نازنین افتخار در روزنامه پیام ما نوشت: بین جیغ و داد و اشک، زنی در آبی که تا زیر کمر او بالا آمده به خانه‌اش که در آستانهٔ ویرانی است، چشم دوخته. چیزی نمی‌گذرد که جلوی چشم‌های او و همسایه‌ها، این بیغولهٔ تکیده در هم می‌شکند و آب، دیوارهای نه‌چندان استوار این خانه را می‌بلعد. اینجا دشتیاری است. یکی از چندین منطقه‌ای که طی یک هفتهٔ اخیر در سیلاب جنوب سیستان‌وبلوچستان به زیر آب رفته است. آن‌طور که منابع محلی گزارش داده‌اند، در بارندگی‌های اخیر راه ارتباطی ۳۰۰ روستا کاملاً مسدود شده است. همچنین دیروز نمایندهٔ مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی از گرفتار شدن ۴۰۰ هزار نفر از مردم بلوچستان در سیلاب خبر داد. به گفتهٔ او، بیشترین حجم سیلاب در دو شهرستان دشتیاری و قصرقند متمرکز شده است. البته فعالان محلی و منابع آگاه همان‌طور که پیش از این اداره‌کل هواشناسی سیستان‌وبلوچستان هشدار داده بود، می‌گویند که تأثیر این سامانهٔ مهیب بارشی بر مناطق نیمهٔ جنوبی استان از جمله شهرستان‌های چابهار، کنارک، نیکشهر، سرباز، راسک، جنوب مهرستان، سراوان و سیب و سوران هم بسیار شدید بوده است.
مرکز اطلاع رسانی وزارت کشور روز پنجشنبه گزارش کرد که «احمد وحیدی»، وزیر کشور در تماسی تلفنی با استاندار سیستان‌وبلوچستان، ضمن بررسی آخرین وضعیت مناطق سیل‌زدهٔ جنوب استان، بر به‌کارگیری امکانات انسانی و تجهیزات و ماشین‌آلات دستگاه‌های اجرایی منطقه برای کمک به آسیب‌دیدگان تأکید کرد و خواستار رسیدگی فوری به مشکلات و آلام سیل‌زدگان اعم از اسکان، مواد غذایی، درمان و لوازم گرمایشی شد. او همچنین از «محمد حسن نامی»، رئیس سازمان مدیریت بحران خواست با اعزام هیئتی از تهران، همهٔ امکانات و تمهیدات لازم، به‌فوریت برای کمک‌رسانی به استان ارسال شود.
با این وجود اما منابع آگاه و فعالان اجتماعی در منطقهٔ دشتیاری در گفت‌وگو با «پیام ما» ادعا کرده‌اند که حضور نیروهای امدادرسان دولتی در این منطقه کمرنگ است و بیشترین کمک‌ها از سوی مردم محلی و بومی روستاهایی که کمتر آسیب‌دیده‌اند با قایق‌های صیادی و همچنین خودروهای سوخت‌بر در حال انجام است. همچنین تعداد کمی از داوطلبان جمعیت هلال‌احمر در مناطق سیل‌زده حاضر شده‌اند.
بیش از ۱۱۰ هزار نفر از روستاییان در وضعیت اضطراری
براساس گزارش وزارت کشور، جاری شدن سیلاب ۳۸۷ روستا در شهرستان‌های دشتیاری، چابهار و قصرقند سیستان‌وبلوچستان را به محاصرهٔ خود در آورده و بر اساس اعلام مسئولان و تماس‌های مردمی، وضعیت بیش از ۱۱۰ هزار نفر از مردم روستاهای جنوب سیستان‌وبلوچستان نامناسب توصیف شده است. به‌طوری که در برخی مناطق، به‌دلیل نبود راه و شکسته‌شدن پل‌ها، کار امدادرسانی به سختی انجام می‌شود و نیاز به امداد هوایی در این مناطق است. همچنین سیلاب سبب طغیان رودخانه‌های فصلی و بارش سنگین در قصرقند، بخش تلنگ، دشتیاری، بخش پلان، پیرسهراب و خسارت سنگینی به بخش کشاورزی، واحدهای مسکونی خشتی و گلی، راه‌های روستایی و زیرساخت‌های شهری و روستایی شده است.
انسداد ۲۲ راه ارتباطی و قطعی برق ۴۱ روستا
آن‌طور که روز گذشته «مجید محبی»، مدیرکل دفتر مدیریت بحران استانداری سیستان‌وبلوچستان به ایرنا گفته است، بارندگی‌های شدید و طغیان رودخانه‌ها در چند روز اخیر راه ارتباطی ۲۲ مسیر اصلی، فرعی و روستایی در جنوب این استان را بسته است. به گفتهٔ او، تا زمانی که طغیان رودخانه‌های محلی فروکش نکند، مسیرهای دسترسی به شهرستان‌های دشتیاری، قصرقند، فنوج و دلگان که بیشترین انسداد را داشته‌اند، بازگشایی نمی‌شوند. محبی در همین رابطه گفته است: «برق ۴۱ روستای جنوب استان بر اثر سیلاب و بارندگی قطع شده بود که با وجود سیلابی بودن مسیرها و دشواری‌های فراوان تاکنون برق ۱۱ روستا متصل شده و همچنان تلاش برای برقرار کردن ۳۰ روستای دیگر با قوت ادامه دارد.» به گفتهٔ محبی، بیشترین خسارت‌های وارده سیلاب اخیر به بخش‌های زیربنایی از جمله راه‌ها، شبکهٔ برق و کشاورزی بوده که برآورد دقیق آنها توسط کارشناسان ستاد بحران در حال انجام است.
او همچنین ادعا کرده است که این سیلاب، هیچ‌گونه خسارت جانی نداشته، با این‌حال «معین‌الدین سعیدی»، نمایندهٔ چابهار در مجلس از مرگ یک شهروند در سیل جنوب استان سیستان‌وبلوچستان خبر داده است. او به «انتخاب» گفته است: «سیل شدید در جنوب استان سیستان و در منطقهٔ مرکزی چابهار، موجب مرگ یکی از شهروندان شده است.»
۱۱ شهرستان در محاصرهٔ سیل
پایگاه اطلاع‌رسانی جمعیت هلال‌احمر روز گذشته به‌نقل از «صادق محمودی»، رئیس سازمان امداد و نجات هلال‌احمر از آبگرفتگی ۱۱ شهرستان خبر داده است. محمودی گفته است: «از روز هشتم اسفند بارندگی‌هایی در جنوب شرق کشور داشتیم که این بارندگی‌ها در سیستان‌وبلوچستان از شب گذشته افزایش قابل توجهی پیدا کرد. چهار منطقهٔ اصلی در شهرستان‌های چابهار دچار آبگرفتگی بوده و در ۱۱ شهرستان خاش، سیب و سوران، فنوج، ایرانشهر، میرجاوه، نیکشهر، دلگان، چابهار، سراوان، زاهدان، نیمروز، سرباز، کنارک و مهرستان نیازمند دریافت خدمات امدادی شدند.» به گفتهٔ او در همین راستا، سه فروند بالگرد برای امدادرسانی به سیل‌زدگان سیستان‌وبلوچستان در حالت آماده‌باش هستند: «به‌محض مهیاشدن شرایط جوی، عملیات امدادرسانی هوایی آغاز خواهد شد.»
هر چند محمودی ادعا کرده که این شهرستان‌ها با مخاطرهٔ جدی ناشی از بروز سیلاب مواجه نشده‌اند، منابع محلی از فروریختن خانه‌ها و قطع دسترسی آنها به راه‌ها و آنتن مخابرات گفته‌اند. با این حال محمودی گفته که «سیلاب‌ها در شمال چابهار به‌وقوع پیوسته و منجر به بروز آبگرفتگی‌های گسترده شده و تا این لحظه به حدود هزار و ۱۰۰ خانوار امدادرسانی شده است. همچنین هنوز برخی خانوارهای گرفتار در سیلاب وجود دارند که امکان دسترسی و امدادرسانی به آنها وجود ندارد. از این تعداد به ۲۷۰ خانوار اسکان اضطراری داده شده است.» او دربارهٔ نیازهای سیل‌زدگان گفت: «بین متأثرین از سیل و آبگرفتگی هزار و ۲۰۰ تخته موکت و دو هزار تخته پتو، پنج تن نایلون، ۲۵۰ شعله چراغ والور توزیع و شش هزار بسته غذایی هم آمادهٔ تحویل به مردم سیل‌زده است.»
فراخوان کمک جمعیت هلال احمر
«پیرحسین کولیوند»، رئیس جمعیت هلال‌احمر نیز گفته است:«تیم‌های امدادی در مکران و شهرستان دشتیاری استان سیستان‌وبلوچستان مستقر شده‌اند. وضعیت امدادی سیل سیستان‌وبلوچستان را پیگیری کرده و دستورات لازم دربارهٔ چگونگی امدادرسانی صادر شده است. همچنین برای نیروهای کمکی به مناطق سیل‌زده استان سیستان‌وبلوچستان فراخوان صادر کرده‌ایم. به تمام امدادگران، نجاتگران و نیروهای داوطلب جمعیت هلال‌احمر فراخوان داده‌ایم که برای کمک به مردم سیل‌زدهٔ استان سیستان‌وبلوچستان پای کار بیایند.»
۷۲ روستای دشتیاری زیر آب
فعالان اجتماعی حاضر در منطقهٔ سیل‌زدهٔ دشتیاری به «پیام ما» گفته‌اند: «اوضاع بسیار وخیم و نابه‌سامان است و بیشتر روستاها زیر آب هستند. از منطقهٔ سیتار تا کلانی و عورکی که بخش وسیعی از دشتیاری را تشکیل می‌دهند، همه زیر آب رفته‌اند و هیچ راه کمک‌رسانی به مردم منطقه به‌جز استفاده از قایق وجود ندارد.» به گفتهٔ این منابع محلی، قایق‌های امدادرسان از مناطق بندری چون چابهار، «بریس» و «رمین» آمده و در حال جابه‌جایی مردم از کانون سیل هستند. آنها می‌گویند که خانه‌ها و دارایی‌های مردم به کل از بین رفته است و تلاش برای نجات جان آنها ادامه دارد. آنها می‌گویند که جمعیت افراد آسیب‌دیده مشخص نیست اما به‌علت وسعت منطقهٔ دشتیاری به‌نظر می‌رسد که عدهٔ زیادی خسارت دیده باشند. یکی از این منابع آگاه دربارهٔ وضعیت روستاهای درگیر سیل می‌گوید که راه مواصلاتی ۷۲ روستا در دشتیاری مسدود شده است: «بعضی مناطق تپه‌مانند و مرتفع است، تلاش مردم محلی این است که به این مناطق برسند تا امدادرسان‌ها بتوانند آنها را از منطقه خارج کنند.»
سوختبران خط مقدم خدمت‌رسانی
این فعالان بومی به «پیام ما» می‌گویند که خدمات‌رسانی از سوی مردم محلی و بومی انجام می‌شود: «از روستاهای اطراف که گرفتار سیل نشده‌اند برای امدادرسانی آمده‌اند. همچنین آنهایی که قایق و کامیون داشته و به‌ویژه سوختبران با ماشین‌های شاسی بلند که امکان حرکت در گل‌ولای را دارند، پیش از همه به منطقه، وارد شده‌اند.» آن‌طور که آنها مدعی شده‌اند، امدادرسانی از سوی نیروهای بدنه دولت بسیار کمرنگ بوده و فقط تعداد کمی از داوطلبان جمعیت هلال احمر برای امدادرسانی حاضر شده‌اند. به گفتهٔ این فعالان محلی که خواستند نامشان فاش نشود، تاکنون راه روستای بمباسری در بخش مرکزی شهرستان دشتیاری با خاکریزی باز شده و به نسبت باقی روستاها اوضاع بهتری برای آن رقم خورده است.
بیماران با قایق به مراکز درمانی رسیدند
همچنین به‌گفتهٔ منابع محلی تعدادی از سیل‌زدگان نیازمند دیالیز و بعضی نیز باردار بودند که به مراکز درمانی منتقل شوند: «محلی‌ها به بیمارستان علوم پزشکی درخواست بالگرد دادند اما چون بالگردها خراب بودند، این بیماران با قایق، شناورهای صیادی و ماهیگیری به بریس رسانده‌اند.» آنها می‌گویند که این منطقه در خاموشی به‌سر می‌برد و برق منطقه کامل قطع شده و همهٔ راه‌های دسترسی قطع شده است. نیازهای اساسی مردم به گفتهٔ افراد بومی حاضر در منطقه دشتیاری عبارتند از وسایل بهداشتی، پتو و زیرانداز و مواد غذایی که ضروری‌ترین مواد را شامل می‌شود.
سیلاب همهٔ جنوب استان را درنوردیده است
یکی از فعالان اجتماعی چابهار که خواست نامش فاش نشود، دربارهٔ آثار این بارندگی‌ها بر همهٔ مناطق جنوبی استان به «پیام ما» می‌گوید: «سیلاب همهٔ مناطق جنوبی استان را متأثر کرده و رسانه‌ها نباید فقط بر خسارت‌های یک منطقه تمرکز کنند. به‌طور مثال، خودروها در میرجاوه و سراوان به‌واسطهٔ سیل دچار حادثه شده‌اند. همچنین در بخش‌هایی از بمپور توفان شن آمده که باعث قطع آنتن‌دهی شبکهٔ مخابرات شده است.» به گفتهٔ این فعال اجتماعی، مناطق کوهستانی بین سراوان و ایرانشهر (همان مهرستان) با بارندگی شدید روبه‌رو هستند: «در این منطقه، دسترسی دشوار است و به‌دلیل اینکه خانه‌های این منطقه از خشت و گل است، بارندگی کامل آنها را از بین برده است.
همچنین از آنجایی که اکثر خانه‌های روستایی مناطقی مثل آهوران در شمال شهرستان قصرقند که از ترکیب سنگ و ملاتی مثل سیمان ضعیف ساخته شده‌اند و تحت‌تأثیر طغیان سرچشمهٔ اصلی رود سرباز هستند، تخریب شدید بوده است.» این فعال اجتماعی با انتقاد از تمرکز رسانه‌ها بر یک منطقه می‌گوید: «اشتباه سیل سال ۹۸ نباید تکرار شود. این سیلاب بر همهٔ منطقه اثر گذاشته و به‌جز دشتیاری، مناطق دیگری مثل فنوج، آهوران، قصرقند، سرباز و… هم آسیب دیده‌اند و نقاط دور افتاده که دسترسی به آنها دشوار است، نباید مغفول بمانند.»
نظر شما