قشم و جذاب‌ترین جشن‌های آن

سلام نو _ سرویس گردشگری: ایران کشوری است پهناور که جای جای آن مردمی با فرهنگ‌ها و آداب و رسوم متفاوت دارد. در این بین برخی مناطق اشتراکات فراوانی دارند. مانند جنوب کشور که به دلیل موقعیت جغرافیایی خود به لحاظ فرهنگی بسیار به هم نزدیک هستند. امروز قصد داریم نگاهی اجمالی به آداب و رسوم مردم قشم داشته باشیم. مردم خونگرمی که با گذشت سال‌های سال و پا گذاشتن به دنیای مدرنیته همچنان اصالت خود را حفظ کرده‌اند. آداب مردم قشم در کنار تمام جذابیت و زیبایی‌هایی که دارد، بخش اعظمی از تاریخ جزیره قشم را در خود جای داده است.

درباره ویژگی‌های جذاب قشم

جزیره قشم یکی از زیباترین و بکرترین جزایر خلیج فارس به شمار می رود که در استان هرمزگان واقع شده است. اگر بخواهیم به قدمت این جزیره پی ببریم باید بدانیم که به دوره ساسانیان بازمی گردد. جزیره قشم از شمال به شهر بندرعباس، از مرکز به خمیر و بخشی از بندرلنگه، از شمال شرقی به جزیره هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوب غربی به جزایر تنب کوچک و تنب بزرگ و بوموسی منتهی می شود.

این جزیره در مساحت ۱۴۹۱ کیلومتر مربع که از لحاظ وسعت حدود ۵/۲ برابر دومین جزیره بزرگ در حاشیه خلیج فارس که بحرین است می باشد. شاید جالب باشد بدانید که حدود ۱۰ برابر بزرگ تر از جزیره کیش است. براساس آخرین سرشماری که در سال ۱۳۹۵ که در این جزیره انجام گرفت، جمعیت آن برابر با ۱۴۸,۹۹۳ نفر می باشد و ۶۶,۸۰۱ نفر از کل جمعیت در بخش شهری و ۸۲,۱۶۰ نفر در بخش روستایی جزیره ساکن شده‌اند.

مردم بومی این جزیره با زبان اصلی فارسی و گویش بندری صحبت می کنند که از ترکیب لهجه های فارسی بندری، عربی، هندی و برخی دیگر از زبان ها می باشد. همچنین دین مردم جزیره مذهب تسنن و تشیع است. آب و هوای قشم در گروه گرم و خشک دسته بندی شده اما با کمی رطوبت همراه است.

جشن‌های غرورآفرین در قشم

جشن نوروز صیاد

اگر دریا برای ما یک زیبایی بی کران است، یک شگفتی زیبا، آبی بی انتها است در خطه های منتهی به دریا، در آنجا که رزقشان و معیشتشان و کسب و کارشان به دریا وابسته است پس باید تعاملی و مراسمی برای مناسبات خود با دریا داشته باشند. یکی از این مراسم جشن نوروز صیاد است. درست روز اول مرداد که نه از دریا ماهی می گیرند و نه حتا غذای دریایی می خورند.

صید کوسه و خیلی از ماهی ها اتمام یافته و به پاس این یک سال کاری این یک سال ماهی گیری و ارتزاق از دریا جشنی به پا است. مردم لباس های رنگی می پوشند و کنار دریا می روند. آن ها فکر می کنند که آب دریا در این روز شفابخش است و بیماری هایشان را شفا می دهد پس به رویشان از آب دریا می ریزند و لباس هایشان را به اب دریا می زنند تا نحسی یک سال گذشته را به آب بدهند تا ببرد.

جشن میگو

جشن میگو نیز مانند جشن نوروز صیاد هدفی به جز شکرگزاری و قدردانی ندارد. از آنجایی که شغل بسیاری از مردم قشم به خصوص در گذشته، صیادی بوده است و بسیاری از آن‌ها به صید میگو می‌پرداختند. اکنون نیز حدود ۱۴۰۰ صیاد میگو در قشم وجود دارند که در درگهان، تولا، چاهو و سیریک به صید میگو می‌پردازند. جشن میگو را در پایان فصل صیادی برگزاری می‌کنند تا از این نعمت خدادادی شکر گذار باشند.

جشن نخل و خرما

جنوب کشور عزیزمان ایران پر است از نخلستان‌های زیبا. بخشی از مردم قشم نیز درآمد خود را مدیون همین درختان سر به فلک کشیده زیبا هستند. یکی از پرطرفدارترین آداب و رسوم مردم جزیره قشم مربوط به جشن نخل و خرماست که طی آن، باغداران خرماهای تازه خود را به فروش می‌رسانند و محصولاتی را که از خرما تهیه می‌کنند (مانند شیره، سرکه، نان، بیسکوییت، رولت، مربا و...) را عرضه می‌کنند. محصولات دیگری مانند زنبیل، سبد، دمپایی، جارو و ... نیز که از درخت نخل تهیه می‌شوند در این جشن پیدا می‌شود.

در جشن نخل و خرما که بخشی از فرهنگ مردم جزیره قشم را نشان می‌دهد، موسیقی‌های سنتی و بازی‌های متنوع اجرا می‌شود. اگر با تور قشم به این شهر سفر می‌کنید می‌توانید خرماهای تازه آلوستری، مصلی، مرداسنگ، شیخ کمالی و هلیلی را از مردم محلی به عنوان سوغات قشم خریداری نمایید.

مراسم عید قربان

عید قربان یکی از مهم‌ترین اعیاد مذهبی مسلمانان است که در میان مردم جزیره قشم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مردمان جزیره قشم در این روز صبح زود از خواب برمی‌خیزند، برای خواندن فاتحه به گورستان‌ها می‌روند، سپس غسل می‌کنند، به مسجد می‌روند و تکبیر می‌گویند. این روز به دلیل اهمیت زیادی که برای مردم قشم دارد، روز حل کردن و کنار گذاشتن اختلافات و کینه‌هاست. تا ۳ روز پس از عید قربان نیز برنامه دید و بازدید در جریزه برپاست.

مولودی خوانی

مولودی خوانی از دیگر آداب و رسوم مردم قشم است که ۴ بار در سال و در زمان وقایع تاریخی اسلامی برگزار می‌شود. این مراسم در روز معراج پیامبر (بیست و هفت رجب)، عید فطر، عید قربان و ولادت پیامبر اکرم در تمامی مساجد قشم برگزار می‌شود.

مراسم مولودی خوانی قشم از ساعت ۸ شب آغاز شده و زنان، مردان و کودکان در مساجد گرد هم جمع می‌شوند، یکی از افراد مولودی خوانده و دیگران با او همراهی می‌کند، شمع و چراغ‌های زیبایی روشن می‌کنند و گلاب می‌پاشد. این مراسم در ساعت ۱۱ شب به پایان می‌رسد.