ویتامین دی برای درمان کرونا موثر است یا پیشگیری؟

برخی از پزشکان در سطح جهان به امید افزایش یک واکنش ایمنی سالم همچنان به تجویز این مکمل‌ها ادامه می‌دهند. اما یک بررسی علمی از دانشگاه «تولیدو» در آمریکا که ماه گذشته منتشر شد، هیچ مدرکی مبنی بر اینکه مصرف روی، ویتامین سی یا ویتامین دی، خطر مرگ ناشی از کووید-۱۹ را کاهش می‌دهد، پیدا نکرد.

محققان در این بررسی علمی، ۲۶ مطالعه انجام شده از سراسر جهان را تجزیه و تحلیل کردند که شامل بیش از پنج هزار و ۶۰۰ بیمار مبتلا به کووید-۱۹ بستری در بیمارستان بود. این بیماران پس از بستری شدن در بیمارستان روی و ویتامین سی مصرف می‌کردند.

این مطالعه همچنین شامل بیمارانی بود که قبل یا بعد از ابتلا به کووید-۱۹ ویتامین دی مصرف می‌کردند. در تمام این سناریوها، به نظر نمی‌رسید مصرف ویتامین‌ها خطر مرگ و میر را کاهش دهد.

اما این مطالعه نشان داد که ویتامین دی در صورت شروع مصرف پس از تشخیص کووید-۱۹، طول مدت بستری بیمار را در بیمارستان کاهش می‌دهد، در حالی که این موضوع در مورد روی و ویتامین سی صادق نبود.

دکتر «عزیزالله بران»، محقق اصلی این مطالعه از دانشگاه تولیدو، گفت: برای پی بردن به این موضوع که آیا ویتامین دی درمان موثری برای کووید-۱۹ است یا خیر، به مطالعات بیشتری نیاز است.

وی افزود: اگر مصرف این ویتامین در بیمارانی که سطح ویتامین دی طبیعی داشتند، مفید باشد در آن صورت مطمئناً می‌توانید بگویید که مصرف ویتامین دی برای درمان کووید-۱۹ موثر است. در حال حاضر تنها بیمارانی که کمبود این ویتامین‌ها را دارند باید آن‌ها را به عنوان مکمل مصرف کنند. محققان اغلب تاثیر مصرف روی، ویتامین سی و ویتامین دی را در رابطه با عفونت‌های ویروسی مطالعه می‌کنند.

برخی تحقیقات نشان می‌دهد مصرف روی ممکن است از تکثیر ویروس‌ها جلوگیری کند و جمعیت‌هایی که در معرض خطر بالای ابتلا به ویروس‌هایی مانند HIV یا هپاتیت سی هستند، اغلب دچار کمبود روی هستند. ویتامین‌های سی و دی نیز همچنین دارای خواص ضد التهابی هستند که ممکن است به جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های شدید کمک کند.

بران گفت: برخی کشورها «ترکیب ویتامین ها» را برای درمان کووید-۱۹ ترویج کرده اند. مقامات بهداشتی کشور مصر در اوایل همه گیری، پزشکان را ملزم به تجویز ویتامین دی، ویتامین سی و روی برای بیماران علامت دار کووید-۱۹ می‌کردند.

بران گفت: در آن زمان، شواهد کافی برای این کار وجود نداشت و محققان تنها بر اساس داده‌های غیرکووید به این نتیجه رسیدند.

از ماه اوت ۲۰۲۱، پروتکل درمان کووید-۱۹ مصر همچنان شامل مصرف روی و ویتامین سی بود. طبق سرمقاله ژوئن ۲۰۲۱ که در مجله The Lancet منتشر شد، هند نیز معمولاً ویتامین سی، ویتامین دی و روی را برای مبتلایان به کووید-۱۹ تجویز می‌کند.

اما «مؤسسه ملی بهداشت آمریکا»، شواهد کافی برای حمایت از ویتامین سی، ویتامین دی یا روی به عنوان درمان کووید-۱۹ پیدا نکرده است. بران گفت که برخی از بیماران در کلینیک اوهایو هنوز معتقدند ویتامین‌ها علایم کووید-۱۹ را بهبود می‌بخشند.

با این حال هیچ مدرکی برای این باورها وجود ندارد؛ یک مطالعه فوریه ۲۰۲۱ نشان داد که مصرف مکمل‌های روی و ویتامین سی نه علائم کووید-۱۹ را کاهش می‌دهند و نه به بهبودی سریع‌تری منجر می‌شوند.

مصرف بیش از حد یک مکمل همچنین می‌تواند به بروز عوارض جانبی غیر ضروری و گاهی خطرناک بینجامد. مصرف دزهای بالای ویتامین سی ممکن است باعث ابتلا به اسهال و حالت تهوع شود، در حالی که دزهای بالای ویتامین دی ممکن است باعث بروز تهوع، استفراغ، آسیب کلیوی یا پانکراتیت (التهاب لوزالمعده) شود.