به گزارش سلام نو، پل گاومیشان مربوط به دوره ساسانیان است و در شمال شرق شهرستان دره شهر ( استان ایلام ) ، روی رود سیمره واقع شده، این اثر در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۲۲۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. پل تاریخی گاومیشان به دلیل قرار گرفتن بر روی رودخانه سیمره و استحکام، یکی از حیرت انگیزه ترین پلهای تاریخی غرب کشور است و بزرگ ترین دهنه پل های تاریخی جهان را به خود اختصاص داده است.
پل گاومیشان واقع در شهرستان دره شهر استان ایلام، یکی از قدیمی ترین پست های تاریخی کشور متعلق به دوران ساسانی است که بخشی از تاریخ کهن این شهرستان را نمایان می کند. مورخان در مطالعه تاریخ کهن شهرستان دره شهر، این شهرستان را اولین شهر دوران ساسانیان نامیده اند و این شهرستان با آثار تاریخی متعدد مانند ماداکتو، آتشکده های تاریخی متعدد، پل گاومیشان و آثار تاریخی دیگر یکی از شهرهای قدیمی و تاریخی کشور محسوب می شود.
پل تاریخی و زیبای گاومیشان بر روی رودخانه سیمره پس از تلاقی با رودخانه کشکان ساخته شده است و بر اساس نظریات مختلف، وجه تسمیه نام این پل برگرفته از گومیشه یعنی محل پرورش گاو است. بعضی بر این باورند که گاومیش نر در قدیم جفت خود را گم می کند و در پی یافتن آن تمامی دره ها و غارها را در هم می نوردد و سرانجام آن را در غاری در این محدوده می یابد، از آن پس این منطقه را گاو میشو نامیده اند.
پل گاومیشان واقع در شهرستان دره شهر استان ایلام، یکی از قدیمی ترین پلهای تاریخی کشور متعلق به دوران ساسانی است که بخشی از تاریخ کهن این شهرستان را نمایان می کند.این پل در فاصله ۳۰ کلیومتری پلدختر در مرز بین دو استان لرستان وایلام و بر روی رودخانه سیمره واقع شده است. در حالی که بیش از ۹۰ درصد سازه این پل در استان لرستان قراردارد.
این پل بسیار فنی و پیچیده ساخته شده است به طوری که رقیبی جدی برای پلهای مهم بشمار می رود.
پایه ها و تکیه گاههای اصلی پل مدور و قطور است و مصالح آن از سنگهای مکعبی بزرگ و تراشیده در ابعاد مساوی است که به صورت “رگ چین” به روی هم چیده شده اند و پایه اصلی پل را به وجود آورده است.
داخل پایه ها نیز از قلوه سنگ و ملاط گچ پر شده و مصالح پل سنگ و ملاط گچ و در سقف تاقها از آجر است که همگی در پیچیدگی این پل نقش دارند. وجود پله ها در میان دالان ستون میانی، بیانگر این امر است که این پل فقط یک پل ارتباطی نبوده بلکه راهروهای داخل و پلکان نشان از این دارد که کاروانها از این پل به عنوان سرپناه به هنگام عبور استفاده می کردند و چه بسا شبها که در دل این دالانها کاروانیان به صبح رسانده اند.
طول این پل حدود ۱۷۵ متر و عرض پل نزدیک به ۸ متر و۲۰ سانتیمتر است و در حال حاضر دارای ۶ چشمه طاق میباشد. پهنای پاتاقها، یا حدفاصل چشمه تا ۲۵ متر متغیر است. عرض چشمه اصلی این پل حدود ۳۳ متر و ۷۰ سانتیمتر، دهانه پل گاومیشان با بیش از ۵۰ متر عرض بزرگترین دهانه پل کشور است. هر چند که یکی از این دهانهها بعد از عقبنشینی سپاه ایران در جریان حمله اعراب به ایران تخریب شد. در مورد مصالح باید گفته که مصالح اصلی آن ملاط، آجر وسنگ تشکیل میدهند. معماری پاتاقها به سبک معماری ساسانی است اما در چشمه طاقها آثار مرمت دورههای صفوی و قاجار دیده میشود.نخستین فصل مرمت پل گاومیشان در سال ۱۳۸۷ به پایان رسید.
یکی از مورخان تاریخ بنام سرهنری راولینسون در سفرنامه خود درباره این پل می نویسد: “پلی که هم اکنون بر روی سیمره (دره شهر فعلی) قرار دارد یکی از بهترین پلهای ایران است که حسین خان بزرگ (والی بزرگ و معروف ایلام ) به سال ۱۰۰۸ هجری قمری این پل را تعمیر کرده است”.
به اعتقاد مورخان این پل در سال ۱۳۳۴ هجری قمری بر اثر زلزله از بین رفته است.
این اثر در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۲۲۲ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
منبع: تریپ یار
نظر شما