شپش چیست و چه طور درمان می‌شود؟ / شپش به زیبایی شما آسیب می‌زند؟

سلام نو پلاس: شپش از قدیمی‌ترین امراضی است که همراه بشر بوده است. در کُهن‌ترین آثاری که از بیماری‌های بشر یافت می‌شود رد پای شپش موزی هم وجود دارد، بیماری که نامش هم مثل خودش ناخوشایند و چندش آور است.

اما شپش واقعا چیست؟ شپش از گونه انگل‌ها و حشره‌ای بدون بال بسیار کوچکی با دهان مکنده است که از خون شما تغذیه می‌کند و بر روی موی بدن یا لباس تخم می‌گذارد و به این روش خود را تکثیر می‌کند. گزیده شدن توسط شپش باعث خارش پوست شما می‌شود. از شپش نترسید و آن را پنهان نکنید. شپش داشتن الزاما به معنای کثیفی شما نیست. حتی در کشوری مثل امریکا، که استانداردهای بالای بهداشتی دارد، هرسال حدود شش تا دوازده میلیون کودک به شپش سر مبتلا می‌شوند.

شپش در تمام سنین می‌تواند به سراغ انسان بیاید و به سه شکل شپش سر، بدن و عانه رخ دهد، با این همه شپش سر آن هم به بین کودکان ۶ تا ۱۴ سال بیشتر رواج داد. تا پیش از کرونا با مراجعه به مدارس ابتدایی، به خصوص مدارس دخترانه، می‌توانستید شاهد موارد ابتلا به شپش سر در بین کودکان باشید.

توجه داشته باشید! انچنان که گفته شد شپش‌ها از دسته‌ی انگل ها هستند. این یعنی شپشها بدون یک میزبان انسان نمی‌توانند زنده بمانند. بنابراین شما نمی توانید آن را از سگ و گربه یا هر نوع حیوان خانگی دیگر که ممکن است داشته باشید، دریافت کنید.

علائم شپش چیست؟ خارش شدید ناشی از واکنش آلرژیک به سم موجود در بزاق شپش از علائم اصلی آلودگی به شپش است، به همین علت در مناطقی که شپش شیوع دارد بسیاری خارش را مساوی خطر ابتلا به شپش می‌دانند. این خارش خواب را مختل می‌سازد و توان تمرکز را سلب می‌کند. گزش‌های مکرر شپش نیز باعث التهاب یا جوش‌های سراسر پوست می‌شود. ورم یا التهاب غده‌های گردنی نیز از عوارض شایع شپش سر به شمار می‌آید.

شپش بدن مشابه شپش سر است، جز این که چون شپش بدن داخل پوست نفوذ می‌کند و پنهان می‌شود به سختی قابل مشاهده است، مگر آن که بتوان آن را روی لباسی که بر روی آن تخم‌گذاری کرده است پیدا کرد. آلودگی با شپش به مرور زمان موجب ضخیم شدن و تغییر رنگ پوست اطراف کمر، کشاله ران و بالای ران می‌شود.

شپش عانه معمولاً ابتدا روی موی ناحیه تناسلی به چشم می‌خورد، اما می‌تواند به موهای سراسر بدن انتقال یابد. شپش عانه معمولاً در کودکان خردسال بر روی ابروها یا مژه‌ها دیده می‌شود. این نوع شپش را می‌توان به شکل نقطه‌های متحرک قهوه‌ای یا خاکستری رنگ بر روی پوست مشاهده کرد. نیت‌های سفید رنگ شپش عانه را می‌توان روی بدنه مو نزدیک به پوست پیدا کرد. اگرچه شپش عانه گاهی اوقات نقطه‌های کوچک مایل به آبی رنگی را روی بالاتنه یا ران ایجاد می‌کند، اما با توجه به خراش‌های ناشی از خاراندن راحت‌تر می‌توان آن را تشخیص داد.

تاثیر شپش بر روی زیبایی

با توجه به اینکه شپش پوست و مو را درگیر می‌کند بسیاری این سوال را دارند که آیا شپش اثری بر روی زیبایی فرد مبتلا می‌گذارد یا خیر. به طور خلاصه باید گفت که شپش هیچ اثر قابل توجه و ماندگاری بر زیبایی شما ندارد. هر چند خاراندن بیش از حد پوست و  عدم درمان شپش می‌تواند باعث عارضه‌های پوستی مثل قرمزی، زخم شدن یا تغییر بافت پوست در بعضی نواحی شود، اما در صورت درمان این موارد نیز درمان خواهند شد.

داروها و راه‌های درمان شپش

بنزیل الکل این دارو برای شپش موی سر سمی نیست، ولی با محروم کردن شپش‌ها از اکسیژن باعث مرگ آن‌ها خواهد شد. این دارو برای کودکان زیر ۶ ماه توصیه نمی‌شود.

مالاتیون این دارو برای استفاده در کودکان ۶ ماه یا بالاتر مناسب است. این دارو حاوی الکل است پس موی آغشته به آن را در معرض گرما و هر گونه ماده جرقه‌زنی نباید قرار داد.

اسپینوساد برای استفاده در کودکان ۶ ماه یا بالاتر مناسب است. ویژگی مثبت این دارو آن است که معمولا به تکرار نیاز ندارد.

ایور مکتین نیز برای استفاده در کودکان ۶ ماه یا بالاتر مناسب است. این دارو ابتدا بر روی مو خشک زده شده و بعد از ده دقیقه آبکشی می‌شود.

لیندان دارویی با عوارض شدید است که برای کودکان، افراد بسیار سبک وزن، زنان باردار و مبتلایان به HIV توصیه نمی‌شود. این دارو تنها زمانی استفاده می‌شود که دیگر روش‌ها جوابگو نباشد.