بازدید از برج ارغونشاه کلات نادری را از دست ندهید

سلام نو _ سرویس گردشگری: برج ارغونشاه در محلی به نام دربند در قسمت غربی شهر کلات واقع شده.

این برج که در حدود ۲۰۰ متری کتیبه نادری قرار گرفته، ارتفاع آن از رودخانه بالغ بر ۴۰ متره. ارتفاع خود برج ۸ تا ۹ متره، که بر فراز کوهی قرار گرفته و ازش می شه به تمام دره ای که به دروازه ی غربی کلات منتهی می شه، اشراف کامل داشت.

با کمک برج های چندگانه که پیش قراول به حساب میان، این دروازه محافظت می شد و ورود و خروج به کلات از این طریق کنترل می شده.

قدمت آن تقریبا به قرن هفتم هجری و به دوره ایلخانان مغول بر می گرده. بنای برج ارغونشاه از نظر شکل کلی و تزیینات آجرکاری روی آن به برج های ارگ کریم خانی در شیراز شباهت داره.

تمامی نمای برج از آجر بنا شده و در فواصل مختلف و به کمک آجر کاری های جالب نقش های هندسی به کار بردن، شکل هندسی بنا به صورت استوانه ایه، تعمیراتی که در این بنا صورت گرفته به دوران نادر و حکومت قاجار برمی گرده که در آن زمان به دلیل اهمیت بالای این نقطه برای دیده بانی نسبت به تعمیر و مرمت آن اقدام شده.

آشنایی با برج ارغونشاه کلات نادری

در گذشته کلات دو دروازه ورودی داشته است که یکی به خارج از ایران و دیگری به داخل ایران راه داشته است. برج ارغونشاه یا دربند کلات یکی از این ۲ دروازه است که تونل ورودی شهر از سمت مشهد است و قدمت آن به قرن هفت هجری برمی گردد.

دربند ارغونشاه یا دروازه ارغونشاه ارتفاعی حدود ۸-۹ متر دارد و به دوره ایلخانان مغول تعلق دارد که در دویست متری کتیبه نادری واقع شده است و ارتفاعی بیش از چهل متر از بستر رودخانه دارد.

این برج بر روی کوهی بنا شده و به دروازه ورودی کلات مشرف می باشد و از طریق آن ورود و خروج به کلات کنترل می شده است.

نمای برج آجری است و به شکل استوانه می باشد که به کمک آجر بر روی آن نقش های هندسی زیبا ایجاد کرده اند.

این برج بار دیگر در دوران نادر افشار بازسازی و مرمت شده است و یکی از جاذبه های گردشگری این منطقه به شمار می رود و از نظر تزیینات ظاهری به برج های ارگ کریم خان شیراز شبیه است.

کتیبه نادری در سمت راست این بنا قرار گرفته است که در ارتفاع ۱۵ متری از سمت زمین قرار دارد.

برج ارغونشاه (ارغوانشاه) در محلی به نام دربند در قسمت غربی شهر کلات واقع شده است.

این برج به منظور نگهبانی بنا شده و به تمام دره غربی، که به دروازه ورودی شهر کلات منتهی میشده است، اشراف دارد. شهر کلات نادر با توجه به این که در میان کوه قرار گرفته است، به سرزمین دژهای نفوذ ناپذیر یا دژ خدای آفرین شهرت دارد.

این شهر در دل خود لایه های تمدنی بسیاری از دوران تاریخ پیش از اسلام تا دوران معاصر را جای داده اما دوره اوج شکوفایی این شهر در زمان نارشاه افشار بوده است. قدمت برج ارغونشاه به قرن هفتم هجری و به دوره ایلخانیان مغول باز می گردد.

در آن زمان، هنگامی که نادرشاه افشار در خراسان به حکومت رسید، ایران از ضعف حکومت مرکزی رنج میبرد. اما نادر شاه نه‌ تنها این اتحاد را برای ایرانیان به ارمغان آورد، بلکه مهاجمان ایران را نیز به عقب راند و کشورگشایی را تا هندوستان ادامه داد.

در این میان شهر کلات به عنوان پایگاهی نظامی و دژی نفوذ ناپذیر برای نادر شاه بسیار با اهمیت بود. این بنای تاریخی به سبب اهمیت تاریخی خود و همچنین معماری زیبایی که دارد در لیست آثار ملی جای گرفته است.

ویژگی‌های جالب برج ارغونشاه

بنای برج ارغونشاه به شکل یک استوانه است و از نظر شکل کلی و تزئینات آجرکاری روی آن به برج های ارگ کریم خانی در شیراز شباهت دارد.

تمامی نمای برج از آجر بنا و برای تزئین بنا نقوش هندسی زیبایی به کمک آجرچینی بر روی آن ایجاد شده است.

برج ارغونشاه در ارتفاع ۴۰ متری از بستر رودخانه در دل کوه بنا شده و ارتفاع خود برج ۸ الی ۹ متر است. کتیبه نادری که در وصف قدرت و عظمت نادر شاه نوشته شده است نیز در سمت راست برج ارغونشاه دیده می شود.

کتیبه نادری

کتیبه نادری سنگ نوشته ای ست که به زبان ترکی و در مدح نادر شاه حکاکی شده است.

این کتیبه در مدخل دربند ارغوان شاه، واقع شده است. اشعار کتیبه نادری شامل ۲۴ بیت است که توسط گلبن افشار، شاعر دربار افشاریه، به دستور نادر شاه در مدح وی سروده شده اند

ساخت این کتیبه دو سال (۱۱۵۵-۱۱۵۷ ه.ش) زمان برده و احتمالا با فوت نادر شاه ادامه کار آن متوقف شده است.

این کتیبه که بیانگر بزرگی و عظمت سلطنت نادر شاه است با یاد و نام خدا شروع می شود و در ادامه به مدح نادر می پردازد.