سلام نو _ سرویس گردشگری: کاخ اردشیر بابکان عمارتی زیبا و تحسین‌برانگیز مربوط به دوره ساسانیان است که می‌توان از آن به‌عنوان یکی از آثار مهم ایران پیش از اسلام یاد کرد. ساخت این کاخ را به اردشیر بابکان نسبت دهند و از آن با نام آتشکده فیروزآباد نیز یاد می‌کنند.
گنبد برای اولین بار در آن زمان، در این کاخ اجرا شد و از این منظر کاخ اردشیر بابکان پیش‌رو محسوب می‌شود. چشمه‌ای نیز بیرون از کاخ می‌جوشد که منجر به ایجاد استخری طبیعی شده است و چشم‌اندازی جالب را پیش چشم گردشگران می‌گذارد.
هرچند بنا از استحکام قابل‌توجهی برخوردار بوده است، آذرماه ۱۳۹۹ به‌دلیل جاری شدن سیل در منطقه، کاخ در معرض آب‌گرفتگی قرار گرفت و متاسفانه بخشی از حصارهای اصلی تخریب شدند.
آتشکده فیروزآباد در ۱۵ دی‌ماه سال ۱۳۱۰ با شماره ۸۹ به ثبت ملی رسید. این بنا به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از چشم‌انداز باستان‌شناسی ساسانی منطقه فارس، در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده است.
آشنایی با کاخ اردشیر بابکان
یکی از ارزشمندترین آثار باستانی به جا مانده از دوران حکومت ساسانیان، کاخ اردشیر بابکان در شهرستان فیروز آباد استان فارس است که با معماری و ساختار منحصر به فردش توجه گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است.
کاخ اردشیر بابکان که مهم ترین اثر تاریخی فیروز آباد است، در سه کیلومتری فیروز آباد قرار دارد. این کاخ تاریخی که اخیرا نامش در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفته و ثبت شده است، در سال ۱۳۱۰ نیز در فهرست آثار تاریخی کشور ثبت شده است.
بنابر گفته ها، کاخ اردشیر بابکان در گذشته به عنوان کاخ کاربرد نداشته و به عنوان آتشکده یاد می شده است. زیرا به اعتقاد گذشتگان هر بنای مهم ساخته شده در کنار آب، محل پرستش الهه آب (آناهیتا) می باشد. اما با این حال برخی اسناد بر کاخ بودن این بنا تأکید دارند.
بنابر گفته های استاد پیرنیا، که یکی از معروف ترین باستان شناسان کشور هستند، باستان شناسان غربی در حال تلاش برای معرفی این بنا به عنوان کاخ هستند و این در حالی است که استاد پیرنیا این نظریه را رد کرده و معتقد است این بنا فضا و مشخصه های یک کاخ را دارا نیست.
همچنین، یکی از دلایل این که کاخ اردشیر بابکان را "آتشکده فیروز آباد" می نامند، این است که این کاخ در کنار چشمه " قمپ آتشکده" واقع شده است. به هر حال، این کاخ آتشکده فیروز آباد و بزرگ ترین آتشکده استان فارس نامیده می شود و در متون و اسناد گذشتگان نیز به عنوان آتشکده اعظم شناخته و معرفی شده است.
به اعتقاد برخی باستان شناسان کاخ اردشیر بابکان پایتخت جمشید بوده است، زیرا در گذشته اردشیر بابکان، بنیان گذار سلسله ساسانی در این کاخ اقامت رسمی داشته و تخت گزیده بود.
کاخ اردشیر بابکان، تماشایی و جالب
یکی از آثار تاریخی بسیار ارزشمند که از دوران ساسانیان برجای مانده، کاخ اردشیر بابکان در شهرستان فیروز آباد استان فارس است که دارای ساختار و معماری فوق العاده و توجه گردشگران و علاقمندان داخلی و خارجی را به خود جلب کرده است.
می توان گفت کاخ اردشیر بابکان یکی از مهم ترین آثار تاریخی در فیروز آباد، در سه کیلومتری فیروزآباد، است، این کاخ باستانی اخیرا در فهرست میراث جهانی نامش ثبت شده، و همچنین در سال ۱۳۱۰ در فهرست آثار تاریخی کشور نیز نام این بنا به ثبت رسیده است.
در گذشته بنا به گفته افراد کاخ اردشیر بابکان به عنوان کاخ کاربرد نداشته و از آن با عنوان آتشکده نام برده می شده چرا که بنابر اعتقاد اهالی گذشته هر بنای تاریخی و مهم که در کنار آب ساخته می شد، محل پرستش الهه آب( آناهیتا) بوده است.
اما با این حال برخی اسناد و مدارک دال بر کاخ بودن بنا وجود دارد. بنابر گفته استاد پیرنیا، که در حال حاضر یکی از معروف ترین باستان شناسان در کشورمان هستند، باستان شناسان غربی در تلاش اند که این بنا را به عنوان کاخ معرفی کنند این در حالی است که استاد پیرنیا کاملا آن را رد می کند و بر این عقیده است که این بنا، فضا و مشخصه های کاخ را دارا نیست.
علاوه بر این یکی از دلایل مهمی که کاخ اردشیر بابکان با نام «آتشکده فیروزآباد» شناخته می شود نیز این است که این کاخ در کنار چشمه «قمپ آتشکده» قرار گرفته است.
در هر صورت این کاخ، آتشکده فیروزآباد و یکی از آتشکده های بزرگ در استان فارس محسوب می شود و در اسناد و متون گذشتگان به عنوان آتشکده اعظم از آن یاد می شود، برخی از باستان شناسان بر این باورند که کاخ اردشیر بابکان در گذشته پایتخت جمشید بوده، چرا که در زمان گذشته اردشیر بابکان، سلسه ساسانی را بنیان گذاری کرد و در این کاخ اقامت رسمی داشته است.
در گذشته فیروز آباد را با نام «شهر گور» می شناختند و شهری بزرگ و دارای حصارهای عظیم بوده که در مقایسه با زمین های اطراف نسبتا در گودی واقع شده بود، در زمان حمله وقتی که اسکندر دید به سرزمین پارس و به حصار شهر نمی تواند دسترسی یابد، مسیر آب رودخانه ای را که از کوه جریان داشت را به سمت شهر تغییر داد و به این روش شهر تبدیل به یک دریاچه شد، این دریاچه ایجاد شده تا قرن ها بعد باقی ماند تا این که اردشیر با تمهیداتی که اندیشیده بود اقدام به تخلیه دریاچه کرد و به جای گور شهر، شهری جدید را بنا نهاد.
شهری که اردشیر بنا کرد شهر «اردشیر خوره» نام گرفت. اما متاسفانه زمانی که اعراب به ایران حمله کردند شهر اردشیر خوره به طور کلی ویران شد، حاکم شهر که فردی به نام عضدالدوله دیلمی نام داشت بر اعراب مسلط شد و در راه آبادانی شهر قدم برداشت، بعد از تمام این اتفاقا شهر فیروزآباد نام گرفت، در دوران ساسانیان یکی از بناهای مهمی که ساخته شد کاخ اردشیر بابکان است و دارای قدمتی ۱۸۰۰ ساله است.
نظر شما