این بار ناگفته‌ای از جنگ را مرور می‌کنیم: داستان خلبانی که در یک عملیات ناممکن در بهار ۱۳۶۱ با زدن پل عراق روی اروند کلید آزادی خرمشهر را زد.

ناگفته‌های جنگ: عملیات غیرممکن خلبان نابغه ارتش که خرمشهر را آزاد کرد

سلام نو – سرویس سیاسی: این روزها در حال نزدیک شدن به ۳ خرداد و سالروز حماسه آزادی خرمشهر هستیم. ما درباره عملیات زمینی الی بیت‌المقدس که منجر به آزادی خرمشهر شد اطلاعاتی داریم، اما کم‌تر به مقدمات عملیات به خصوص شاهکار نیروی هوایی ایران در این عملیات پرداخته‌ایم، شاهکاری که اگر رخ نمی‌داد شاید خرمشهر هیچ وقت آزاد نمی‌شد.

تصویر برداری ایرانی، مانورها و تخریب‌های آن‌ها و البته شاهکار محمود اسکندری در تخریب پلی عراق روی اروند باعث شد تا ارتش عراق در خرمشهر راهی جز شکست نداشته باشد.

عملیات الی بیت المقدس در اردیبهشت ۶۱ شروع شده و عراق با ۲۲ تیپ رزمی در حال دفاع از خرمشهر و اطراف آن بود.

به موازات عملیات زمینی نبردی بزرگ نیز در آسمان میان نیروی هوایی ارتش ایران و ارتش بعث عراق در جریان بود تا این که در روز ۱۳ اردیبهشت ۶۱ ، یکی از فانتوم های شناسایی با عکسی که گرفت، فرماندهان ایرانی را متوجه ایجاد یک پل باریک روی اروند گردانید.

این پل باعث اتصال خرمشهر به عراق میشد و لجستیک نیروهای بعثی را تامین می کرد و تاثیری استراتژیک بر نبرد خرمشهر داشت. اما چرا؟ چون از نظر فرماندهان عراقی حفظ خرمشهر با نیروی نظامی امری تقریبا ناممکن بود و این ناممکن به حمایت گسترده لجستیکی نیاز داشت که با عبور از این پل تامین می‌شد.

بعد از تصویر برداری از پل و درک اهمیت آن نیروی هوایی دو تن از نوابغ و شیردلان خود را مامور تخریب این پل کرد، عملیاتی خطرناک که اگر موفق نمی‌شد شاید تمام ماموریت آزادی خرمشهر شکست می‌خورد.

در روز ۱۷ اردیبهشت ۶۱، خلبان محمود اسکندری به کابین عقبی خلبان اکبر زمانی ، در یک ماموریت مهم با هدف انهدام پل اروند پرواز کردند.

اکبر زمانی و محمود اسکندری
علی اکبر زمانی                                      محمود اسکندری

فانتوم محمود اسکندری که استاد پرواز در ارتفاع زیر ۵۰ پا بود دوبار از صحنه رادار محور شد (به علت پرواز در ارتفاع نزدیک به زمین ) اما هواپیمای آنها سالم بود و قصد داشتند از طریق آسمان کویت وارد آسمان عراق شوند و به جهت فریب پدافند ارتش بعث، از درون آسمان دشمن، پل را منهدم سازند.

با دیدن پل، هواپیمای اف ۴ محمود اسکندری ارتفاع گرفته و روی هدف ۱۲ بمب ۵۰۰ پوندی سقوط آزاد را رها می کند که همه آنها به این سازه برخورد کرده و آن را به طور کامل منهدم می کنند.

ناگفته‌های جنگ: عملیات غیرممکن خلبان نابغه ارتش که خرمشهر را آزاد کرد
محمود اسکندری

مورد اصابت قرار دادن یک پل باریک در زیر آتش سنگین پدافندی دشمن در یک ماموریت جنگی آنهم با بمب های غیر هدایت شونده سقوط آزاد ، شاهکاری بود که خلبان ارتش ایران محمود اسکندری انجام داد.

با از بین رفتن پل اروند ، خرمشهر عملا به طور کامل محاصره شد و ارتباط نیروهای متجاوز بعثی با عقبه خود قطع شد و دو اتفاق افتاد؛ اول امکان پشتیبانی از نیروهای عراق در خرمشهر از بین رفت و دوم فرار سربازان عراقی به عراق ناممکن شد و ایران ۱۶ هزار کشته و ۱۹ هزار اسیر از ارتش عراق گرفت. بخش قابل توجهی از کشته شدگان ارتش عراق آن‌هایی بودند که می‌خواستند با شنا در اروند رود به عراق برسند، اما جز مرگ سهمی نداشتند.

عملیات فانتوم ایرانی برای زدن پل اروند، در حقیقت یک عملیات تاکتیکی بود اما تاثیری استراتژیک بر روند جنگ گذاشت و باعث شد نیروهای پیاده ارتش و سپاه بتوانند خرمشهر را با تلفات و زمان کمتر بازپس گیرند.

امیر علی اکبر زمانی:

محمود اسکندری پل روی اروند را زد و خرمشهر آزاد شد

امیر اکبر زمانی، کابین عقب محمود اسکندری با اشاره به ماموریت زدنِ پلِ روی در اروند میزگردی در خبرگزاری مهر می‌گوید: جلسه‌ای در باغ‌موزه دفاع مقدس بود که آن‌جا گفتم عزیزانی در نیروی هوایی داریم که للّهی وجودشان از خیلی از فرمانده‌ها موثرتر بود. من، این حرف را به‌عنوان شاگرد این عزیزان فریاد می‌زنم. چه‌کسی می‌تواند آن تاثیری را که محمود اسکندری با زدن آن پل اروندرود بر جنگ گذاشت، توصیف کند؟

امیر، تیمسار فرج‌الله براتپور فرمانده حمله به H۳: نمی‌گفتند! این حرف‌ها و این واقعیت‌ها را نمی‌گفتند. ما عکس‌اش را داریم؛ قبل از زدن و بعد از زدن. درصورتی که اگر آن پل زده نمی‌شد...

ناگفته‌های جنگ: عملیات غیرممکن خلبان نابغه ارتش که خرمشهر را آزاد کرد
امیر اکبر زمانی و امیر تیمسار فرج‌الله براتپور

زمانی: ۱۹ هزار عراقی اسیر گرفته نمی‌شد...

براتپور: و معلوم نبود نتیجه عملیات بیت‌المقدس چه می‌شود...

زمانی: و خرمشهر آزاد شود!

براتپور: چون همه پشتیبانی عراقی‌ها از آن پل بود و وقتی پل را زد، دیگر هیچ پشتیبانی و تدارکاتی به آن‌ها نرسید. خیلی از نیروهای دشمن محاصره و اسیر شدند و تعدادی از عراقی‌ها هم به آب زدند و در اروند غرق شدند. اما این واقعیت را که محمود اسکندری و نیروی هوایی این پل را زده، نمی‌گفتند تا نیروهوایی واقعیت را رو کرد. «آقا، این پل را ما زدیم! چرا هیچ اسمی از اسکندری نمی‌آورید؟»

زمانی: [خطاب به براتپور] امیر، شما خودتان در فصل بهار در آن منطقه پرواز کرده‌اید. در آن فصل للّهی نمی‌توانی در ارتفاع ۵۰ پایی زمین، چیزی را تشخیص بدهی. اصلاً نقطه نشانی در آن منطقه که پل بود وجود ندارد. ما با ۳ فروند رفتیم و در شمال کویت گردش کردیم. خدا ان‌شاالله به امیر ساجدی ما عزت بدهد و برادران شهیدم محمدی شلمانی و سیروس کریمی را رحمت کند! سه‌فروند بودیم که ما یک‌فروند از این دوتا جدا شدیم. آن‌ها رفتند عراقی‌های شمال شرق بصره را بزنند. اگر GPS باشد که تو را زیرو-زیرو به سمت هدف ببرد می‌شود کاری کرد ولی ما که نمی‌توانستیم. از روی نقطه IP با سمت و سرعت، خودمان را به این پل رساندیم. حالا فکر کنید همه منطقه، اروندرودِ پرآب است؛ همه منطقه آب. آن جایی که خدابیامرز (اسکندری) به من گفت «دارمش!» شاید حدود پنج‌شش درجه به چپ‌مان پل را دیده بود. بعد در راستای پل قرار گرفتیم. حالا فکر کنید مگر عرض پل چه‌قدر است؟

...

زمانی: خداییش بمب‌ها به پل خوردند و...

البته شاهکارهای تیمسار خلبان محمود اسکندری به همین عملیات ختم نمی شود؛ او در عملیات H۳ ، عملیات زدن پالایشگاه الدوره و ناامن سازی بغداد همراه شهید دوران و عملیات بازگرداندن فانتوم ایرانی در سوریه حضور داشت و یک قهرمان بزرگ در جنگ ۸ ساله با صدام به شمار می رود.

کد خبرنگار: ۹
۰دیدگاه شما

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • پربازدید

    پربحث

    اخبار عجیب

    آخرین اخبار

    لینک‌های مفید

    ***