آپنه حالتی است، که فرد مبتلا در طول خواب تنفس خود را متوقف می کند. علل شیوع آپنه خواب بسته به سن، جنس، وزن فرد و شرایط بهداشتی زمینه ای متفاوت است. سه شکل مختلف از آپنه خواب وجود دارد. دانستن انواع آن می تواند به فرد کمک کند، تا علت علائم خود را شناسایی کرده و مراقبت پزشکی مناسب را بیابد. برخی تحقیقات آپنه خواب را با التهاب در بدن مرتبط دانسته اند. التهاب، خطر ابتلا به بیماری هایی مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا، حمله قلبی و سکته را افزایش می دهد. از این رو یافتن راه حلی برای کنترل و درمان آپنه خواب اهمیت زیادی دارد. علت اینکه چرا باید آپنه خواب را جدی بگیرید را در ادامه مطلب بخوانید.
آپنه خواب چیست؟
آپنه خواب زمانی رخ می دهد که تنفس شما به طور مکرر در حین خواب متوقف گردد. آپنه خواب نیاز به درمان دارد، زیرا می تواند منجر به مشکلات جدی تری شود. اگر با صدای بلند خروپف می کنید، یا پس از یک خواب شبانه کامل احساس خستگی دارید، ممکن است دچار آپنه خواب باشید. علائم آپنه خواب در هنگامی که فرد خواب است، اغلب به صورت زیر می باشد:
- توقف و شروع تنفس
- ایجاد صدای نفس کشیدن، خروپف یا خفگی
- بیدار شدن مداوم
- خروپف بلند
- احساس خستگی شدید دارید.
- نمی توانید تمرکز کنید.
- دچار نوسانات خلقی می شوید.
- هنگام برخواستن از خواب، سردرد دارید.
تشخیص آپنه خواب به تنهایی احتمالا دشوار است. شما می توانید از اطرافیان خود بخواهید، هنگام خواب در کنار شما بمانند و علائمتان را بررسی کنند. اگر آپنه خواب تشخیص داده نشده و درمان نشود، می تواند عواقب جدی داشته باشد. همچنین میتوانید با استفاده از دستگاه های کمک تنفسی مانند بای پپ و سی پپ جهت بهبود آپنه خواب خود استفاده کنید
انواع آپنه خواب چیست؟
سه نوع آپنه خواب وجود دارد: مرکزی، انسدادی و پیچیده. متداول ترین آنها آپنه انسدادی خواب (OSA) است. مطالعات مختلف تخمین زده اند که بین ۴% تا ۵۰% از جمعیت به OSA مبتلا هستند. در ادامه به تفکیک انواع آپنه را بررسی می کنیم.
آپنه انسدادی خواب
رایج ترین شکل آپنه است. این حالت زمانی رخ می دهد، که انسداد عملکردی در دهان و گلو وجود داشته باشد. به عنوان مثال هنگامی که زبان در هنگام خواب به سمت کام نرم افتاده، سپس کام نرم و زبان کوچک مسیر گلو را می بندند. این شرایط، تنفس را دشوار و گاه غیرممکن می کند. آپنه انسدادی می تواند منجر به خروپف شود، زیرا زبان و کام نرم به صدا در می آیند. همچنین فرد در این حالت احساس می کند که نمی تواند نفس بکشد. در OSA، ریه ها به طور طبیعی کار می کنند، اما دریافت هوای کافی از طریق راه هوایی فوقانی ممکن نیست. این نوع آپنه با افزایش سن رایج تر می شود. به علاوه در مردان، افراد دارای اضافه وزن، زنان باردار و افرادی که به پشت می خوابند، شیوع بیشتری دارد. برخی علائم آپنه انسدادی خواب شامل:
- بیدار شدن در هنگام خواب یا احساس خستگی بسیار هنگام بیداری
- بیدار شدن از خواب با احساس وحشت
- خروپف یا نفس نفس زدن هنگام خواب
- سردردهای مکرر
- بیدار شدن با دهان خشک
- احساس گیجی یا ناتوانی در تمرکز، در محل کار یا مدرسه
آپنه خواب مرکزی
در این نوع آپنه نیز توقف تنفس در شب رخ می دهد، اما علت آن عصبی است، نه انسداد راه هوایی فوقانی. برخلاف OSA، بدن در آپنه خواب مرکزی سعی نمی کند نفس بکشد، بنابراین خروپفی وجود ندارد. در عوض از آنجایی که مغز و سیستم عصبی، به طور مداوم سیگنالی برای نفس کشیدن ارسال نمی کنند، تنفس فرد متوقف می گردد. برخی افراد علائمی تجربه نمی کنند، اما به طور کلی نشانه های رایج آن به شرح زیر است:
- بی خوابی
- بیدار شدن با احساس تنگی نفس یا احساس وحشت
- احساس خواب آلودگی در طول روز یا اختلال در تمرکز
سندرم آپنه خواب پیچیده
داشتن یک نوع آپنه خواب لزوما به این معنی نیست که فرد نمی تواند نوع دیگری را داشته باشد. سندرم آپنه خواب پیچیده، نوعی از آپنه خواب است که ترکیبی از OSA و آپنه خواب مرکزی رخ می دهد. علائم آن مشابه OSA هستند.
آپنه خواب باعث چه بیماری هایی می شود؟
آپنه خواب می تواند مشکلات دیگری ایجاد کند. عدم درمان آپنه منجر به بیماری ها و اختلالات زیر می گردد:
- فشار خون بالا
- افزایش احتمال سکته مغزی
- دیابت نوع ۲
- بیماری قلبی
- افسردگی یا تغییرات خلقی
- افزایش احتمال تصادفات جدی ناشی از خستگی، مانند تصادف رانندگی
- مشکل و عدم در تمرکز در محل کار یا مدرسه
- دشوار کردن شرایط زندگی و تاثیر بر روابط فرد
مطالعات، ارتباط بین آپنه خواب و مشکلاتی مانند دیابت نوع ۲، سکته مغزی، حملات قلبی و حتی کوتاه شدن طول عمر را نشان داده اند. یکی از علل اساسی این ارتباط این است، که چاقی در بیماران مبتلا به آپنه خواب رایج می باشد. البته همه افراد مبتلا به آپنه چاق نیستند. بر اساس تحقیقات، ارتباط مستقلی بین آپنه خواب و دیابت وجود دارد، زیرا این اختلال می تواند سطح قند خون را افزایش دهد.
آیا آپنه خواب خطر مرگ دارد؟
چنانچه آپنه خواب درمان نشود، مغز و بدن نمی توانند اکسیژن لازم برای عملکرد بهینه را دریافت کنند. از آنجایی که آپنه خواب یک اختلال مزمن است، این کمبود اکسیژن هر شب رخ داده و اثرات آن بیشتر می شود. کمبود اکسیژن می تواند برای سلامتی شما خطرناک باشد و عوارض زیادی را به همراه آورد. علاوه بر این آپنه خواب استرس زیادی را به بدن، به ویژه قلب شما وارد می کند. کاهش سطح اکسیژن خون، فشار خون بالا و خطر سکته مغزی یا حمله قلبی را افزایش می دهد. اگر مشکلات قلبی دارید، آپنه خواب می تواند وضعیت شما را بسیار بدتر کرده و باعث آریتمی قلبی شود. از دیگر سو خواب آلودگی شدید در طول روز، احتمال تصادفات مرگبار رانندگی را افزایش داده و سلامت شما را به خطر میندازد.
درمان آپنه خواب چگونه است؟
گاهی اوقات آپنه خواب، با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مانند کاهش وزن، ترک سیگار و کاهش مصرف الکل قابل درمان و کنترل است. اما بسیاری افراد نیاز به دستگاه های ویژه ای دارند. دستگاه های کمک تنفسی بای پپ و سی پپ رسمد از باریک شدن بیش از حد راه های هوایی، جلوگیری می کنند. بدین ترتیب تنفس شما را در هنگام خواب بهبود می بخشند. به کمک دستگاه های رسمد، کیفیت خواب شما بهبود یافته و کمتر احساس خستگی خواهید کرد. از دیگر مزیت های این دستگاه ها می توان به کاهش خطر مشکلات مرتبط با آپنه خواب، مانند فشار خون بالا اشاره کرد. استفاده از دستگاه سی پپ در ابتدا ممکن است ناخوشایند باشد، اما به استفاده از آن ادامه دهید. پس از چند شب اثرات مثبت آن را مشاهده خواهید کرد. سایر درمان هایی که برای آپنه خواب استفاده می شوند، عبارتند از:
- یک دستگاه محافظ لثه، که راه های هوایی شما را در هنگام خواب باز نگه می دارد.
- انجام جراحی برای کمک به تنفس مانند برداشتن لوزه های بزرگ.
- گاهی اوقات افراد با تغییر وضعیت خواب می توانند علائم آپنه خواب انسدادی را بهبود ببخشند.
- کاهش وزن، ترک سیگار یا تحرک بدنی بیشتر، می تواند علائم OSA را کاهش دهد.
نظر شما