سلام نو _ سرویس گردشگری: یکی از جاذبه های تاریخی و زیبای یزد مجموعه خان است؛ مجموعه ای به یادگار مانده از دوره قاجار که شامل بازار، حمام و میدان خان می شود.
این مجموعه زیبا که با ورودی های کوچک و بزرگ به هم وصل می شود توسط میرزا تقی خان بافقی سر سلسله خوانین یزد ساخته شده است.
وی از جمله برجسته ترین کسانی است که برای دفاع از زادگاهش جنگاوری های بزرگی کرده است.
حمام خان با شیوه معماری اسلامی در حوالی سال ۱۲۱۲ هجری با مساحت ۱۱۷۰ متر مربع ساخته شد و از بخش هایی مثل خزینه، شاه نشین، سربینه و... تشکیل شده است و امروزه به عنوان رستوران سنتی از آن بهره گرفته می شود.
آدرس حمام خان یزد
یکی از اماکنی که در سرزمین ما از نظر معماری و تاریخی مورد توجه و دارای اهمیت است حمام های سنتی هستند که در نقاط گوناگون کشورمان وجود دارند و در حال حاضر تغییر کاربری داده و به موزه تبدیل شده اند بعضی از این حمام ها رستوران شده و بعضی هم متاسفانه در طی زمان تخریب شده و از بین رفته اند.
یکی از این حمام ها حمام خان یزد است که حوادث طبیعی روزگار تا امروز به این اثر تاریخی آسیبی نرسانده و امروز به یک مکان دیدنی برای ما تبدیل شده است.
حدود ۲۰۰ سال پیش در مجموعه بازار خان مکانی بود که به آن گرمابه ی نور می گفتند.
این مکان امروزه به یک رستوران تبدیل شده و مردم به جای آن که در آن به نظافت جسم بپردازند دقایقی را به نوشیدن چای و خوردن غذا در آن مکان صرف می کنند.
حمام خان که از جاهای دیدنی استان یزد است، در خیابان قیام شهر یزد، جنب مسجد ملا اسماعیل قرار دارد.
- آدرس: استان یزد، شهر یزد، خیابان قیام، میدان خان، جنب مسجد ملا اسماعیل
- مسیر اول: اگر بخواهید از طریق میدان خان به حمام برسید، باید از تقاطع جنوبی خیابان امام خمینی (ره) وارد بازار مسگرها شوید و بعد از پشت سر گذاشتن بازار، به میدان خان بروید. در انتهای میدان به کوچه‌ای می‌رسید که حمام در سمت چپ آن قرار دارد.
- مسیر دوم: می‌توانید از سمت خیابان قیام وارد شوید و سراغ مسجد ملا اسماعیل را بگیرید که حمام در نزدیکی آن واقع شده است.
- مسیر سوم: ابتدا وارد میدان خان و سپس بازارچه کاشی‌گری شوید. بعد از آن می‌توانید قسمت‌های مسکونی اطراف حمام خان یزد را مشاهده کنید.
ساخت حمام خان یزد
سبک معماری این حمام که در عین سادگی زیبایی خاص خود را دارد به گونه ای است توجه هر گردشگری را به خود جلب می کند و مورد توجه کارشناسان میراث تاریخی و فرهنگی است. این حمام طوری ساخته شده که همه ی مردم در گذشته توان استفاده از آن را داشته باشند.
و قشر ضعیف و کم درآمد جامعه هم بتوانند به این حمام بیایند و از آن استفاده کنند. حمام خان یزد هم مثل خیلی از اماکن در گذشته فقط یک کاربرد نداشته بلکه مثل دیگر حمام‌ها و مکان های قدیمی مکانی بوده که مردم از آمدن به آنجا مقاصد گوناگونی داشتند مثل دیدن همدیگر و گفتگو و تبادل نظر، پر کردن اوقات فراغت، گفتگو و تبادل نظر، رفع خستگی، جمع شدن دوستان و بیان مشکلات و پیدا کردن راه حل برای مسائل و مشکلات زندگیشان و در برخی موارد هم راز و نیاز و عبادت کردن که به تنهایی یا با دوستان و آشنایانش به این منظورها به این حمام می آمدند.
این حمام دارای یک دالان است همچنین سربینه ای دارد که این سربینه فضایی است که از نظر تزئینات و مساحت نسبت به جاهای دیگر حمام برجسته تر است و در آن سکوهایی برای نشستن، رختکن و جاکفشی در نظر گرفته شده است.
مهمترین کاربرد این مکان در حقیقت این است که اینجا فضایی بوده که مردم برای پوشیدن لباس و آمادگی برای رفتن به گرم خانه که محل شستشو و نظافت بدن است از آن استفاده می کردند.
در قسمت سربینه ی حمام خان یزد نورگیر زیبایی دارد که این نورگیر در داخل گنبدش ایجاد شده است و تامین کننده نور حمام در طی روز بوده است.
اما دیوارهای داخلی سربینه هم جالب توجه است. این دیوارها با نقاشی های زیبایی تزیین شده و در حال حاضر قسمت کمی از این نقاشی ها دیده می شود و بخش زیادی از آن از بین رفته است.
فضای میان سربینه و گرم خانه را در گذشته میان در می گفتند. گرمخانه هم فضایی مثل سربینه داشت و چهار ستون در وسط داشت و ستون هایی هم در کنار تعبیه شده و همچنین سقف ها به شکل گنبد است.
حمام خان به دستور محمدتقی خان بافقی، حاکم یزد، ساخته شد. محمدتقی خان سرسلسله خاندانی مشهور به خوانین یزد بود که در سال ۱۱۶۱ هجری قمری به حکمرانی رسید.
جنس دیوارهای حمام از سنگ یا آجر با اندود شفته آهک است. به‌طور کلی برای ساخت شالوده، کف‌سازی، قرنیزها، حوض‌ها و قرینه‌ها از سنگ استفاده شده است. همچنین ستون‌ها، دیوارسازی، جرزها و تیغه‌های سقف با آجر ساخته شده‌اند. خشت نیز در ساخت دیوارها، سقف فضای پشتیبانی، گاورو و طویله به چشم می‌خورد.
نظر شما