دو موزه خارق‌العاده در زابل

سلام نو _ سرویس گردشگری: زابل، یکی از شهرهای ایران در استان سیستان و بلوچستان است. زابل در قدیم سکستان یا سجستان (سیستان) و نیمروز نامیده می‌شد.

محلی که امروز زابل نامیده می‌شود، در گذشته زمین‌هایی با تپه‌هایی از ماسه‌های روان و رسوبات دریایی بوده که قسمتی از آن در مسیر رودخانه هیرمند قرار داشته‌ است.

با کم شدن آب رودخانه بر وسعت خشکی‌های اطراف آن افزوده شد.

بعدها تأسیس پادگان نظامی بر اهمیت آن افزود. در سال ۱۳۱۴ هجری شمسی بر طبق مصوبه هیئت وزیران، آن آبادی را زابل نامیدند و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به مرکز سیستان تبدیل شد.

موزه مردم شناسی زابل

برای اینکه بتوانید در زمان کوتاهی بسیاری از جاهای دیدنی زابل را در یک محل ببینید و با تاریخ و فرهنگ این شهر بیشتر آشنا شوید، پیشنهاد می‌کنیم بازدید از موزه مردم‌شناسی زابل را از دست ندهید.

ساخت این موزه، که خود اثری تاریخی به شمار می‌رود، به دوران استعمار انگلیس باز می‌گردد. این بنا در قرن نوزدهم میلادی به‌عنوان کنسولگری انگلیس در سیستان کاربرد داشته است.

ساختمان موزه مردم شناسی سیستان در آغاز قرن ۱۹ میلادی توسط انگلستان به عنوان کنسولگری برای اهداف استعماری در منطقه احداث شد.

در سال ۱۳۶۸ این ساختمان به عنوان گنجینه موقت و نمایندگی میراث فرهنگی شهرستان زابل عنوان یافت.

از سال ۶۸ به بعد اقدامات برای مرمت و بازسازی این بنا آغاز شد به طوری که ۱۸ سال طول کشید تا اینکه در نهایت در دولت نهم و در سال ۸۵، موزه مردم‌شناسی سیستان فعالیت خود را آغاز کرد.

در سال ۸۵، با تخصیص اعتباری به مبلغ ۵۰ میلیون تومان، اشیای مورد نیاز و اشیای مردم شناسی خریداری شد.

در دوره‌های بعدی نیز اعتبارات تخصیص یافته به این موزه تکمیل به طوریکه هم اکنون ۸۰ درصد شیوه ساخت این موزه مطابق با استاندارد ها است.

این بنا در قطعه زمینی به مساحت ۳ هزار و ۹۵۲ متر مربع و زیر بنای هزار و ۱۲۵ متر مربع واقع شده است.

دوستداران میراث فرهنگی می‌توانند با بازدید از موزه مردم شناسی سیستان به ۵ هزار سال پیش سفر کنند و با فرهنگ و تمدن غنی گذشته مردم سیستان به ویژه مردمان شهر سوخته آشنا شوند که قطعا خالی از لطف نخواهد بود.

موزه شهر سوخته

اگر به تاریخ علاقه دارید و می‌خواهید اطلاعات بیشتری درباره شگفتی‌های شهر سوخته به دست بیاورید، باید سری هم به موزه آن بزنید. در این موزه اشیایی شگفت‌انگیز وجود دارند که قطعاً شیفته دیدن آن‌ها خواهید شد.

وجود جمجمه‌ای که نشانه‌های عمل جراحی روی آن وجود دارد، چشم مصنوعی با طراحی مویرگ‌های آن با سیم طلا، قدیمی‌ترین تخت‌نرد جهان، خط‌کش با دقت میلی‌متری و جواهرات تاریخی از جمله این آثار هستند.

شهر سوخته دولت شهری باستانی با قدمت ۵ هزار ساله است که قدمت آن به عصر برنز می رسد. این منطقهی پیشاتاریخیِ بسیار حائز اهمیت، در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی زابل و شش کیلومتری قلعه رستم در غرب جاده زابل به زاهدان واقع شده است که یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای باستانی جهان به شمار می‌آید و در سال ۱۳۹۳ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بقایای این شهر باستانی ۲۸۰ هکتار وسعت دارد.

موزه‌ی شهر سوخته واقع در۵۶ کیلومتری زابل-زاهدان یک موزه کاملا تخصصی است که در زمینی به مساحت ۲۰ هکتار مقابل شهر سوخته است که در سال ۱۳۸۲ گشایش یافت و شامل بخش‌های اداری، پژوهشی، سالن پذیرایی، سالن آمفی تئاتر، موزه و کتابخانه است.

در این موزه منطقه‌ای می‌توان آثاری از یافته‌های باستان شناسی کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی را مشاهده کرد.

این موزه از سه قسمت تشکیل شده است که در بخش باستان شناسی اطلاعاتی شامل مشخصات سایت، محوطه باستانی شهر سوخته، کوه خواجه، دهانه غلامان، اسپیدژ، جیرفت، جنوب خراسان و سایر آثار باستانی–تاریخی منطقه جنوب شرق برای بازدید علاقه‌مندان جمع آوری شده است.

بسیاری از اشیاء مکشوفه از شهر سوخته همچون مهره‌ها، اشیای سفالی و سنگی، نمونه بازسازی شده گورهای پیدا شده با اسکلت، پیکرک‌ها و غیره در موزه ی شهر سوخته در معرض دید پژوهشگران و علاقمندان به تاریخ و فرهنگ قرار گرفته است تا آنها این شهر را بیشتر و بهتر بشناسند.

در بخش مردم شناسی در رابطه با مناطق سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان مضامینی چون ادبیات شفاهی، مشاهیر، فرهنگ و آداب و رسوم، لباس، خوراک، صنایع دستی معرفی می‌شود.

در بخش همکف رمپ، بوم شناسی سیستان و بلوچستان و منطقه جنوب شرق کشور معرفی می‌شود به همین منظور ویترین‌هایی برای نمایش تاکسیدرمی از گونه‌های حیوانی و گیاهی منطقه در کنار آکواریوم بزرگی (آبزیان آب شور استان) تعبیه شده است. این بخش، جزو بخش‌های جذاب موزه برای کودکان و نوجوانان است.

بیرون ساختمان به مساحت سه هکتار محوطه سازی شده است که مجموعه ای از ۲۰ آلاچیق , بلوک زنی و مسیر دستیابی آسان, پارکینگ عمومی و مسقف, فضای سبز، پارک بازی و لوازم ورزشی و سرویس بهداشتی عمومی را پوشش می دهد.

برای رفتن به این موزه باید همه روزه به غیر از جمعه ها از ساعت ۸ صبح الی ۱۲ ظهر و ۱۶ عصر الی ۲۰ شب به ان جا بروید.

توجه داشته باشید، زمانی که شما در حال قدم زدن در موزه عظیم شهر سوخته هستید، در زیر پاهای تان گورهایی را مشاهده خواهید کرد که درون آن ها استخوان‌ های واقعی انسان قرار دارد.

به همین علت شاید دیدن این صحنه برای برخی از افراد مانند کودکان مناسب نباشد و باید این نکته را مد نظرتان قرار دهید.