به گزارش سلام نو به نقل از تریپ یار، برج رسکت از بناهای تاریخی و دیدنی شهرستان ساری در استان مازندران بوده و متعلق به قرن ۵ هجری قمری است. احتمال داده می شود این برج آرامگاه یکی از شهریاران آل باوند باشد.
این برج یکی از برج های مدور آجری است که در روستایی به همین نام واقع شده است. این بنا دارای دو کتیبه به خط کوفی و پهلوی باستان است.
این اثر در تاریخ ۹ مرداد ۱۳۱۲ با شمارهٔ ثبت ۱۹۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در قرن پنجم هجری قمری خاندان باوندیان که از اسپهبدان ساسانی بودند در مازندان حکومت می کردند. این خاندان از دوره ساسانی در این منطقه از کشور مستقر بودند و با ورود اسلام، مسلمان شده و حدود ۷۰۰ سال در مازندران حکومت کردند. برج رسکت آرامگاه یکی از اعضای خاندان باوندیان است و بنا به اعتقاد برخی متعلق به «شهریار ابن قارون» میباشد.
در سال ۲۳۱ خورشیدی برابر با ۲۳۷ قمری شهاب سنگی در این منطقه سقوط کرد که به نام «شهاب سنگ اسپهبد شروین» خوانده شد. برخی پژوهشگران برج رسکت را یادمانی چند منظوره در نزدیکی محل سقوط این شهاب سنگ می دانند.
ویژگی‌های بنا:
برج رسکت که در شیب تند کوهی سنگی بنا شده در سال ۴۱۳ هجری قمری ساخته شد و مدفن یکی از شهریاران آل باوند است که ۱۸ متر ارتفاع دارد. محیط آن در پایین ۱۴.۷۶ متر است. حد فاصل قسمت فوقانی بدنه و آغاز گنبد برج با مقرنس کاری تزئین شده است و دو کتیبه آجری نیز به خط پهلوی ساسانی و خط کوفی در روی آن به چشم می خورد.
برج رسکت مدوّر است با سقفی مخروطی که قطر قسمت داخلی آن ۵۷.۴ متر است. لبهٔ برج با ردیف مضاعفی از مقرنس های آجری مزیّن به نقوش گچبری آذین شده است. در پایین این مقرنس ها کتیبه ای با شکوه بخطّ کوفی به کمک گچبری نقش شده است. دوسوم این کتیبه از میـان رفته است. حروف کتیبه برنگ سفید بر زمینه ای به رنگ آبی جلوه گر است. مفاد کتیبه چنین است: «بسم الله الرحمن الرحیم.. قل هو اللّه احد اللّه الصمد لم یلد ولم یولد ولم یکن له کفواً احد. (سورهٔ ۱۱۲) بسم اللّه الرحمن الرحیم کلّ نفسِ ذائقه الموت …(سوره ۲۱ ،آیهٔ ۳۶)[ کذا فی اصل]. بالای درِ کتیبۀ دیگری به چشم میخورد که آن هم از گچ ساخته شده و بسیار آسیب دیده است. این کتیبه شامل چهار سطر است که سه سطر اول و نصف از سطر چهارم بخطّ کوفی ریحان مشابه خط کتیبۀ فوقانی است و نیم دیگر از سطر چهارم بخط پهلوی باستان است. متنی که بخط کوفی نوشته شده توسط خطی عمودی به دو بخش تقسیم شده که یکی آیات قرآنی و دیگری مطالب تاریخی است. خط عمودی دیگری نوشته های کوفی را از متن پهلوی جدا ساخته است. مفاد اولین بخش از کتیبه که بخط کوفی میباشد، احتمالاً چنین است: لا اله إلاّ اللّه مخلصاً محمّد رسول اللّه صادقا این جملات نشانه ایمان به اسلام است که به آن کلمات مخلصا و صادقا اضافه شده است. معنای کلمه اول « با خلوص قلب » و معنای کلمه دوم «با صداقت قلبی» است. مفـاد بخش تاریخی با این کلمات آغاز می شود: هـذه الـقبّه … و بجز این چنـد کلمه چیزی بر جـای نمانده که بتوان خواند.
در خصوص تاریخ احداث بنا، به نظر می رسد که در انتهای متن کوفی آخر این حروف کلمه مائه به معنای صدها خوانده می شود ولی چیز دیگری از تاریخ باقی نمانده است. با این همه اگر در مورد نام ماه که خیلی صدمه دیده ولی ظاهراً شوال خوانده می شود یقین حاصل کنیم، با توجه به فاصله کمی که میان کلمه شوال و مائه باقی می ماند می توان گفت که تاریخ سال احداث برج دقیقاً اربعمائه (۴۰۰) میباشد.
مسیر دسترسی:
برج رسکت در ۴۰ کیلومتری جنوب غرب شهر ساری در بخش دودانگه ساری، روستای رسکت واقع شده است. مسیر دسترسی به آن از ساری آغاز و پس از عبور از دو راهی کیاسر و سد سلیمان تنگه به جانب غرب منحرف می شود که بیشتر قسمت های آن آسفالت می باشد. دسترسی به روستای رسکت و دیدن طبیعت بسیار زیبا و کم نظیر آن از طریق جاده ساری، پائین هولار، فریم مقدور است.
جاذبه‌های منطقه:
علاوه بر دیدن برج رسکت که بنای تاریخی است و برای علاقمندان به تاریخ ایران و آثار تاریخی می تواند جذاب باشد، در طول مسیر یعنی از ساری تا برج رسکت شما شاهد مناظر زیبایی خواهید بود همچنین می توانید به جاذبه های توریستی دیگر مثل سد سلیمان تنگه (سد ساری یا رجایی) نیز سری بزنید.
نظر شما