سلام نو _ سرویس گردشگری: خانه موزهی مقدم یکی از مهمترین خانه های تاریخی تهران است که با عنوان خانهی احتسابالملک نیز شناخته میشود. این خانه در ابتدا عمارتی اعیانی و مجلل بوده است که خاندان محمد تقی خان احتسابالملک از معروفترین درباریان قاجار و شهردار وقت تهران در آن سکونت داشتهاند.
پس از درگذشت احتسابالملک این خانه به فرزند وی دکتر محسن مقدم، استاد باستانشناسی دانشگاه تهران، میرسد. دکتر مقدم در کنار همسر خود این خانهی زیبا را به موزهی اسناد و صنایع دستی ایران تبدیل کرده و در سال ۱۳۵۱ به دانشگاه تهران تقدیم میکند.
مجموعهی نفیس و ارزشمندی از سفالینه، میناکاری، کاشیکاری، پارچه و مسکوکات ایرانی در این خانه موزه نگهداری میشود. خانه ی مقدم در سال ۱۳۷۹ بعنوان اثر ملی ثبت شده است.
سیر تاریخی خانه مقدم
خانه مقدم از جمله خانههای مجلل دوران قاجار است که به یکی از درباریان آن زمان به نام محمدتقیخان احتسابالملک تعلق داشت. وی از صاحبمنصبان مشهور دربار قاجاریان بود و مقامهایی نظیر رئیس اداره احتسابیه تهران و وزیر مختار ایران در برن سوئیس را بر عهده داشت.
احتسابالملک دو پسر به نامهای حسن و محسن داشت که برای ادامه تحصیل به اروپا رفتند. حسن که در فعالیتهای ادبی، سیاسی و اجتماعی حضور فعالی داشت در جوانی فوت کرد؛ اما محسن، برادر کوچکتر، پس از پایان تحصیلاتش در رشتههای نقاشی، تاریخ هنر و باستانشناسی در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی به ایران بازگشت و همراه همسر ارمنی تبار بلغاری خود، به نام سلما کویومجیان در خانه پدری سکنا گزید.
محسن مقدم و سلما که رییس کتابخانه موزه ملی ایران بود، در کنار فعالیتهای علمی، آثار و اشیاء فراوانی را با هدف حفظ میراث فرهنگی و تاریخی ایران گردآوری کردند.
بسیاری از این اشیا در حین کاوشهای باستانشناسی دکتر مقدم به دست آمدند و بسیاری دیگر را از آثار داخل موزه مقدم از قاچاقچیانی خریداری شدند که میخواستند اشیای عتیقه را از ایران خارج کنند.
همانطور که در قسمتهای مختلف معرفی بخشها اشاره کردیم، محسن مقدم بسیاری از آثار ارزشمند جمعآوری شده مانند کاشی، قطعات سنگی تراشیده شده را با الهام از فضاهای سنتی-تاریخی به نحو چشمگیری در جایجای این عمارت قدیمی نصب کرد و برخی دیگر مانند کلکسیون پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلو نقاشی، مسکوکات، مُهرها و اسناد تاریخی را با نظم و ترتیب خاصی در خانه پدری نگهداری میکرد.
محسن مقدم، در سال ۱۳۵۱، این خانه ارزشمند را به دانشگاه تهران اهدا کرد و در نهایت، با مرگ خودش در سال ۱۳۶۶ و مرگ همسرش در سال ۱۳۶۹، تولیت موزه مقدم در اختیار مستقیم دانشگاه تهران قرار گرفت و به موزه تبدیل شد.
بازدید از خانه مقدم
این خانه در ابتدا محل سکونت یکی از درباریان قاجار به نام محمدتقیخان احتسابالملک بود و بعدها، در اختیار فرزند ایشان، دکتر محسن مقدم قرار گرفت.
دکتر مقدم که تحصیلات عالیهاش را در اروپا به اتمام رسانده بود، با همسر ارمنی تبارش، سلما، در این خانه سکنا گزید و تحولات بزرگی در فضای داخلی آن ایجاد کرد.
او این خانه را به محل نگهداری اشیای قدیمی و کلکسیونی همچون کاشیها و سنگهای باارزش و قدیمی، کلکسیون پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلوهای نقاشی، مسکوکات، مهرها و اسناد تاریخی تبدیل کرد؛ به همین خاطر، امروزه از این مکان با عنوان موزه هم یاد میکنند.
در نهایت هم دکتر مقدم این خانه زیبا را وقف دانشگاه تهران کرد تا نسلهای بعدی بتوانند از این مکان و آثار ارزشمندی که به همت صاحبخانه در آن جمعآوری شدهاند بازدید کنند. در حال حاضر این خانه با وجود معماری و آثار ارزشمندی که داخلش قرار دارد به عنوان یکی از گرانترین خانههای جهان ارزشیابی میشود.
خانه مقدم که مساحتی برابر با ۲۱۱۷ مترمربع دارد، مانند اکثر خانههای اعیانی در ایران، از سه بخش بیرونی، اندرونی و سرایداری تشکیل شده است. در ادامه برایتان توضیح میدهیم که در هرکدام از این بخشها، چه میبینید.
بعد از ورود به بنا، در ابتدا با دالان بزرگی مواجه میشوید که بلیت فروشی، کمدهای نگهداری از وسایل بازدیدکنندگان، تعدادی نقشه تهران در ادوار مختلف تاریخ و حوضچهای فیروزهای رنگ در آن به چشم می خورد.
برای بازدید از این مجموعه زیبا میتوانید تمام ایام هفته به جز دوشنبه از ساعت ۹ صبح تا ۵ عصر مراجعه کنید. همچنین قبل از ورود به خانه مبلغ اندکی هزینه برای بلیط درنظرگرفتهشده، اما ارزش خانه موزه مقدم خیلی بیشتر ازاین حرفها است. زمان پیشنهادی برای خانه موزه مقدم تهران نیز ۱ الی ۳ ساعت پیشنهاد شده است.
تهران شهری است که در هر فصل چهرهی زیبایی دارد، اما به علت شلوغی و ترافیک بهترین زمان برای بازدید از اماکنی که در بخشهای مرکزی و بافت قدیمی شهر تهران در تعطیلات عید نوروز است.
آدرس: تهران، خیابان امام خمینی، بعد از شیخ هادی، جنب بانک ملت، پلاک ۲۵۱
با توجه به اینکه این قسمت از شهر در محدوده طرح ترافیک قرار دارد و پیدا کردن محل پارک هم در اطراف آن چندان آسان نیست، بهتر است برای رسیدن به خانه مقدم از خودروی شخصی خود صرف نظر کنید و از وسایل نقلیه کمک بگیرید.
مترو: ایستگاه مترو حسن آباد در ۵۰۰ متریِ شرق این خانه و ایستگاه مترو دانشگاه امام علی در ۵۰۰ متریِ غرب این مکان قرار دارند. فراموش نکنید هردو این ایستگاه ها در خط آبی مترو هستند.
اتوبوس: در خیابان امام خمینی اتوبوسهای خط جمهوری -بهارستان تردد میکنند و در فاصله کمی از خانه مقدم هم ایستگاههای اتوبوس مربوط به این خط وجود دارند و شما به سادگی میتوانید از آنها برای رسیدن تان به مقصد استفاده کنید.
نظر شما