سلام نو – سرویس سیاسی: وزیر امور خارجه روسیه- سرگی لاوروف- در نشست خود با سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس زیر بیانیه‌ای را امضا کرد که «وزیران بر حمایت خود از همه تلاش‌های صلح‌آمیز از جمله ابتکار امارات متحده عربی و تلاش‌های آن برای دستیابی به راه‌حلی مسالمت‌آمیز برای موضوع جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکرات دوجانبه یا دیوان بین‌المللی دادگستری تاکید کردند» و آن را مرتبط با رعایت مقررات حقوق بین الملل و منشور ملل متحد خواندند.
این یعنی چه؟ یعنی روسیه هم‌راستا با خواست نامشروع قدیمی امارات متحده عربی شده و از ارجاع دعوا جزایر سه‌گانه به مجامع‌بین‌المللی حمایت کرده است، کاری که چین هم کرده بود. این در حالی است که ایران حاکمیت خود بر جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی را مطلق و غیرقابل مذاکره می‌داند، آن چنان که اکبر هاشمی رفسنجانی در خطبه‌های نماز جمعه ۲۵ دسامبر ۱۹۹۲ خطاب به شورای همکاری حاشیه خلیج پارس و همپیمانان غربی آنان گفت: برای جداسازی جزایر سه گانه از ایران باید از دریای خون گذشت.
بعد از این موضع بود که موجی علیه روسیه در فضای مجازی و البته رسانه‌ای کشور شکل گرفت، موجی که به حق از روسیه و بعد چین انتقاد می‌کرد و البته بعد آنان را متهم به خیانت می‌کرد.
آیا روسیه و چین به ایران خیانت کردند؟
واقعیت این است که با وجود موضع غلط چین و روسیه نمی‌توان این دو کشور را به خیانت متهم کرد. اما چرا؟ پاسخ ساده است، تنها کسی می‌تواند به شما خیانت کنند که به شما وفادار باشد.
به بیان دیگر مادر، پدر، همسر، دوستان نزدیکان، همکاران و شرکای شما می‌توانند به شما خیانت کنند. در مقابل رقیب شما در مسابقه، همسایه دیوار به دیوار، یک عابر در خیابان و چیزهایی شبیه می‌تواند رفتاری زشت، قبیح، ناجوانمردانه و نادرست داشته باشد، اما به شما خیانت نمی‌کند چون شما از او انتظار وفاداری ندارد.
در یک نمونه دیگر علیرضا اکبری، سیاستمدار ایرانی که نزدیک به دو دهه برای انگلیس جاسوسی کرد به ایران «خیانت» کرد چون یک ایرانی بود و از یک ایرانی انتظار وفاداری به ایران می‌رفت و یک هودارا دو آتشه انقلاب و نظام بود و انتظار وفاداری به نظام نیز انتظار عجیبی نبود. اما در مقابل کسی بن سلمان، نتایاهو، مکرون یا چهره‌های سیاسی خارجی دیگر را- با هر سطح از دشمنی- نمی‌تواند به خیانت متهم کند، بلکه می‌تواند به دشمنی و وقاحت متهم کند.
این یعنی هیچ کشور خارجی به کشور دیگری خیانت نمی‌کند و هیچ رفتاری در سطح بین‌الملل مصداق خیانت نیست؟ نه این چنین نیست. در مواردی اندک اگر رابطه دو کشور استراتژیک باشد و آن شریک استراتژیک باشند و در یک موضع مشخص قول و قراری داشته باشند و رفتاری خلاف از یکی از طرفین سربزند آن وقت می‌توان از خیانت سخن گفت.
آیا روابط ما با روسیه و چین استراتژیک و عمیق است؟ برخی تحلیلگران سیاست خارجی و مقامات ایران به خاطر مواضع به اصطلاح ضدآمریکایی و چیزهایی مثل قرارداد ۲۵ ساله با چین و ۲۰ ساله با روسیه گمان می‌کنند روابط ما با این دو کشور استراتژیک است، اما به نظر نمی‌رسد چنین باشد. روابط ما هیچ شباهتی به روابط آمریکا و اسرائیل یا عربستان و بحرین ندارد. حتی در این موارد هم اقدامی مثل عدم حمایت دولت اوباما از شهرک‌سازی نتایاهو خیانت توصیف نشد. در رابطه چین و روسیه نیز – که بارها از رابطه با ایران عمیق‌تر است- چین حمایت محدودی از حمله روسیه به اوکراین کرد و چندان در ارسال تسلیحات نظامی فعال نبود و به خیانت نیز متهم نشد.
واقعیت این است که چین و روسیه به همان دلیلی از مواضع امارات حمایت می‌کنند که با ایران در تحریم ارتباط دارند؛ منافع ملی. امارات متحده عربی جذاب‌ترین بازار اقتصادی خاورمیانه در سال‌های اخیر، یکی از مقاصد اصلی ثروتمندان جهان، یکی از مهم‌ترین هاب‌های تکنولوژی خاورمیانه و یکی از مهم‌ترین شرکای هر دو کشور است پس نه تنها از ادعای این کشور بر جزایر سه‌گانه حمایت خواهد شد بلکه مانند آمریکا، فرانسه، انگلیس و کشورهای دیگری در دنیا خلیج فارس را به دروغ خلیج عربی می‌خوانند.
راه حل چیست؟ قوی شدن ایران و گره زدن منافع ملی این کشورها به خود و تنگ کردن میدان‌های این چنینی بر امارات و دیگر کشورهای عربی مدعی.
نظرات