سلام نو _ سرویس گردشگری: آسیاب های بادی یا آسباد ها یکی از نمونه هایی است که گویای این است که بشر خودش را با شرایط محیطی خود وفق می دهد و حد اکثر استفاده را می نماید.
منطقه سیستان و خراسان جنوبی محل وزش باد های ۱۲۰ روزه سیستان است و یکی از بهترین مکان ها برای استفاده از انرژی باد می باشد.
در مناطق مختلف این منطقه می توان آسباد ها را مشاهده کرد.
آسیابادهای روستاهای شهرستان نهبندان از جاذبه های گردشگری استان خراسان جنوبی است.
آسیاب‌های بادی؛ زیباترین جاذبه تاریخی نهبندان
منطقه نهبندان به دلیل وجود راه‌های اصلی و درجه یک، ارتباط نزدیک با استان های سیستان و بلوچستان و کرمان، نزدیکی به کشورهای پاکستان و افغانستان و بنادر جنوبی کشور به ویژه چابهار و قرار گرفتن بر سر راه‌های مهم بازرگانی استان خراسان یکی از مناطق مهم ارتباطی و تجاری این منطقه است.
هم چنین وجود سنگ های ارزشمند در معادن این منطقه در کنار کشاورزی دلیل دیگری مبنی بر اهمیت نهبندان است.
از نظر قومیت مردم این منطقه از تیره پارت‌ها و اقوام آریایی هستند که از زمان‌های قبل از اسلام در این منطقه می‌زیستند.
علاوه بر قوم فارس دیگر اقوام ساکن در منطقه بلوچ و عرب هستند. مردم نهبندان با گویش محلی و نزدیک به خراسانی سخن می‌گویند.
گویش آن‌ها به گویش سیستانی نزدیک است و بعضی از آن ها نیز به سیستانی سخن می گویند. اکثر مردم نهبندان، مسلمان و شیعه مذهب هستند.
آسبادها سازه های بادی است که در گذشته به منظور آسیاب کردن گندم به کار گرفته می شد و تا ۷۰ سال پیش در منطقه خراسان جنوبی به ویژه در شهر و بخش های نهبندان به خاطر وجود بادهای ۱۲۰ روزه مورد استفاده بوده است.
این آسیاب بادها برخلاف آسیاب گندم اروپایی که به صورت افقی طراحی شده محورهایی به صورت عمودی دارد.
آسبادها آسیایی هستند که با نیروی باد می چرخند. دو دیوار موازی به ارتفاع ۱۰ متر که به فاصله ۴ متری هم قرار دارند، ساختمان عمومی این آسبادها را تشکیل می دهند. در قسمت شمالی این محفظه پره هایی بزرگی وجود دارد که با کمک نیروی باد می چرخند.
چرخش پره ها اهرم بزرگ و سنگ زیرین را به حرکت درآورده و عملیات آسیاب کردن شروع می شود.
نقشه آسبادهای منطقه نهبندان برگرفته از آسبادهای سیستان و تقریباً مشابه یکدیگر هستند. برخی آسبادها در دو طبقه ساخته شده اند. فضای بالایی آن مکانی است که بزرگترین قطعات آسیا در آن کار گذاشته شده است.
این فضا از سه طرف محصور و جهت باز آن در معرض وزش باد است. محور آسباد به شکل یک تیر ثابت به طول ۵/۴ تا ۵ متر است که بر سطح آن شکاف هایی مستطیل شکل به وجود آمده تا بازوها در آن قرار گیرند.
بازو شامل چوب های موازی هستند که تیرها را در یک حالت عمودی و در معرض باد نگه می دارند.
سنگ آسیاب شامل دو سنگ هم اندازه مدور است که سنگ زیرین ثابت و سنگ فوقانی متحرک است.
طبقه همکف آس‌خانه نیز شامل انبارهای نگهداری آرد و گندم و یک رشته پلکان منتهی به طبقه فوقانی است. این سازه ها به دلیل نوع کاربرد فاقد تزئین هستند.
ویژگی‌های جالب آسیاب‌های بادی نهبندان
آسیاب‌های بادی نهبندان در دو طبقه ساخته شده‌اند. طبقه فوقانی به بزرگترین قطعات آسیاب اختصاص داشته و طبق همکف نیز شامل انبارهای نگهداری آرد و گندم بوده است.
در طراحی بنای این آسیاب‌ها از نقشه آسبادهای سیستان استفاده کرده‌اند و به‌دلیل نوع کاربری خود، فاقد تزیینات و کاملا ساده هستند.
این آسیاب‌های بادی از جاهای دیدنی نهبندان هستند که ارزش بازدید دارند.
آسیاب های بادی نهبندان یکی از جاذبه های گردشگری شهرستان نهبندان است. آسیاب های بادی یا آسبادها گویای این مطلب است که بشر از قدیم توانسته خودش را با شرایط محیطی وفق داده و حد اکثر استفاده را ببرد.
منطقه سیستان و خراسان جنوبی محل وزش بادهای ۱۲۰روزه سیستان است؛ باد هایی که میتواند به عنوان عنصری ویران کننده تلقی شود. با وجود این ایرانیان قدیم آسیاب‌های بادی نهبندان را در مسیر این بادها ساختند.
بادهای ۱۲۰ روزه سیستان در دوره گرم سال و معمولاً در بازه اواسط اردیبهشت تا اوایل پاییز و معمولاً بیش از ۱۲۰ روز می‌وزد.
معمولاً اوایل خرداد تا اوایل پاییز این بادها قدرت و شدت بیشتری دارند. منشأ بادهای ۱۲۰ روزه که در اصطلاح محلی به بادکوه معروف است، ارتفاعات پربرف کوه بابا در هندوکش می‌باشد.
وجود بادهای شدید از یک طرف و نبود آب از طرف دیگر باعث رونق آسیاب‌های بادی در شرق ایران زمین بوده و اهمیت آن را دوچندان کرده است.
بنای آسباد از ساده‌ترین مصالح شامل خشت و گل و چوب ساخته شده و ساختمان آن از دو طبقه اصلی تشکیل شده است.
ساخت آسیاب های بادی افزون بر کارآمد بودن یکی از نشانه های هوشمندی بشر در استفاده مناسب از طبیعت نیز بوده است.
دیدن این آسیاب ها و نظاره گر بودن این مناطق حس خوبی است که انسان با استفاده از توانایی های خود میتواند به ما منتقل کند.
نظر شما