استاد ترور و وارث سرآشپز پوتین؛ دست راست جدید پوتین در خاورمیانه و آفریقا کیست؟

سلام نو – سرویس بین‌الملل: درست از همان لحظه‌ای که یوگنی پریگوژین تصمیم گرفت علیه پوتین اقدام نظامی – یا به تعبیری کودتا- کند دو سوال مطرح شد؛ پریگوژین کی حذف می‌شود و امپراتوری او در واگنر به چه کسی می‌رسد؟

جواب سوال اول چندی پیش و در ۲۳ آگوست ۲۰۲۳ داده شد؛ وقتی که جت حامل یوگنی پریگوژین و دست راست او، دیمیتری اوتکین، در شمال مسکو سقوط کرد. این سقوط باعث کشته شدن این دو و ۸ سرنشین دیگر شد. ولادمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، صراحتا دخالت مسکو در این رخداد را تکذیب کرد و رسانه‌های روسی این اتفاق را محصول خطای تیم واگنر دانستند، اما برای آنان که فضای روسیه و شخصیت پوتین را می‌شناسند باور این حرف‌ها سخت است. پوتین صراحتا گفته بود که خائنین را نمی‌بخشد.

اما سوال دوم هم مهم است. چه کسی وارث تاج و تخت پریگوژین می‌شود؟ واگنر دست آزاد روسیه در اقدامات نظامی بود. هر جایی که ارتش روسیه نمی‌توانست ورود کند واگنر وارد می‌شد. هر کاری که ارتش انجام نمی‌داد واگنر به عهده می‌گرفت. این حضور تا آنجا پیش رفت که حضور و نفوذ روسیه در آفریقا عملا به واگنر و نیروهایش وابسته شد.

استاد ترور؛ وارث امپراطوری واگنر

این روزها یک نام بیش از هر نام دیگری برای جایگزینی پریگوژین به گوش می‌رسد؛ نامی که برای عموم مردم آشنا نیست، اما برای چهره‌های امنیتی دنیا، به خصوص مدیران امنیتی کشورها اروپایی آشنا است. نامی که با ترور، خرابکاری، آدمکشی و البته درگیری با ناتو گره خورده است.

ژنرال آندری آوریانوف، فرمانده واحد ۲۹۱۵۵ روسیه کسی است که به عنوان اصلی‌ترین جانشین پریگوژین مطرح می‌شود؛ مردی بی‌رحم، حیله‌گر و البته جزئی‌نگر در مدیریت امنیتی. آوریانوف یک ژنرال روس کلاسیک است؛ ضد غرب، مقتدر و مستبد و علاقه‌مند به کالاهای لوکس و دختران جوان.

غربی‌ها آوریانوف را با ترور و خرابکاری گسترده علیه ناتو می‌شناسند. ترور مخالفین، حمایت از کودتای نظامی یا خرابکاری در قلب اروپا؛ هر چیزی که بخواهید در پرونده فرمانده واحد ۲۹۱۵۵ پیدا می‌شود؛ مردی که به پوتین وفادار و از پریگوژین متنفر است.

آندری آوریانوف  و ساخت واحد ۲۹۱۵۵

در سال ۲۰۰۸ پاکسازی و نوسازی نیروهای مسلح روسیه توسط آناتولی سردیوکوف، وزیر دفاع وقت روسیه درست پس از پایان جنگ روسیه و گرجستان اجرا شد. درست همان زمان آوریانف برای هدایت تیمی حدود ۶۰ نفره که از مردان جوان تشکیل شده بود انتخاب شد.  این ۶۰ نفر از نیروی ویژه و سرویس اطلاعات نظامی روسیه (GRU) انتخاب شدند.

عملیات‌های این واحد توسط مقامات امنیتی به‌عنوان عملیات کثیف توصیف شد، زیرا عملیات‌هایی شکست خورده این واحد زیاد هستند؛ از جمله کودتای مونته نگرو در سال ۲۰۱۶، که قبل از پیوستن این کشور به ناتو انجام شد.

در چندین عملیات دیگر نیز شواهد کافی برای شناسایی عاملان وجود داشت. کارشناسان امنیتی متعجب بودند که آیا این روش عمداً انتخاب شده است تا به همه مخالفان رژیم روسیه نشان دهد که هیچ کجا امن نیستند یا این واحد واقعا مرتکب اشتباه شده است؟

البته این موارد نباید باعث شود که عملیات‌ها موفق این واحد از چشم پنهان بماند. خرابکاری‌ها واحد ۲۹۱۵۵ در بلغارستان تا مدت‌ها به عنوان یک قصد و اشتباه صنعتی شناخته می‌شد.

استاد ترور روی صندلی سرآشپز پوتین

۳۱ جولای ۲۰۲۳ و در اجلاس روسیه – آفریقا که در سن پترزبورگ برگزار شد مرد میانسالی با قیافه تنومند و کچل در تیم پوتین حضور داشت که به این شکل به مهمانان معرفی می‌شد:«آوریانوف، آندری – امنیت». آوریانوف به طور رسمی روی صندلی نشست که پیش از او پریگوژین می‌نشست. پریگوژین و واگنر بسیاری از کشورهای آفریقایی را به آغوش روسیه بازگرداندند، اما حالا صندلی او به آوریانوف رسیده بود.

البته آوریانوف ناگهان به این صندلی نرسید. درست پس از کودتای واگنر سر و کله او در آفریقا پیدا شد. در حالی که مسکو از داخل در حال ساماندهی نیروهای نظامی واگنر بود آوریانوف در حال تسخیر روابط محلی پریگوژین در آفریقا بود. درست در همان زمانی که پریگوژین از مالی به سودان و جمهوری آفریقای مرکزی می‌رفت تا از تصرف مجموعه‌اش توسط فرمانده واحد ۲۹۱۵۵ جلوگیری کند، آوریانوف هم برای تصاحب روابط واگنر در حال پرواز بود.

هر چند سقوط پریگوژین و صعود آوریانوف همزمان بود، اما آوریانوف اکنون به جایگاهی رسیده که پریگوژین خوابش را هم نمی‌دید. او اکنون معاون رئیس سرویس اطلاعات نظامی روسیه و نیروی مستقیم پوتین است که بر عملیات نظامی و هیبریدی روسیه در آفریقا، شرق آسیا و خاورمیانه نظارت می کند.

جالب است که پس از ظهور آوریانوف آفریقا و آسیا روزهای پرتنشی را سپری می‌کنند. مالی، نیجر، بورکینافاسو و چاد کودتاهایی موفق یا شکست خورده به نفع روسیه را تجربه کردند. آسیا هم در خاورمیانه درگیر نبرد خونین رژیم صهیونیستی با حماس است، نبردی که هر لحظه می‌تواند کل خاورمیانه را مانند انبار باروتی منفجر کند. اتفاقی که باعث کاهش تمرکز آمریکا و اروپا روی اوکراین شده است.

پرسش مهم این جا است که آیا روسیه در آتش خاورمیانه نیز می‌دمد یا نه؟