با پل‌های تاریخی اردبیل آشنا شوید

به گزارش سلام نو به نقل از تریپ یار، شهرستان اردبیل مرکز استان اردبیل می باشد که از شمال به شهرستان مشگین شهر، از شرق به شهرستان نمین، از جنوب شهر کوثر، از جنوب غربی به شهرستان میانه و از غرب به شهرستان نیز محدود می‌گردد.

آب و هوای اردبیل سرد و خشک بوده، بیشترین درجه حرارت در تابستان‌ها به ۳۵ درجه بالای صفر و کمترین آن در زمستان به ۲۵ درجه زیر صفر می رسد.

استان اردبیل دارای آثار باارزش گردشگری بسیاری است که در دنیا کم‌نظیر هستند. از جمله بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی، آبگرم سرعین، طبیعت باشکوه سبلان و...

در این بخش پل‌های تاریخی شهر اردبیل را مورد توجه قرار داده‌ایم.

پل الماس

بر روی رودخانه بالخلو در غرب شهر اردبیل و بر سر راه اردبیل به سراب ساخته شده است. تا قبل از احداث پل جدید رفت و آمد وسایط نقلیه از روی این پل انجام می گرفت.

پل ابراهیم آباد

این پل در ابتدای کوچه ابراهیم آباد بر روی رودخانه بالخلو در شهر اردبیل ساخته شده و متعلق به دوره صفویه است. آدام اولئاریوس می نویسد که رودخانه بالخلو در شهر اردبیل به دو شاخه شده و از درون شهر می گذرد. ظاهراً پل ابراهیم آباد نیز از جمله پلهایی است که پیترودولاواله در سفرنامه خود به آن اشاره کرده است. پل ابراهیم آباد دارای ۴ چشمه است که دو دهنه آن در سالهای اخیر مورد بازسازی قرار گرفته است.

پل قره سو (زاغالان)

این پل بر روی رودخانه بالخلو ساخته شده و دارای ۷ دهنه است. بنای آن را به دوره صفویه نسبت داده اند. ظاهراً پل توسط شخص خیری بنام مسیر حمزه ننه کران مورد بازسازی قرار گرفته است .

پل گیلانده

نام شهرستان: اردبیل

آدرس: کیلومتر ۱۵ جاده اردبیل به آستارا جنب روستای گیلانده

قدمت: صفوی

ابعاد: ۲۷/۹×۴/۱۵×۴/۳۵ متر

بستر و مشخصه تاریخی پل:

این پل در مسیر ارتباط جاده اردبیل به آستارا بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده است.

تاریخ شروع مرمت: سال ۱۳۷۳ ه.ش

توصیف معماری:

پل گیلانده پلی چهار چشمه با پایه های سنگی و طاق و بدنه آجری می باشد.

شرح مختصری در مورد تاریخچه پل:

این پل یادگار دوران صفویه بوده و در سال ۱۳۷۳ ه.ش عملیات مرمتی بر روی این پل صورت گرفته است.

مشخصات فنی:

این پل شامل چهار دهانه آجری با پایه های سنگی و قوس پنج و هفت می باشد.

اقدامات انجام شده با ذکر مشخصات:

مرمت این پل در سال ۱۳۷۳ ه.ش آغاز گشته و طی این مرمت آجرهای قبلی که درزهای آن باز بودند با ملات خاک و سنگ و پودر سنگ و سیمان سفید و مقداری گچ در طاق و موج شکنها و دست انداز و بدنه و قسمت های مرمت شده بندکشی شده است.

نام پل: یدی گوز (هفت چشمه)

نام شهرستان: اردبیل

آدرس: اردبیل – میدان پانزده خرداد ابتدای خیابان ساحلی

قدمت: صفوی

شماره ثبت: ۸۷۵

ابعاد: ۴۶/۷۰×۳/۸۰×۳/۷۰ متر

بستر و مشخصه تاریخی پل:

این پل بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده است.

تاریخ شروع مرمت: سال ۱۳۷۴ ه. ش

توصیف معماری:

پل یدی گوز دارای هفت چشمه با پایه های سنگی و طاق های ضربی جناقی آجری می باشد. این چل حالت تقارن داشته و دهانه وسطی، باعث زاویه دار بودن عرشه پل شده است.

شرح مختصری در مورد تاریخچه بنا:

این پل یادگار دوره صفویه بوده و از سال ۱۳۷۴ ه. ش عملیات مرمتی آن شروع گردیده است.

مشخصات فنی:

این پل شامل هفت دهانه آجری با قوس پنج و هفت و موج شکنهای سنگی می باشد ملات بکار رفته در ساختمان پل، گچ و آهک می باشد.

نوع بهره برداری و خصوصیات بارز پل:

این پل در اول خیابان ساحلی بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده و گذر وسایط نقلیه سبک و افراد پیاده را تأمین می کند.

پل کلخوران

این پل بر روی رودخانه کلخوران در روستایی به همین نام ساخته شده و دارای ۶ دهنه است. بنای اصلی آنرا به دوره سلجوقی و ایلخانیان نسبت می دهند که گویا در دوره صفویه تعمیر شده است.

نام شهرستان: اردبیل

آدرس: اردبیل – روستای کلخوران

قدمت: صفوی

شماره ثبت: ۸۷۷

ابعاد: ۲۱/۸۰×۳/۰۷×۴ متر

بستر و مشخصه تاریخی پل:

این پل بر روی رودخانه قره چای بنا شده است.

تاریخ شروع مرمت: ۱۳۷۵ ه.ش

توصیف معماری:

پل کلخوران، پلی سه چشمه و اجرا شده با پی های سنگی و ملات آهکی در ازاره و آجر ۲۰×۲۰ و ملات گچی در طاقها می باشد. دهانه وسطی پل بزرگتر از دهانه های جانبی می باشد که بصورت متقارن در دو طرف این دهانه قرار گرفته اند. بزرگتر بودن این دهانه، باعث زاویه دار بودن عرشه پل شده است.

شرح مختصری در مورد تاریخچه پل:

این پل یادگاری دوره صفویه بوده و در سال ۱۳۷۵ ه.ش عملیات مرمتی توسط اداره میراث فرهنگی بر روی این پل صورت گرفته است.

مشخصات فنی پل:

این پل شامل سه دهانه آجری با قوس های پنج و هفت و موج شکنهای سنگی میباشد.

نوع بهره برداری و خصوصیات بارز پل:

این پل در روستای کلخوران بر روی رودخانه قره چای واقع شده و گذر وسایط نقلیه سبک و افراد پیاده می باشد.

در تاق میانی آن سنگ نوشته ای وجود دارد.

نام پل: نادری

نام شهرستان: اردبیل

آدرس: اردبیل – تپه نادری

قدمت: پهلوی

ابعاد: ۴۸/۵۰×۶/۲۰×۸/۲۰ متر

بستر و مشخصه تاریخی پل:

این پل بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده است.

تاریخ شروع مرمت: سال ۷۵/۱۳۷۴ ه.ش

توصیف معماری:

پل نادری، پلی چهارچشمه با پایه ها و نمای سنگی و طاق های آجری میباشد.

شرح مختصری در مورد تاریخچه پل:

این پل در دوره پهلوی دوم بر روی پلی به یادگار مانده از دوره صفوی که عامل ارتباطی جاده اردبیل به تبریز می باشد، بنا شده است.

مشخصات فنی:

این پل شامل چهار دهانه با پایه های سنگی و قوس های نیم دایره کامل و موج شکنهایی به صورت منحنی می باشد.

پل ججین یا (داش کسن)

این پل در اخل شهر اردبیل و بر روی رودخانه بالخلو ساخته شده است. پل ججین دارای ۷ چشمه است و هم اکنون نیز مورد استفاده مردم قرار می گیرد.

نام پل: سامیان

نام شهرستان: اردبیل

آدرس: کیلومتر ۱۵ جاده قدیم اردبیل به مشگین شهر

قدمت: صفوی

شماره ثبت: ۸۸۴

ابعاد: ۵۵/۰۰×۵/۰۲×۳/۹۵ متر

بستر و مشخصه تاریخی پل:

این پل در مسیر ارتباطی شهر اردبیل به مغان و قفقاز بر روی رودخانه قره سو واقع گردیده است.

توصیف معماری:

پل سامیان پلی شش چشمه و اجرا شده با بدنه آجری پایه طاق سنگی میباشد. دهانه میانی، پل بزرگتر از دهانه های جانبی می باشد که بصورت متقارن در دو طرف این دهانه قرار گرفته اند. بزرگتر بودن دهانه وسطی باعث زاویه دار بودن دست انداز و عرشه پل شده است. به نظر می رسد که این پل قبلاً دارای هفت چشمه و بصورت متقارن بوده که به مرور زمان یکی از دهانه ها از بین رفته است.

شرح مختصری در مورد تاریخچه بنا:

این پل یادگار دوره صفویه می باشد که در مسیر ارتباطی شهر اردبیل به مغان و ارمنستان از طریق جاده قدیم مشگین شهر بنا شده است.

مشخصات فنی:

این پل شامل شش دهانه اجرا شده با سنگ و آجر بصورت قوس های شاخ بزی و موج شکنهای سنگی می باشد. موج شکنهای این پل در دو طرف نما متفاوت است. یک طرف پل به صورت منحنی و طرف دیگر به صورت تیز اجرا شده است. بر روی این پل چهار میل راهنما در منتهی الیه چهارگوشه پل وجود داشته که به مرور زمان از بین رفته اند.

نوع بهره برداری و خصوصیات بارز پل:

این پل در مسیر ارتباطی جاده اردبیل به قفقاز بر روی رودخانه قره سو واقع شده است که در حال حاضر گذر وسائط نقلیه از جمله تریلیهای بارکش را (که متجاوز از سی تن وزن دارند) تأمین می کند.

پل سیدآباد

• در ابتدای کوچه سیدآباد بر روی رودخانه بالخلو در محله پیرمادر ساخته شده و دارای ۵ دهنه با تاق ضربی و آجری است. نام پل: سیدآباد

• نام شهرستان: اردبیل

• آدرس: اردبیل – محله سیدآباد

• قدمت: صفوی

• شماره ثبت: ۸۷۷

• ابعاد: ۲۳/۸۰×۵/۳۵×۳/۷۰ متر

• بستر و مشخصه تاریخی پل:

این پل بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده است.

• تاریخ شروع مرمت: سال ۱۳۷۴ ه.ش

• توصیف معماری:

پل سیدآباد پلی سه چشمه و اجرا شده با سنگهای تراش یافته و ملات آهکی در ازاره و آجر ۲۰×۲۰ و ملات گچی در طاقها می باشد. دهانه وسطی پل بزرگتر از دهانه های جانبی می باشد که بصورت متقارن در دو طرف این دهانه قرار گرفته اند بزرگتر بودن دهانه وسطی پل باعث زاویه دار بودن عرشه پل شده است.

• شرح مختصری در مورد تاریخچه پل:

این پل یادگار دوره صفویه می باشد که مسیر ارتباطی جاده قدیم طالش و خلخال به دروازه ورودی اردبیل را تأمین می کند. عملیات مرمتی این پل در سال ۱۳۷۴ (ه.ش) شروع شده است.

• مشخصات فنی:

این پل شامل سه دهانه آجری با قوس های شاخ بزی کند و موج شکنهای سنگی می باشد.

• نوع بهره برداری و خصوصیات بارز پل:

این پل بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده و گذر افراد پیاده را تأمین میکند.

نام پل: یعقوبیه

نام شهرستان: اردبیل

آدرس: اردبیل – محله یعقوبیه

قدمت: صفوی

شماره ثبت: ۸۷۶

ابعاد: ۳۶/۷۵×۵×۳ متر

بستر و مشخصه تاریخی پل:

این پل بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده است.

تاریخ شروع مرمت: سال ۷۶-۱۳۷۵ ه.ش

توصیف معماری:

پل یعقوبیه دارای پنج چشمه با طاق و نمای آجری و موج شکن‌های سنگی می باشد. این پل حالت تقارن دارد. دهانه وسطی پل بزرگتر از دهانه‌های جانبی است. بزرگتر بودن پل باعث زاویه دار بودن عرشه پل شده است.

شرح مختصری در مورد تاریخچه پل:

این پل یادگار دوره صفویه بوده و در سال ۷۶-۱۳۷۵ ه.ش عملیات مرمتی آن شروع شده است.

مشخصات فنی:

این پل شامل پنج دهانه آجری اجرا شده با قوس پنج و هفت و با موج شکنهای سنگی می باشد.

نوع بهره برداری و خصوصیاات بارز پل:

این پل که بر روی رودخانه بالخلی چای بنا شده است در ابتدای کوچه یعقوبیه گذر عابر پیاده را تأمین می کند.