سلام نو _ سرویس گردشگری: موزه چینی خانه اردبیل، یکی از جاذبه های تاریخی و فرهنگی استان اردبیل است. این موزه در خانه ای با قدمت بیش از ۲۰۰ سال قرار دارد و در سال ۱۳۸۸ به عنوان یکی از آثار تاریخی و فرهنگی ایران به ثبت رسیده است.
این خانه، در دوره قاجار ساخته شده و به دلیل شباهت ساختار خود با خانه های چینی، به نام موزه چینی خانه شناخته می شود. در این خانه، مجموعه ای از اشیاء و آثار باستانی به نمایش گذاشته شده است که بخشی از آن ها مربوط به دوره قاجار و بخشی دیگر به دوره های قبل از آن است.
در موزه چینی خانه اردبیل، مجموعه ای از قطعات سفالی، سنگی، فلزی و چوبی به نمایش گذاشته شده است که هر کدام از آن ها دارای ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی هستند. همچنین، در این موزه، مجموعه ای از نقاشی های قدیمی و کتاب های دست نوشته نیز به نمایش گذاشته شده است.
آشنایی با موزه چینی خانه در اردبیل
مجموعهی نفیس بقعهی شیخ صفیالدین به نام عارف نامدار شیخ صفیالدین اردبیلی، جد سلاطین صفویه، در سال ۷۳۵ ه.ق. به دست فرزند وی صدرالدین موسی بنا شد. چینی خانه یکی از زیباترین تالارهای دوران شاه عباس صفوی در اردبیل است که بیش از ۴۰۰ سال پیش بهدست شیخ بهایی طراحی شد.
چینی خانه ۱۲۵۶ محفظه دارد که در همه آنها چینیهای اهدایی امپراتور چین به شاه عباس به مناسبت احیای جاده ابریشم و چینیهایی که از طرف دولت ایران به کشور چین سفارش شده بود، قرار گرفته است.
ظروف چینی پس از رسیدن به ایران توسط هنرمندان حکاک در اصفهان به مهر«بنده شاه ولایت عباس» ممهور و به اردبیل فرستاده میشد تا در محفظههای تالار چینی خانه گیرد. شاه عباس برای استراحت یا چلهنشینی در زمانهای سفر به اردبیل، در تالار چینی خانه اقامت میکرد.
در تاریخ اینگونه نقل شده است که بعد از عهدنامۀ ترکمنچای، به دستور ژنرال باسکویچ نیروهای روس بیش از ۸۵۰ عدد از ظروف چینی نفیس و همچنین کتابهای ارزشمند و نفیسی که در این تالار نگهداری میشد را غارت کردند که در حال حاضر تعدادی از این آثار در موزهی ارمیتاژ و موزه دیگری در روسیه به نمایش گذاشته شده است. پس از این رویداد و در سالهای بعد باقی چینیها و کتب تاریخی از این موزه به اقصی نقاط ایران از جمله موزهی ملی در تهران و موزههای شیراز و اصفهان منتقل شد. سرانجام در سال ۱۳۷۰ در روز جهانی موزه با انتقال بخشی از چینیها از موزهی ملی، تالار چینیخانه به طور رسمی گشایش یافت. در تالار چینیخانه مهرسنگی سلاطین صفوی با شش اسم از اسماءء خداوند و گُلهای هشت پر به نشانهی عرفان پادشاهان صفوی و دوازدهپر نماد شیعه ی دوازده امامی بودن آنان، مجموعهای از فرامین شاهان و سکههای نقرهی دورهی صفوی دیده میشود. همچینن، علاوه بر ظروف چینی زیبا و گلدانهای پرنقش و نگار، یک جلد قرآن نفیس به خط کوفی در این نخستین موزهی ایران دیده میشود که سومین قرآن نفیس در ایران، از منظر قدمت، به شمار میآید.
بازدید از موزه چینی خانه اردبیل
شهر و استان اردبیل مثل تمامی مناطق ایران پر از بناهای تاریخی زیبا و با ارزش هستند. سرامد بناهای تاریخی اردبیل، مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی است
این تالار چندین سال پیش توسط شیخ بهایی طراحی و به مکانی امن جهت نگهداری هدایای چینی تبدیل شده بود. بنای مزبور از استحکام خوبی برخوردار است و در برابر زلزله مقاوم می باشد.
علاوه بر آن، تاق نماها، مقرنس کاری ها، نقوش اسلیمی گل و بلبل و شاه نشین های (۴ شاه نشین) این بنا جلوه زیبایی به آن بخشیده اند. در برخی از قسمت ها نقاشی ها و طلاکاری هایی مشاهده می شوند که هماهنگی رنگ های به کار رفته در آن بسیار جلب توجه می کند. از سایر تزیینات به کار رفته در موزه چینی خانه اردبیل می توان به کاشی کاری های حیرت انگیز اشاره کرد که بسیار باشکوه و هنرمندانه اجرا شده اند.
در کنار این موزه، موزه های دیگری نیز مشاهده می شوند که مجموعه کاملی را ایجاد کرده اند. موزه های مزبور عبارتند از:
- موزه مفاخر دینی
- موزه مردم شناسی و باستان شناسی
- موزه شیخ صفی
- موزه تاریخ طبیعی و صنایع دستی
تمامی این موزه ها در داخل آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی قرار دارند. این آرامگاه علاوه بر اینکه مقبره شیخ صفی الدین را در خود جای داده است، آرامگاه بسیاری از سلاطین صفوی نیز به شمار می رود.
موزه چینی خانه اردبیل و سایر موزه های موجود در آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی اشیا و آثار تاریخی زیبایی دارند که علاقه مندان مشتاق بازدید از آن هستند. همه ساله گردشگران زیادی با هدف گردشگری میراث فرهنگی برای بازدید از آن به این شهر مسافرت می کنند. این بنا علاوه بر اشیا و آثار زیبایی که دارد، نمایانگر معماری ایرانی است.
بازدید از این موزه تماشایی دارای شرایط محدود کننده ای نیست و افراد مختلف می توانند از ساعت ۸ صبح الی ۱۳ ظهر و ۱۶ عصر الی ۲۰ شب، به آن جا مراجعه کنند. البته فراموش نکنید که قبل از ورود، باید مانند هر موزه دیگر بلیط ورودی تهیه کنید و سپس وارد شوید.
اگر با استفاده از خودروی شخصی به آن جا رفتید، نگران جای پارک نباشید زیرا در اطراف موزه چینی خانه اردبیل، پارکینگی مجهز قرار گرفته است و افراد با خیال راحت می توانند وسیله نقلیه خود را به آن جا بسپارند.
نظر شما