سلام نو – سرویس گردشگری: در طول تاریخ بشر، اسطوره ها و افسانهها باعث پیدایش مجموعه ای از موجودات شگفت انگیز و مرموز شدهاند. این موجودات اسطوره ای اغلب منعکس کننده باورهای فرهنگی، معنوی و تخیلی جوامع مختلف هستند.
در این مطلب سلام نو ما ما سفری را آغاز خواهیم کرد تا داستانها و اسرار پیرامون پنج موجود اسطورهای باستانی را کشف کنیم؛ از گاوبالدار هخامنشی تا ققنوس یا همان سیمرغ ایرانی!
لاماسو یا گاو بالدار هخامنشی: نگهبانان بین النهرین
لاماسو موجودی آسمانی از اساطیر بین النهرین است که به خاطر نقش محافظتی خود شناخته شده است. این موجودات اغلب به صورت شیرهای باشکوه و بالدار یا گاو نر با سر انسان به تصویر کشیده میشدند. چهره های لاماسو اغلب در ورودی ساختمان ها یا شهرهای مهم قرار می گیرند تا به عنوان ارواح نگهبان عمل کنند. اعتقاد بر این بود که آنها شر را دفع می کنند و برای کسانی که از دروازه ها می گذرند برکت می آورند.
لاماسو نشان دهنده احترام عمیق مردم بین النهرین به خدایان خود و تمایل آنها برای محافظت در برابر نیروهای بدخواه است و آن را به نمادی پایدار از قدرت و محافظت تبدیل می کند.
لامسوها با ورود به فرهنگ ایرانی دیگر خدای بین النهرین نبودند بلکه گاوهای بالدار هخامنشی بودند و نمادی از شکوه و عظمت امپراتوری هخامنشی و نگهبانانی برای حفاظت از کاخها بودند.
شیردال یا گریفین: از شرق تا غرب محبوب معماران
شیردال موجودی از اساطیر یونان و خاورمیانه و ترکیبی از عقاب و شیر است. این جانور باشکوه به دلیل قدرت، شجاعت و بینش دقیق خود مشهور است. شیردال ها اغلب به عنوان محافظ گنج ها دیده می شدند و نماد قدرت، اشرافیت و سلطنت هستند.
تندیسهایی به شکل شیردال در معماری کاربرد بسیاری دارند. شیردال از انگارههای مهم اندیشه و هنر خاور باستان بهشمار میآید. در ابتدا به نظر میرسید آغازین نمونههای این انگاره را مصریان ساختهاند. در صورتی که این نماد آریایی است و در آیین های همچون میترائیسم آمده است و در ایلام و ایران باختری آن را بر دستسازهای هنری خویش نقش کردهاند.
شهباز(عقاب) و شیر هرکدام دارای نیروی رازآمیز و فرمانروای قلمرو خویش بودند. هنگامی که درهم آمیخته میشدند برای نیایشگاهها به نگاهبانی شکستناپذیر بدل میشدند که در هرکدام از فرهنگهای کهن نام و ویژگی متفاوت داشت.
ابوالهول: معمای مصر باستان
اسطوره اودیپ، مخلوطی از انسان و حیوان با پیکری از شیر، مزیّن به بالهای عقاب و دارای سری شبیه سر انسان با پوشش زنان زمان مصر باستان است. این موجود افسانهای کسانی را که موفق به حل معمّای او نمیشدند میکُشت و در نظر مصریان باستان مظهر آفتاب محسوب میشد.
مشهورترین ابوالهول، ابوالهول بزرگ جیزه، بنای عظیمی است که از اهرام محافظت می کند. ماهیت مرموز ابوالهول نه تنها در ظاهر آن بلکه در ارتباط آن با معماها نیز نهفته است.
در اساطیر یونان، ابوالهول برای کسانی که به دنبال ورود به شهر تبس بودند، معمایی را مطرح کرد و کسانی را که قادر به حل آن نبودند، بلعید. داستان ادیپ به طرز معروفی از قهرمانی می گوید که توانست به معمای ابوالهول پاسخ دهد و شهر را از وحشت او نجات دهد. ابوالهول نشان دهنده ماهیت پیچیده و اغلب متناقض وجود انسان و جستجوی او برای دانش است.
کراکن؛ هیولایی در عمق اقیانوس
کراکن، یک هیولای دریایی افسانه ای از فرهنگ عامه اسکاندیناوی است که بعدها در ادبیات رایج شد. کراکن موجودی عظیم است که در تاریک ترین اعماق اقیانوس زندگی می کند. این موجود هیولایی است که اغلب با شاخکهای عظیمی به تصویر کشیده میشود و از آن برای کشیدن کل کشتیها و ملوانان به ورطه اقیانوس استفاده میشود.
به نظر میرسد این موجود افسانهای سرچشمه گرفته شده از ماهی مرکب غول پیکری باشد که بین ۱۳ تا ۱۵ متر رشد میکند. این ماهی با لوایاتان ترکیب شده و کراکن را خلق کرده است.
کراکن نماد ماهیت مرموز و خائنانه اعماق دریا است که مجسم کننده شیفتگی بشر به ناشناخته ها است. تخیل دریانوردان و نویسندگان بیشماری از جمله ژول ورن در « بیست هزار فرسنگ زیر دریا» را به خود جلب کرده است. افسانه کراکن به عنوان یادآوری اسرار گسترده و کشف نشده ای است که در زیر سطح جهان ما نهفته است.
ققنوس و سیمرغ: پرندگان جاودانگی و خرد
ققنوس پرندهای باشکوه از اساطیر یونانی، مصری، ایرانی و هندی است که نمادی از تجدید، تولد دوباره و جاودانگی است. گفته میشود که این پرنده افسانهای پس از مرگ در شعلههای آتش میسوزد و به خاکستر تبدیل میشود، اما از خاکستر خود دوباره متولد میگردد. چرخه ابدی زندگی و مرگ ققنوس آن را به نمادی قدرتمند از دگرگونی و بازسازی تبدیل می کند. ایده ققنوس الهامبخش فرهنگهای بیشماری بوده و همچنان نماد امید و تجدید حیات در مواجهه با ناملایمات است.
سیمرغ اما پرندهای تماما ایرانی است و در ریشه در باورهای زرتشتی دارد. این پرنده تصویر الهیتر از ققنوس و مثل او در آتش خود نمیسوزد و بیشتر نماد خرد است تا جاودانگی.
داستانی ادامهدار
موجودات اسطورهای قرنهاست که در ملیلههای غنی فرهنگ و تخیل بشر بافته شدهاند. آنها نمایانگر شیفتگی جمعی ما به امور عرفانی، ناشناخته و خارق العاده هستند. این موجودات همچنان ذهن ما را به تسخیر خود در می آورند و به تفسیر جهان کمک میکنند.
نظر شما