در این مقاله بیشتر با موضوع مطرح شده آشنا خواهیم شد. انواع آن را ذکر خواهیم کرد و سپس به راههای درمانی خواهیم پرداخت. اگر قصد کسب اطلاعات بیشتر درباره تروما را دارید، پیشنهاد میکنیم تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
تروما چیست؟
دکتردکتر: پاسخ تروما چیست ممکن است با بسیاری پاسخ‌های دیگر اشتباه گرفته شود. برای همین منظور نیاز است که ابتدا معنای این واژه را در علم پزشکی بررسی کنیم. تروما یک واژه یونانی و به معنای زخم است.
ممکن است در دیگر نوشتهها اصطلاح زخم تروما را نیز دیده باشید. در پزشکی هر نوع آسیب دیدگی، ضربه، جراحت، شوک و آسیب به بدن انسان، تروما نام دارد. در این مقاله قصد داریم بخش روانی آن را مورد بررسی قرار دهیم.
ترومای روانی چیست؟
موقعیتهایی که از لحاظ روانی به شما فشار وارد میکند میتواند منجر به تروما روانی شود. این عارضه میتواند بدون آسیب جسمی نیز اتفاق بیوفتد. حتی اگر از لحاظ جسمی در شرایط خوبی قرار داشته باشید ترومای روحی میتواند جسم شما را در معرض خطر قرار دهد بدون آنکه متوجه شوید.
مواجهه با بلایای طبیعی، تجاوز، خشونت شدید و تجربیات تلخ میتواند به این آسیب روحی منجر شود. در ادبیات عام نیز استفاده از تروما بسیار به چشم میخورد. در معنای عامیانه از این واژه برای بیان دردمند بودن حادثه استفاده خواهد شد.
ترومای روحی با فیزیکی چه تفاوتی دارند؟
همان‌طور که گفتیم در علم پزشکی زخم تروما هم به آسیبهای روحی اطلاق میشود و هم به آسیبهای جسمی. در بحث فیزیکی این عارضه میتواند به شکل خفیف یا حاد باشد. شکل خفیف آن معمولا به‌صورت زخم خواهد بود که در طی حادثهای ایجاد شده است.
شکل حاد آن ممکن است به شکستهای شدید استخوان، بریدگی عمیق و ضربات سنگین اشاره داشته باشد. اگر چند آسیب به شکل همزمان ایجاد شود با مولتی تروما طرف هستیم. ترومای مغزی نیز ضربات شدید به مغز و جمجمه است.
تروما روانی چه علائمی دارد؟
در رویارویی با حوادث دردناک و ناگوار همه انسانها واکنشهای متفاوتی از خود نشان میدهند. برخی از این واکنشها میتوانند نشاندهنده بروز یک تروما در ما باشند. این نشانهها عبارتند از:
- شوک (پس از حادثه به دلیل شوک وارد شده بیمار با ناباوری حادثه را انکار میکند.)
- گیجی و عدم تمرکز
- ناراحتی و ناامیدی عمیق
- ناپایداری رفتاری و تغییر خلق و خو
- گوشهگیری از جمع
- مضطرب بودن و احساس ترس
- از دست دادن یک یا چند مورد از حواس پنج‌گانه
- احساس شرم، گناه و سرزنش
این علائم همگی میتوانند نشاندهنده یک حادثه روحی بزرگ برای فرد آسیبدیده باشند و حتی مشکلات دیگری نیز پدید بیاورند. اگر نشانههای پایداری زیادی از خود نشان ندادند و پس از مدتی از بین رفتند یعنی با مشکلی جدی طرف نیستیم و صرفا واکنش طبیعی افراد را مشاهده کردهایم.
انواع تروما روانی را بشناسید
شناخت انواع تروما به ما کمک میکند که بهتر با بیماری روبه‌رو شویم و حتی روند درمانی را جلوتر بیاندازیم. به طول کلی میتوان ۴ نوع برای تروما تعریف کرد.
حاد: یک رویداد یا حادثه تنشزا میتواند به زخم روحی شدید منجر شود.
- مزمن: اگر به شکل مستمر در رویداد تنشزا قرار بگیریم احتمال بروز این نوع از زخم روحی بالاست. برای مثال خانمهایی که به شکل مستمر در معرض خشونت خانگی و آزار هستند.
- پیچیده: اگر چندین رویداد آسیبزا را متحمل شویم شناخت و درک پیامدهای به شکل تفکیکشده، سخت خواهد بود. به همین خاطر نام این نوع را «پیچیده» گذاشتند.
- جانبی: اگر که با فردی که یکی از ۳ مورد بالا را تجربه کرده (یا میکند) هم‌صحبت شویم و مشکل او در ما نیز احساس ناراحتی شدید ایجاد کند، یعنی دچار ترومای جانبی شدهایم.
تشخیص نوع تروما معمولا بر عهده پزشک معالج است و به راحتی نمیتوان نوع بیماری را تشخیص داد.
در مواجه با تروما چه زمانی باید به متخصص مراجعه کرد؟
در تروما روانی اگر شاهد عدم بهبودی علائم بودیم، باید به پزشک مراجعه کنیم. به کمک یک روانپزشک، تروما روانی میتواند درمان شود و مشکل جدی نخواهد بود.
مشکلات جدی در خواب و دیدن کابوسهای پشت سرهم یکی دیگر از نشانههای تروماست. اگر چنین اتفاقی را در طولانی مدت مشاهده کنید برای فهمیدن علت آن مراجعه به روانشناس الزامی است.
اگر برای احساس بهتر به مصرف الکل یا مواد مخدر روی آوردهاید باید آن را کنار بگذارید و از طریق روند درمانی، سلامتی خود را بازیابید. برای گرفتن نتیجه بهتر از پروسه درمانی، بهتر است به پزشک معالج خود اطمینان کنید و همه چیز را با او در میان بگذارید.
چگونه به خودمان برای درمان تروما کمک کنیم؟
شما قویترین فردی هستید که میتوانید به خودتان برای درمان کمک کنید. شاید مراحل ابتدایی نیاز باشد یک فرد متخصص شما را یاری دهد اما پس از آن باید خودتان هم دست به کار شوید. در ادامه روشهایی به شما معرفی میکنیم که به کمک آنها درمان سریعتر خواهد بود.
- ورزش: ورزش به شکل روزانه میتواند برای شما بسیار مفید باشد. نیازی هم نیست که به شکل حرفهای ورزش کنید. تنها ساعتی را به فعالیت بدنی مورد علاقه خود مشغول شوید و از آن لذت ببرید.
- شرکت در فعالیتهای اجتماعی: اگر پیش از زخم تروما در فعالیتهای مختلف شرکت میکردید، حالا زمان آن است که باز هم به سراغ آنها بروید. اگر حضور در اجتماعات به صورت تنهایی برای شما سخت است، از یک دوست صمیمی کمک بگیرید.
- پیدا کردن دوست جدید: ارتباط با افراد جدیدی که مثل شما فکر میکنند و با شما علایق مشترک دارند، میتواند جذاب باشد. رفتن به باشگاه، کلاسهای مختلف و شرکت در رویداد میتواند چنین دوستانی را به شما وصل کند.
چه راههایی برای درمان تروما وجود دارد؟
به طور کلی میتوان درمان این بیماری را به دو دسته فیزیکی و روانی تقسیم کرد. در درمان روانی پزشک با استفاده از تکنیکهای خاصی سعی میکند به لایههای ذهنی بیمار راه پیدا کند و مشکل او را بر طرف سازد.
در روش فیزیکی از تکنیک تحریک بدن کمک گرفته میشود. این تحریک ممکن است با لمس یا سوزن اتفاق بیوفتد. برخی پزشکان نیز ممکن است فعالیتهای حرکتی خاصی را برای بیمار توصیه کنند تا روند درمانی سریعتر به اتمام برسد.
تروما روانی یک استرس آسیبزاست و باید درمان شود. استرسهای معمول در زندگی میتوانند آسیبزا نباشند. تروما در ادبیات پزشکی یک معنای کلی دارد و آن هم زخم است. تکلیف زخم جسمی را تا حدودی میدانیم اما بحث زخم روحی را باید مورد بررسی بیشتر قرار داد.
در این مقاله زخم روحی را بررسی کردیم و متوجه شدیم که حادثههای ناگوار و سنگین میتوانند فشاری به ما وارد کنند که به تروما بی‌انجامد. اگر نشانههای این بیماری پایدار و ادامهدار باشند باید به پزشک متخصص مراجعه کرد و روان خود را به دست درمان سپرد.
برای ترومای جانبی در بیشتر مواقع احتیاج به درمان خاص نیست اما اگر رابطه عمیقی بین دو طرف برقرار باشد ممکن است به درمان نیز نیاز شود. سپاسگزاریم که تا انتها با ما بودید.
نظر شما