سلام نو _ سرویس گردشگری: خانه تقدیری یا تقدیریان که به‌عنوان گنجینه قنات اردکان نیز شناخته می‌شود، از آثار دوره قاجار و متعلق به یکی از تجار اردکان با نام تقدیری بوده است.
این خانه به سبک خانه‌های چهار وجهی یزدی بنا شده و دارای یک حیاط مرکزی است که اتاق‌های خانه دور آن قرار گرفته‌اند.
خانه تقدیری اردکان در تاریخ ۲۷ دی‌ماه سال ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ۲۱۸۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آشنایی با خانه تقدیری اردکان
خانه تقدیری اردکان از آثار مهم تاریخی و معماری این شهر است که در خیابان حائری قرار دارد.
اگر با وسیله نقلیه شخصی تردد می‌کنید، ابتدا از خیابان امام خمینی (ره) به بلوار آیت‌الله خامنه‌ای بروید و سپس وارد خیابان آیت‌الله فکور شوید.
این خیابان با خیابان حائری تقاطع دارد. خانه تقدیری اردکان در سمت چپ خیابان حائری است.
- آدرس: استان یزد، اردکان، بلوار آیت‌الله خامنه‌ای، خیابان حائری
خانه تقدیری اردکان از زیباترین خانه‌های تاریخی ایران است که با معماری منحصربه‌فرد خود یکی از بهترین دیدنی‌های شهر اردکان به حساب می‌آید.
این خانه متعلق به تاجری اردکانی به نام تقدیری بود که آن را برای استفاده شخصی بنا کرد و حدود ۱۰۰ سال در اختیار این خانواده و نوادگان مرحوم تقدیری قرار داشت.
پنجره‌های پنج‌دری و سه‌دری با شیشه‌های رنگی، حیاط کوچک با حوض فیروزه‌ای، ایوان‌ها، سرسراها و راهروهای طویل، همه و همه می‌تواند لحظاتی شما را از دنیای پرهیاهوی امروزی به روزهای آرام و شیرین کودکی ببرند.
خانه تقدیری در تاریخ ۲۷ دی ماه سال ۱۳۷۷ هجری شمسی با شماره ثبت ۲۱۸۶ در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفت. هم‌اکنون اداره میراث فرهنگی و گردشگری شهر اردکان در این خانه مستقر است.
خانه تقدیری را گنجینه قنات اردکان نیز می‌شناسند.
دلیل این نامگذاری وجود ابزارها و تجهیزات حفاری و مسیریابی در عملیات حفر قنات در این مکان است.
در بخش‌های مختلف حیاط این خانه لوازمی همچون چرخ چاه، طناب، دلو، کلنگ، بیلچه و چراغ چاه به چشم می‌خورد.
علاوه بر این، اطلاعاتی در طول بازدید به شما داده می‌شود تا با مراحل حفر قنات و جایگاه قنات در توسعه شهرها و روستاهای کویری آشنا شوید.
در بخش جنوبی خانه تقدیری و کنار اتاق‌های تابستان‌نشین، بادگیر زیبا و بلند خانه قرار دارد که برای تعدیل هوای اتاق‌ها به کار می‌رود.
از جذاب‌ترین و خلاق‌ترین اقدامات مردم سختکوش کویر برای مبارزه با گرمای سوزان، استفاده از بادگیر در معماری خانه‌ها بوده است.
این بادگیر در اتاقی تعبیه شده است که در انتهای آن منفذی وجود دارد تا باد از طریق این منفذ به‌سمت پایاب برود و با خنکای آب درآمیزد و هوای خانه را مطبوع و دلچسب کند.
با توجه به اینکه در فصل زمستان هوا به‌شدت خشک و سرد می‌شود، بادگیر با عبور هوای مرطوب، رطوبت خانه را حفظ می‌کرد. ازاین‌رو علاوه بر تابستان، بادگیر در زمستان نیز کاربرد داشت.
از دیگر ویژگی‌های معماری این خانه تالاری بزرگ در زیرزمین است که با قدم گذاشتن در آن متوجه خنکی و رطوبت دلنشین فضای آن می‌شوید. از این بخش از خانه در ماه‌های گرم سال استفاده می‌شد.
- امکان بازدید از پایاب و سرداب این خانه میسر است.
- اردکان تابستان‌هایی بسیار گرم و طاقت‌فرسا دارد و در نتیجه بهترین زمان سفر به این شهر و بازدید از خانه تقدیری در فصول پاییز و بهار است.
معماری جالب خانه تقدیری اردکان
در سفر به استان یزد می‌توانید به شهر زیبای اردکان بروید و از یکی از شاهکارهای معماری کویری بازدید کنید.
خانه تقدیری اردکان یکی از زیباترین دیدنی های اردکان است که قدمت به آن دوران حکومت قاجار برمی‌گردد.
معماری در ایران و البته در همه جای دنیا، تحت تأثیر شاخص‌ها و اقلیم هر منطقه قرار می‌گیرد.
در نواحی خشک و کویری ایران نیز متناسب با آب و هوا خانه‌ها معماری خاص خود را دارند.
خانه تقدیری اردکان نیز از این قاعده مستثنی نیست. این خانه متعلق به یک تاجر اردکانی به نام تقدیری بوده است و در خیابان حائری، در بافت قدیمی و سنتی شهر قرار دارد.
همچون اکثر خانه‌های کویری، خانه تقدیری اردکان نیز از خشت و گل و آجر ساخته شده است. پلان این خانه ۴ ضلعی است که حیاط و حوض در وسط آن قرار دارد.
این خانه جزء خانه‌های اعیانی به شمار می‌رود و از دو بخش ارباب نشین و رعیت نشین تشکیل شده است.
اتاق‌های خانه تقدیری رو به حیاط باز می‌شوند تا ساکنین خانه از سرما و طوفان شن در امان بمانند. از طرح پنج‌دری و سه‌دری که از شاخصه‌های معماری سنتی ایران است، در خانه تقدیری اردکان استفاده شده است.
پنج‌دری‌ها در واقع اتاق‌های بزرگ خانه محسوب می‌شوند که ۵ پنجره به هم پیوسته دارد و اتاق‌های خواب نیز به صورت سه‌دری طراحی شده‌اند.
گذر نور خورشید از شیشه‌های رنگارنگ اتاق پنج‌دری فضایی روح‌نواز در داخل خانه تقدیری ایجاد می‌کند که زیبایی خانه دوچندان می‌شود.
برای ورود به اتاق‌ها راهروهایی در گوشه‌های خانه در نظر گرفته شده است و یک آشپزخانه مشترک نیز برای استفاده بخش ارباب نشین و رعیت نشین در این خانه وجود دارد.
بادگیر زیبایی نیز در بخش جنوبی خانه تقدیری قرار دارد که به اتاق‌های خانه متصل است.
نظر شما