سلام نو – سرویس اقتصادی: در حالی که کشور درگیر التهاب پس از درگذشت دلخراش مهسا امینی است و تمرکز جامعه، مسئولان و خبرنگاران روی بحرانها، مشکلات و مسائل روزهای اخیر است شایعاتی از تلاش برخی ابربدهکاران بانکی برای بخشودگی تسهیلات ارزی شینده میشود.
ظاهرا در سایه اتفاقات اخیر برخی فعالین و بنگاههای اقتصادی دنبال این هستند تا با دولت، مجلس و بانک مرکزی رایزنی کنند و مشکلات بدهیهای خود را حل کنند.
این در حالی است که احسان خاندوزی به عنوان وزیر اقتصاد تاکید کرده است که این وزارت خانه شفافیت را به طور جدی پیگیری خواهد کرد و نه تنها لیست بدهکاران را به روز میکند، بلکه بدهیها را از قبل نیز شفافتر خواهد کرد. علی صالح آبادی، رییس کل بانک مرکزی نیز با تایید افزایش میزان وصول بدهیهای ارزی گفته است که تا وصول صد در صدی بدهیها به دنبال آنها خواهد بود.
اما آیا چنین رفتاری از سوی بدهکاران بانکی پذیرفته شده است؟ آیا منطقی است که بخشی از فعالین اقتصادی با دلایلی چون کارآفرینی و مشکلات اقتصادی بخواهند بدهیهای خود را دیرتر یا ارزانتر پرداخت کنند، آن هم در حالی که مشکل مالی خاصی ندارند؟
آلبرت بغزیان، اقتصاددان و استاد دانشگاه با اشاره به تاثیر اتفاقات اخیر کشور بر چنین تلاشهای ناخوشایندی، این اتفاق را عجیب و دور از انتظار ندانست.
این استاد دانشگاه با اشاره به وضعیت کشور به سلام نو گفت: وقتی دعوایی رخ میدهد همهی حاضران در صحنه دنبال جدا کردن طرفهای دعوا نیستند. برخی تماشا میکنند، برخی تشویق میکنند، برخی فیلم میگیرند و برخی دیگر دنبال زدن جیب دیگر حاضران در صحنه دعوا هستند. سارقان همیشه دنبال این هستند تا در هر فرصتی دست به دزدی بزنند. در نتیجه جای تعجب ندارد که در هنگام تمرکز رسانهها و جامعه روی اعتراضات اخیر برخی به فکر منافع خود باشد.
وی با هشدار نسبت به فرصتی که برای سودجویان رخ داده است، گفت: در چنین زمانهایی قاچاقچی دنبال قاچاق میراث فرهنگی است، اختلاسگر دنبال تدارک اختلاسی دیگر است، مدیران شرکتهای بزرگ جابهجا میشوند یا بدهکاران بزرگ مورد توجه قرار نمیگیرند و فرصتی برای آنها رخ دهد که دنبال منافع خود از جمله بخشش بدهی یا تصویه آن با دلار ۴۲۰۰ تومانی باشند.
بغزیان در پاسخ به این پرسش که با وجود تاکید وزارت اقتصاد و بانک مرکزی بر شفافیت آیا چنین فرصتی برای بدهکاران شکل میگیرد یا نه، گفت: هر چند وزارت اقتصاد و بانک مرکزی میگویند پیگیر هستند، اما وقتی خبرنگار و رسانه فرصت یا امکان پیگیری را نداشته باشد فرصت برای فرصتطلبان مهیا میشود. در همین مدت اخیر من شنیدم تغییراتی در برخی شرکتهای بزرگ رخ داده که اعتراض بعضی وزرا را هم در پی داشته است. صرف تاکید وزیر جلوی سودجویی فرصت طلبان را نمیگیرد.
این استاد دانشگاه با اشاره به بعضی اختیارات خاص مدیران ارشد و کمسیونهای خاص، گفت: متاسفانه بعضی اوقات اختیاراتی به مدیران یا کمیسیونهای خاص داده میشود که میتواند حسابی مشکل ساز باشد. مثلا رییس یک شعبه اختیار تصمیمگیری در مورد ۲۰ میلیارد تومان را دارد یا رییس کمیسیون مالیاتی اجازه بخشش یک عدد مشخصی را دارد. این اختیارات خاص حسابی مشکل ساز شده و به باعث طمع سودجویان میشود..
وی ادامه داد: چرا بدهی یک بدهکار بزرگ با چنین اختیاراتی باید بخشیده شود اما بدهی من و شما را کسی نمیبخشد و ما تا آخرین ریال آن را پرداخت میکنیم؟ بحث انصاف و عدالت در حق بدهکاران به کنار، اما وقتی بدهکاری به امید بخشوده شدن بدهی یا جریمه خود به شکل عمدی بدهی خود را نمیدهد باید با او برخورد شود. این پول، پولِ بیت المال و حق الناس است و نمیتوان نسبت به آن بیتفاوت بود.
این اقتصاددان با اشاره به این که ابر بدهکاران تا همینجا هم تسهیلات و کمکهای کمنظیری دریافت کردهاند، گفت: این ابر بدهکاران انواع امکانات را در ابتدای راه گرفتهاند. وام کلان را با بیشترین سرعت، با کمترین درگیری در روال اداری و کمترین دردسر گرفتهاند. بسیاری از امکانات غیرنقدی را نیز دریافت کردهاند و از تمام ریسکها هم مطلع بودند. در نتیجه وقتی بعد از این همه کمک زیر تعهد وام خود را امضا میکنند باید به تعهد خود پایبند باشند و بدهی خود را آن چنان که متعهد شدهاند پرداخت کنند.
بغزیان با اشاره به عوارض مماشات بیش از حد با این بدهکاران گفت: اگر من بدانم به عنوان یک وام گیرنده کلان میتوانم با ندادن قسط و آه و ناله از شرایط اقتصادی به طور کل اقساط خود را ندهم یا تخفیف بگیرم حتما چنین کاری میکنم. نه تنها در ایران، بلکه اگر این مسئله عرف باشد در آمریکا هم مردم از آن استفاده خواهند کرد. نباید اجازه داد چنین روشهای غلط و آسیبزایی عرف شود چون دیگر سنگ روی سنگ بند نخواهد شد.
وی ادامه ادامه داد: چنین کوتاه آمدنهایی بدهکاران و مجرمان مالی و اقتصادی را جسور خواهد کرد و باعث میشود تا آنها فکر کنند همیشه جای چانه زنی برای فرار از زیر تعهدات و مجازات وجود دارد.
نظر شما