها تصویر درخواست آبِ حضرت سکینه از حضرت عباس به تصویر کشیده شده است.
سپس به حیاط اصلی می‌رسید که در اطراف آن کاشی‌کاری‌هایی با تصویرهای مذهبی مشاهده می‌شود. در این کاشی‌کاری‌ها اشعار محتشم کاشانی، شاعر معروف شیعه در کنار نقاشی‌های زیبا خودنمایی می‌کند. در این تکیه قسمتی نیز با نام زینبیه قرار دارد. معماری این قسمت شبیه به مسجد نصیر الملک شیراز است. عباسیه یکی دیگر از قسمت‌های مهم تکیه معاون است که گردشگری در آن جالب‌توجه به نظر می‌رسد.
برای شما گفتیم که تکیه معاون در کنار قسمت اصلی، دو۲ بخش مهم با نام‌های عباسیه و زینبیه دارد. هر کدام از این بخش‌ها در طول تاریخ کاربردهای متفاوتی داشته‌اند.
حسینیه که قسمت اصلی این تکیه به حساب می‌آید از دالانی کوتاه در مرکز تکیه آغاز می‌شود. سپس به حیاط کوچکی می‌رسید که دیواره‌های بلندی آن را احاطه کرده است. روی این دیوارها کاشی‌کاری‌ها و نقاشی‌های زیبایی از حادثه تلخ عاشورا وجود دارد. اطراف حسینیه از حجره‌های دو طبقه پر شده است. در این حجره‌ها طلاب به تحصیل علوم دینی مشغول می‌شدند. در روزهای عزاداری نیز حسینه مکانی برای برگزاری مراسم مذهبی آقایان بود.
منبع: ره بال آسمان
نظرات