سلام نو-سرویس گردشگری:بازار کرمان یا بازار بزرگ کرمان جزو آثار ملی ایران و از جاهای دیدنی کرمان است که از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاقیه ختم می‌شود؛ به همین دلیل به‌عنوان طولانی‌ترین راسته بازار ایران به حساب می‌آید. این بازار عمدتا پس از سده هشتم هجری قمری ساخته شده و در نتیجه هر بخش از آن در زمان یکی از مقامات شهر احداث شده و ویژگی‌های خاصی از هر دوره را در خود جای داده است. برخی از ویژگی‌های بازار کرمان در میان بازارهای ایران منحصربه‌فرد است؛ مانند وجود بلندترین بادگیر کرمان در بازار که شهرت جهانی دارد. مجموعه بناهای اطراف بازار کرمان از دوره صفویه به بعد همگی در ارتباط با بازار ایجاد شده‌اند. این بازار، محل خوبی برای خرید سوغات و صنایع دستی کرمان است.
معرفی
بازار کرمان که در ۲۵ اردیبهشت ۱۳۸۰ هجری شمسی به‌عنوان اثری ملی به ثبت رسید، دوره‌های تاریخی بسیاری را پشت سر گذاشته و سبک معماری آن بسیار غنی و باارزش است. این بازار از دید بسیاری از محققان گردشگری، بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین بازار ایران محسوب می‌شود و از دیرباز محل خریدوفروش و صادرات و واردات استان بوده است.همچنین با توجه به اینکه بر سر راه ادویه و بعد از آن جاده ابریشم قرار داشت، نقش بسیار بزرگی در رونق اقتصادی منطقه ایفا می‌کرد. پارچه، ظروف مسی و انواع صنایع دستی کرمان به کشورهای چین و هند صادر و از آنجا نیز ادویه و پارچه وارد می‌شد.بازار بزرگ کرمان شامل راسته‌ها و بازارهای متفاوتی می‌شود و جالب اینکه، مجموعه بناهای متصل به این بازار، ۶۰ درصد از بناهای تاریخی کرمان را تشکیل می‌دهند. در هر یک از این بازارها بناهایی چون مسجد و حمام نیز وجود دارد. صف عزاخانه، مسجد وکیل، مسجد گنجعلی خان و مسجد چهل‌ستون هر یک مساجدی هستند که با نام بازار اصلی خود نامیده می‌شوند و جزئی از بنای آن به حساب می‌آیند. از شکل خاص هر یک از حمام‌ها یا مسجدها در بازارهای مختلف می‌توان نوع معماری دوره‌شان را بررسی کرد و به نتایج جالبی رسید.بازار بزرگ کرمان همچنین در اطراف خود بناهای دیگری دارد که هر یک در ارتباط با بازارهای مختلف و در دوران مختلف به وجود آمده‌اند. به‌عنوان مثال، مجموعه ابراهیم‌خان که از بناهای معروف است، شامل مدرسه و مسجد و کاروان‌سرا و حمام می‌شود و همین طور مجموعه وکیل که مدرسه و مسجد وکیل را در خود جای داده است.یکی از ویژگی‌های دیگر بازار کرمان، بازارهایی هستند که به‌صورت غربی و شرقی آن را قطع کرده‌اند؛ در این میان دو بازار قلعه و قلعه محمود در راستای هم و در جهت عمود بر راستای بازار قرار دارند.تزیینات سقف در بازار کرمانصنایع دستی مسی در بازار کرمانتزیینات سقف در بازار کرمانظروف صنایع دستی در بازار بزرگ کرمانیکی از حیاط های بازار کرمانفروش ادویه در بازار کرمانتردد گردشگران در حیاط بازار کرماننقاشی های زیبا روی سقف بازار کرمان بازار کرمان از دیرباز محل تجارت پارچه، صنایع دستی و ظروف مسی بوده است. این بازار به‌عنوان مهم‌ترین پخش‌کننده ادویه در جنوب شرق ایران شناخته می‌شود و از زیره معروف کرمان گرفته تا کاری هندوستان در آن به فروش می‌رسد. وجود معدن مس سرچشمه در ۵۰ کیلومتری رفسنجان نیز باعث شده است تا راسته مسگرهای بازار کرمان شهرت خاصی داشته باشد. سوغات و شیرینی‌های خاص کرمان مانند کلمپه نیز در این بازار به‌وفور یافت می‌شود و بازار عطاران آن به‌دلیل عرضه داروهای گیاهی و عرقیجات باکیفیت مشهور است.هنگام بازدید از این بازار بزرگ می‌توانید از امکاناتی نظیر مسجد، سرویس بهداشتی، رستوران و کافه، قهوه‌خانه، سفره‌خانه و پارکینگ استفاده کنید.
هنر معماری
ساختار بازار سنتی کرمان را عناصر یا بخش‌هایی شامل راسته یا گذرگاه اصلی و فرعی، سرای، تیمچه و چهارسوق یا چهارسو تشکیل می‌دهند. سرا یا همان گذرگاه اصلی و فرعی، مسیر طولانی بازار است که در دو طرف آن دکان‌ها و مغازه‌های گوناگونی قرار دارند و هر یک کالایی را عرضه می‌کنند.هنگامی که در بازار کرمان قدم می‌زنید، با یک حیاط میانی مواجه می‌شوید که دورتادور آن را حجره‌های گوناگون احاطه کرده‌اند. در بازار کرمان، فضاهای سرپوشیده‌ای وجود دارد که به بورس کالاهای خاص اختصاص یافته است. این فضای بازار که به‌عنوان «تیمچه» شناخته می‌شود، با زیبایی بی‌نظیری تزیین شده است. چهارسوق یا چهارسو نیز فضای زیبایی به سبک معماری اصیل ایرانی دارد که محل تقاطع دو راسته اصلی بازار است.ویژگی اصلی معماری بازار کرمان را می‌توان در سادگی آن دانست. از ویژگی‌های این معماری، فرم تکرارشونده طاق‌ها در ابعاد بزرگ و کوچک، ریتم منظم، تقارن و رنگ غالب خاک است که در برخی نقاط با کاشی‌های آبی تزیین شده است. احجام معماری بازار کرمان نمای خارجی ندارند؛ جز عناصری همچون بادگیر یا سردر مساجد یا کاروانسراها که جنبه نمادین نیز داشته‌اند. پیش از آنکه بافت اطراف بازار به‌صورت امروزی ساخته شود، ردیف گنبدهای بازار، همچون ستون فقرات شهر خودنمایی می‌کرد. بازار شهر در هماهنگی با کویر بود و فقط مناره‌ها و بادگیرها به چشم می‌آمدند.بازار تاریخی کرمان، علاوه بر سرپوشیده بودن، متراکم و درون‌گرا است تا بیشترین سایه و کمترین میزان جذب گرمای خورشید را داشته باشد. لایه کاهگلی روی بدنه خارجی بنای بازار به‌شکل عایق عمل می‌کند و گرمای تابشی را بر می‌گرداند. سقف بازار کرمان ارتفاع زیادی دارد که موجب جریان هوای مطبوع در داخل بازار می‌شود. همچنین دریچه‌های طاق‌ها به تهویه هوا و تامین نور کمک می‌کنند. در چند بنا نیز برای تهویه هوا از بادگیر استفاده شده است. در بخش‌هایی از سقف بازار، هنوز آثار نقاشی‌های رنگ روغن دیده می‌شود.
نحوه دسترسی
بازار کرمان همان طور که از نامش مشخص است، در شهر کرمان قرار دارد و به‌واسطه ورودی‌های متعددش، امکان دسترسی به آن آسان است. از میدان ارگ در غرب، خیابان میرزا رضای کرمانی در شرق، خیابان امام خمینی (ره) یا خیابان مطهری در جنوب، میدان شهدا یا خیابان شریعتی در شمال می‌توانید وارد بازار کرمان شوید.دسترسی با وسایل نقلیه عمومی: ایستگاه اتوبوس سه راه شمال جنوبی در خیابان شریعتی، ایستگاه تاکسی میرزا رضای کرمانی و تاکسی‌های مقصد میدان ارگ (توحید)، بهترین گزینه‌ها برای رسیدن به بازار با وسایل نقلیه عمومی هستند.
نظر شما