سلام نو _ سرویس گردشگری: زیارتگاه چک چک اردکان که آن را با نام‌های دیگری همچون زیارتگاه چک چکو و زیارتگاه پیر سبز نیز می‌شناسند از عبادتگاه‌های زرتشتیان شهر یزد است. مراسم زرتشتیان در چک چک با آداب خاصی برگزار می‌شود.
مکان مقدس و مهم زرتشتیان
چک چک، چک چکو یا پیر سبز نام زیارتگاهی در نزدیکی اردکان استان یزد است که همه زرتشتیان در سراسر جهان، آن را مقدس می‌شمارند و برایش اهمیت زیادی قائلند. آن‌ها با تمام وجود، عاشق این زیارتگاه هستند و آن را نماد وحدت و هم‌گرایی جامعه زرتشتیان می‌دانند. در کنار اهمیت دینی این محل، وجود آب و درختان سرسبز نیز یکی از عواملی است که آن را از سایر زیارتگاه‌های زرتشتی در یزد متمایز می‌سازد. اتاقک‌های بی‌آلایش و ساده این زیارتگاه که برای زائران زرتشتی تدارک دیده شده‌اند، نیز از جاذبه‌های آن هستند. اتاقک‌هایی که تاریخ قدیمی‌ترین آن‌ها به دوره ناصرالدین شاه قاجار باز می‌گردد.
هنوز هم کارشناسان مذهبی و تاریخی درباره چگونگی به وجود آمدن این مکان مقدس اتفاق نظر ندارند. گویی این زیارتگاه همچون رازی سر به مهر در قلب یک کوه قرار گرفته و فقط اعجاز خلقت را به رخ رهگذران می‌کشد.
زیارتگاه چک چک در ۲۴ تا ۲۸ خردادماه (روز اشتاد تا انارام بر اساس تقویم زرتشتی) یکی از مهم‌ترین آئین‌های زرتشتی را میزبانی می‌کند. زرتشتیان در این ۵ روز در این مکان گردهم می‌آیند تا هم‌کیشان خود را ببینند و از احوالات و مشکلات آن‌ها جویا شوند. آن‌ها در این روزها سرودهای شاد می‌خوانند و به نیایش و دعا می‌پردازند. در دعاهایشان از فرد یا افرادی یاد می‌کنند که برای حفظ شرافت و پاکدامنی خود در برابر دشمن ایستاده و با کمک اهورایی (خداوندی)، اهورا از دست دشمنان به لابه‌لای کوه‌ها پناه برده‌اند.
مراسم گوناگون زرتشتیان مانند نیایش همگانی، گهنبار خوانی، سدره پوشی ،نذورات، نامزدی و غیره نیز در همین زیارتگاه برگزار می‌شود. در کنار نیایش، آن‌ها از فضای زیبا و تماشایی این مکان نیز لذت می‌برند و پس از چند روز با دلی سبک و شاد زیارتگاه را ترک می‌کنند. شکوه این مراسم به حدی است که برخی به آن لقب حج زرتشتیان را داده‌اند.
روایتی از چک چک در یزد
در مهرماه هر سال نیز مراسم باشکوه دیگری برگزار می‌شود و به مناسبت فرا رسیدن جشن مهرگان صدای شادی در این مکان مقدس می‌پیچد.
زیارتگاه چک چک در دامنه کوه قرار گرفته است و به همین دلیل از سطح زمین ارتفاع دارد. شما برای رسیدن به محل اصلی نیایشگاه، باید تعداد زیادی پله را پشت سر بگذارید که خود بخشی از مناسک این مکان به شمار می‌رود. محل اصلی نیایشگاه، تقریبا غاری در دل کوه است که محل نیایش‌ها و آیین‌های دینی است. همچنین فضایی پدید آمده است تا گردشگران و بازدیدکنندگان غیرزرتشتی هم بتوانند از این مکان بازدید کنند. این فضا با یک در برنزی با نقش سربازان هخامنشی مشخص است. کف این غار سرامیک شده است و دیواره‌های آن با دود شمعی که زیارت‌کنندگان روشن کرده‌اند به سیاهی می‌زند. قطرات آب که همان چک چک مشهور را پدید می‌آورند هم از سقف غار به پایین می‌افتد.
در بخش‌های پیرامونی مجموعه، شماری فضای پلکانی و اتاقک‌هایی معروف به «خیله» وجود دارد که برای اقامت موقت و استراحت زیارت‌کنندگان ساخته شده است. هر کدام از این خیله‌ها با خیراندیشی زرتشتیان منطقه‌ای از یزد در چند سده اخیر ساخته شده است.
نام چک چک یا چک چکو chak chak، از دید زبان شناسی یک «نام آوا» است. یعنی اسمی که بر اساس صوت و صدای خاصی پدید آمده است. نام چک چک به دلیل شنیده شنیدن صدای چک چک قطرات آب که در محیط سربسته و غارگونه نیایشگاه شنیده می‌شود بر این مکان گذاشته شده است. به دلایل زمین شناختی، چون یزد در چند میلیون سال پیش بخشی از یک دریای بزرگ بوده است، سنگ ها و کوه های آن رسوبی است. در نتیجه با گذر آب، فرسایش می‌یابد. کوهی هم که زیارتگاه چک چک در آن قرار گرفته است، در اثر گذر آبراهه‌های زیرزمینی و تراوش آن از میان سنگ‌های آهکی کوه، قطرات آب از فراز تالار نیایشگاه به درون حوضچه‌ای ریخته و جمع می‌شود. همین آب موجب سرسبزی و رویش درختان در محیط این نیایشگاه شده است و نام سبز، اشاره به همین موقعیت طبیعی دارد.
در محیط پیر سبز به جز درختچه‌های مناطق کویری و کوهستانی، درختان سرو که جایگاه مقدسی در دین زرتشتی هم دارند رویانیده شده‌اند.
درِ زیارتگاه در همه فصول سال به روی علاقه‌مندان و زائران باز است اما به دلیل موقعیت کویری بهتر است ماه‌های فروردین، اردیبهشت، مهر و آبان به دیدن آن بروید چرا که در ماه‌های خرداد، تیر، مرداد و شهریور گرمای هوا ممکن است مشکلاتی را برای شما ایجاد کند.
دسترسی: برای رفتن به زیارتگاه می‌توان از یزد، میبد یا اردکان راهی آن شد که همه آن‌ها دارای جاده دوطرفه آسفالت هستند.
اگر وسیله شخصی ندارید می‌توانید از یزد، میبد یا اردکان خودرو کرایه تهیه کنید و خودتان را به زیارتگاه برسانید.
استان یزد، ۴۳ کیلومتری شرق اردکان، در میان کوه‌های انجیر
نظر شما