سلام نو-فاطمه عرب‌زاده: ممکن است بدن شما پس از عرق کردن شدید و زمان زیاد بیرون بودن در یک روز گرم تابستانی، هوس مایعات فراوان کند. بااین‌حال آیا تابه‌حال به این فکر کرده‌اید که چرا بدن شما تا این حد احساس خشکی می‌کند؟ بله این امر به دلیل عدم تعادل الکترولیت در بدن شماست.
تفاوت بین کم‌آبی در بدن و عدم تعادل الکترولیت چیست؟
اگرچه کم‌آبی و عدم تعادل الکترولیت ویژگیهای مشابهی دارند (که باعث میشود به‌طور استثنایی ادغام یا اشتباه گرفتن این دو را آسان کند)، چند نشانگر کلیدی وجود دارد که به شما کمک می‌کند رمزگشایی کنید که با کدام‌یک سروکار دارید. برای شروع ابتدا با مفهوم الکترولیت آشنا شوید. الکترولیت‌ها مواد معدنی در بدن شما هستند که دارای بار الکتریکی هستند، که به تعادل مقدار آب در بدن، متعادل کردن سطح pH، مدیریت سلامت سلول‌ها و تنظیم چندین سیستم بدن کمک می‌کنند. در همین حال، کم‌آبی وضعیتی است که در اثر از دست دادن بیش‌ازحد مایعات از بدن ایجاد میشود.
کم‌آبی بدن و عدم تعادل الکترولیت می‌توانند علائم مشابهی داشته باشند اما دارای چند ویژگی خاص هستند که آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند. یک تفاوت عمده برای تمایز این دو این است که کم‌آبی مشکلی است که صرفا با آب بسیار کم و در غیاب عدم تعادل الکترولیت‌ها اتفاق میافتد. کم‌آبی شدید تقریبا همیشه باعث اختلال الکترولیت در بدن میشود. به‌عبارت‌دیگر، کم‌آبی و عدم تعادل الکترولیت‌ها دست‌به‌دست هم می‌دهند.
بااین‌حال اگرچه اختلالات الکترولیتی اغلب به دلیل کم‌آبی بدن ایجاد میشود، اما می‌تواند در حالت‌هایی که بدن فرد آب زیادی دارد نیز رخ دهد. بنابراین چگونه می‌توان کمبود الکترولیت واقعی در بدن را تشخیص داد؟ برای تشخیص صحیح کمبود الکترولیت، علائم و سطوح مواد معدنی خاص خود را به‌دقت بررسی کنید.
علائم رایج کم‌آبی بدن در مقایسه با عدم تعادل الکترولیت چیست؟
نشانه‌های رایجی که نشان می‌دهند با کم‌آبی بدن مواجه هستید عبارت‌اند از سردرد، گیجی یا گیجی مغز، خستگی، نوسانات خلقی، سبکی سر و سرگیجه.
بسته به میزان کم‌آبی بدن، بهبود علائم ممکن است تا 36 ساعت طول بکشد. بنابراین اگر با علائم خفیف روبرو هستید، نوشیدن آب مطمئنا به شما کمک می‌کند هیدراته بمانید. بااین‌حال، اگر علائم متوسط تا شدید دارید، احتمالا کم‌آبی بدن شما به عدم تعادل الکترولیت نیز منجر شده است. برای حل این مشکل شما به یک نوشیدنی آب‌رسان غنیشده با مواد معدنی غنی از الکترولیت نیاز دارید.
علائم عدم تعادل الکترولیت‌ها شامل نامنظم شدن ریتم قلب، خستگی، بی‌حالی، تغییر وضعیت ذهنی، سردرد، سرگیجه و اسپاسم عضلانی است. در همین حال، کم‌آبی نیز می‌تواند شامل این علائم و همچنین فشارخون پایین باشد.
شایع‌ترین انواع عدم تعادل الکترولیت‌ها شامل کمبود شدید مواد معدنی ازجمله سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم است. این عدم تعادل معمولا با استفراغ یا اسهال مداوم ایجاد میشود، اما ممکن است با نارسایی کلیه یا قلب، مصرف برخی داروها یا تغییر عادات غذایی شما نیز مرتبط باشد.
توصیه میشود در صورت مشاهده این علائم فورا به پزشک مراجعه کنید. از این گذشته، در موارد نادر و در برخی بیماری‌های خاص، عدم تعادل شدید ممکن است رخ دهد. برخی از آن‌ها می‌توانند کشنده باشند. برای مثال میزان پتاسیم بیش‌ازحد یا خیلی کم در جریان خون شما می‌تواند باعث ایست قلبی از طریق ریتم نامنظم قلب شود. این اتفاق به‌ندرت به دلیل مصرف رژیم غذایی است و تقریبا همیشه در حضور سایر مسائل پزشکی اتفاق میافتد. اما در اکثر بزرگ‌سالان سالم، دستگاه گوارش و کلیه‌ها به‌طور طبیعی تعادل مایعات و الکترولیت‌ها را باهم تنظیم می‌کنند تا تعادل را حفظ کنند.
نحوه افزایش سطح الکترولیت بدن
کارآمدترین و مقرون‌به‌صرفهترین راه برای افزایش الکترولیت بدن، استفاده از مایعات غنیشده از طریق خوراکی است. الکترولیت‌ها به دنبال آب می‌آیند و درنهایت جذب خون می‌شوند. نوشیدنی‌های غنیشده مخصوص، الکترولیت‌های کافی را برای کمک به حفظ تعادل و هیدراته بودن به شما ارائه می‌دهند.
علاوه بر این، بسیاری از غذاهای موردعلاقه ما حاوی الکترولیت هستند، از سبزیجات برگ‌دار و سیب‌زمینی شیرین گرفته تا زیتون، ترشیجات، آب نارگیل، شکلات تلخ و آووکادو که باعث می‌شوند به‌طور طبیعی مقدار زیادی الکترولیت از وعده‌های غذایی دریافت کنیم.
نظر شما